اخلاق حقیقتی والاتر از سمت‌ها و مقام‌هاست

قم - مرجع تقلید شیعیان گفت: اخلاق حقیقتی والاتر از سمت‌ها و مقام‌هاست و بسیاری، اخلاق را تنها حرمت می‌نهند، اما راه حل عملی نمی‌دهند.

به گزارش خبرگزاری مهر، آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در دیدار جمعی از پزشکان و اساتید دانشگاه بقیه‌الله، بر بزرگی انسان، اهمیت بهره‌گیری از استعدادها و جاودانگی روح تاکید کرد.

وی افزود: جریان پزشکی و علوم انسانی در اسلام، با تفسیر پیامبر اکرم (ص) و امام صادق (ع) روشن‌تر می‌شود، توجه به این نکته مهم است که رهبران الهی، یعنی انبیا، همواره حرف‌هایی تازه و منحصر به خود داشتند.

استاد حوزه علمیه قم گفت: در قرآن کریم، سخن از علم به طور عمومی آمده است، اما خداوند فرمود که پیامبران فقط معلم عادی نیستند که دانش دیگران را منتقل کنند؛ آنان علم و حقایق تازه‌ای ارائه می‌کنند که در هیچ جای جهان یافت نمی‌شود.

آیت الله جوادی آملی افزود: در قرآن بارها می‌خوانیم: یعلمهم الکتاب والحکمه، یعنی خداوند معلم است و چیزهایی به انسان‌ها می‌آموزد. اما بخش ویژه‌ای از آیات این است: ویعلمکم ما لم تکونوا تعلمون؛ یعنی چیزهایی که هیچ‌گاه و هیچ‌جا نمی‌توانستید یاد بگیرید. این بیان نشان می‌دهد که برخی علوم و حکمت‌ها فقط از طریق وحی و هدایت پیامبران قابل دستیابی است و هیچ راه دیگری برای فراگیری آن‌ها وجود ندارد.

وی با بیان اینکه قرآن کریم انسان را موجودی ابدی معرفی می‌کند که هرگز از بین نمی‌رود، اظهار کرد: قرآن کریم حرف‌های تازه‌ای آورده و انسان را به خودش معرفی کرده است؛ یعنی گفته «شما هستید که هستید که هستید» و به انسان یادآوری کرده که مرگ پوسیدن نیست و از پوست به درآمدن است، لذا باید برای ابدیت و جاودانگی‌اش فکری کند. پیامبران نیز به ما گفتند انسان موجودی است که جسمش محدود به زمان و مکان است، اما روح او نه زمان دارد و نه مکان؛ حال که موجودی ابدی است، باید فکر ابدی داشته باشد.

آیت الله جوادی آملی ادامه داد: اخلاق حقیقتی والاتر از سمت‌ها و مقام‌هاست. بسیاری، اخلاق را تنها حرمت می‌نهند، اما راه حل عملی نمی‌دهند. پیامبران آمده‌اند و اخلاق را «طب» معرفی کرده‌اند؛ یعنی اخلاق مانند پزشکی است که برای درمان بیماری‌هاست. اوصاف انسانی یا فضائل و رذائل، متفاوت از سمت‌ها هستند. سمت‌ها، مانند وزیر، وکیل یا معاون، اموری اعتباری و موقتی‌اند که ممکن است یک روز بیایند و روز دیگر بروند. اما صفات انسانی مانند قناعت، بزرگواری، کرامت، و عدالت، موجودات واقعی‌اند؛ همانند غده‌ای در بدن که اگر بیمار شود نیاز به درمان دارد.

وی گفت: اخلاق، همانند پزشکی راه درمان درونی انسان را فراهم می‌کند و پیامبران الهی علاوه بر تعلیم معارف عمومی، دانش‌ها و حکمت‌هایی ارائه کردند که در هیچ جای جهان یافت نمی‌شود.

این مرجع تقلید تاکید کرد: در قرآن کریم آمده که اگر انسان به اخلاق توجه کند، شفا پیدا می‌کند؛ یعنی اصلاح اخلاقی همانند درمان بیماری، اثر واقعی و پایدار دارد و صفات انسانی را می‌توان تربیت و درمان کرد، برخلاف سمت‌ها که اعتباری و گذرا هستند؛ انبیا آمدند تا مرزها و اصول اخلاقی را مشخص کنند و درمان درونی انسان را از راه وحی هدایت کنند.

آیت‌الله جوادی آملی همچنین با اشاره به بزرگی انسان در قرآن کریم، بیان داشت: کل نظام آفرینش برای انسان خلق شده و تسخیر جهان، از آسمان تا زمین، در اختیار او قرار دارد، خداوند می‌فرماید سَخَرَ لَکُم ما فی السماوات و ما فی الاَرض آنچه من آفریدم و برای شما آفریدم را مسخر شما کردم و هیچ کسی نیست که بگوید من نمی‌توانم آسمان و زمین را مسخر کنم؛ حال که انسان موجودی است که می‌تواند ازعمق دریاها تا اوج سپهر بسازد و بهره‌برداری کند؛ پس چرا باید ارزش وجود خود را نداند و خودش را ارزان بفروشد؟ این همان پیام انبیاء به ما انسانهاست که قدر خودتان را بدانید و خودتان را ارزان نفروشید.