از رهبری کاریزماتیک تا عارفی خداجو
تمامی رخدادهای اجتماعی در طول تاریخ حیات سیاسی هر کشوری همواره در روح و جان مردم آن سرزمین جاری است و تحت تأثیر همین جریانات تاریخ سازی‌های بعدی را رقم می‌زنند.
به گزارش مشرق، تمامی رخدادهای اجتماعی در طول تاریخ حیات سیاسی هر کشوری همواره در روح و جان مردم آن سرزمین جاری است و تحت تأثیر همین جریانات تاریخ سازی‌های بعدی را رقم می‌زنند.
این میان شخصیت‌های مؤثر در روند این رخدادها چه بخواهیم و چه نخواهیم بیشترین تأثیر را درنحوه تعاملات بعدی مردم دارند. انقلاب ایران و برچیدن حکومت 2500 ساله شاهنشاهی یکی از بزرگ‌ترین، عمیق‌ترین و شگرف‌ترین اتفاقات در تمام دوران تاریخی معاصر ایران است و بی‌شک رهبر این رویداد از جایگاه ویژه‌ای در افکار عمومی جهان برخوردار است.
روح‌الله خمینی با همین چهره مصمم که حتی در بحرانی‌ترین موقعیت‌های تاریخی به گواه اطرافیانش هیچ تنش و نگرانی و اضطراب و خوشحالی نتوانست آن را تغییر دهد، با قلبی آرام و مطمئن توانست برگی از مهم‌ترین دوران تاریخی ایران را به نام خود رقم بزند. تاریخ معاصر ایران و تحولات آن به طور چشمگیری در نوع تعاملات سایر کشورها با ایران اثر گذاشت است و روح‌الله خمینی به‌عنوان بنیانگذار این تغییر بزرگ به‌عنوان شخص اول انقلاب تا کنون نظرات زیادی را به خود جلب کرد است.
درباره آیت‌الله خمینی
در مورد آیت‌الله خمینی در این سال‌ها کتاب‌ها، مقالات و حتی داستان‌های زیادی نوشته شده است. درباره مردی که تاریخ نیز از او نوشته‌ها و خاطرات زیادی دارد. چه تاریخی که مورخان وموافقانش نوشته‌اند و چه تاریخی که مخالفانش نوشته و یا گفته‌اند.
هرکدام از این کتاب‌ها به وجوه مختلف شخصیت آیت‌الله خمینی پرداخته‌اند. کتابی از بعد سیاسی و رهبری انقلابی او، کتابی از بعد عرفانی، کتابی از نگاه روح شاعرانه و گاه از شخصیت مذهبی و علمی و یا مردمی امام خمینی. اما کمتر کتابی در دل خود به تمام وجوه و ابعاد شخصیتی ایشان پرداخته که بتواند در عین بی‌طرفی خمینی را آن‌طور که باید به مخاطبی که نه او را دیده و نه او را درک کرده است بشناساند.
مأموریت ویژه آیت‌الله
مأموریت ویژه آیت‌الله را رضا طاهرخانی نوشته است. این کتاب روایت داستانی و رمان گونه است از مبارزه 100 ساله که بر مبنای صدها برگ گزارش آشکار و اسناد محرمانه در روند شکل‌گیری نهضت اسلامی مردم ایران تا پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی جمع‌آوری شده است.
رسالت این کتاب که حول محور شخصیت و رفتارهای امام خمینی (ره) می‌چرخد بر این است تا حد و اندازه مفاهیم تاریخی و نقش جریانات و افراد و تفکرات در شکل‌گیری تاریخ معاصر ایران و منطقه جنوب غرب آسیا را به مخاطب جدید و قدیم انقلاب بشناساند.
در کتاب چه می‌خوانیم
در این کتاب که انتشارات بین‌الملل در 575 صفحه در سال 1402 وارد بازار نشر کرده است؛ رضا طاهرخانی 12 فصل مبسوط از اتفاقات قبل از انقلاب تا جنگ تحمیلی را در به تحریر در آورده است با بیانی که هنگام خواندن بیشتر داستانی در ذهن مخاطب شکل می‌گیرد.
هر یک از این فصول با توجه به تمامی اسناد و مدارک تاریخ مستند و شفاهی نگارش شده است. ویژگی منحصر به فرد این کتاب نسبت به سایر کتب مشابه اولاً قلم و روایت داستانی آن است و دوم استفاده طاهرخانی از روزنامه‌ها، نوشته‌ها، مستندات و روایت‌های خارجی و نگاه‌های خارج از ایران و افراد و کشورهایی است که از انقلاب ایران و شخص آیت‌الله خمینی تأثیر گرفته و یا او را دنبال و رصد می‌کرده‌اند.
همچنان که نویسنده نیز خود معتقد است اسناد تاریخی خارجی اعتبار و جزئیات گسترده‌تری در خود دارند و بسیاری از سرویس‌های اطلاعاتی خارجی اطلاعات دقیق‌تری را ارائه می‌دهند. کتاب «مأموریت ویژه آیت‌الله»، تحقیق‌هایی است که درباره دورانی صورت می‌گیرد که سرویس‌های خارجی در ایران فعال بودند. بنابراین، اسناد مورد استفاده در کتاب بسیار دقیق هستند.
چنانچه این افراد نگاهشان به رویدادی چنین مهم در ایران بی‌طرفانه‌تر و گزارش مانندتراست.
در عین حال تقابل و مقایسه تن به تن آیت‌الله خمینی با محمد رضا پهلوی، از شخصیت تا نحوه حکومت‌داری، مردم‌داری، دین‌داری، سیاست‌ورزی، سواد و دانش و شجاعت و تهور و میهن پرستی و ایران دوستی و حتی نحوه تقابل با دنیای پیش رو و ابرقدرت‌ها در این کتاب بسیار پررنگ است.
حال آنکه همه اینها نه از جنبه سلیقه نویسنده و یا مخاطب بلکه بر اساس تاریخ و آنچه نزدیکان و یا حتی گردانندگان اصلی و نزدیک این دوره تاریخی بر زبان آورده و یا ثبت کرده‌اند. از جمله نامه‌هایی که سفرای مختلف برای کشور تابعه‌شان و یا به سیاستمداران ایرانی رد و بدل کرده‌اند. گزارش‌های روزنامه‌ها وخبرنگاران خارجی و حتی دفترچه خاطرات اشخاص مهم و همچنین اسناد رسمی ثبت شده است.
فصل‌بندی کتاب
دوازده فصل پرواز تهران، رستاخیز، چالش برای استقرار، بزرگ‌ترازانقلاب، فرمانده نبرد، سزارین انقلاب، فتح خون، معمای عشق، جنگ بی‌پایان، دو قطبی خطرناک، خوش درخشیدن و نهایتاً خمینی؛ فصول تشکیل‌دهنده کتاب‌اند که در هر فصل با توجه به‌عنوان، در مورد اتفاقات و نحوه ورود و تعامل آیت‌الله با این رویدادها و روند تاریخ توضیح می‌دهد.
در عین حال هر فصل یک بعد از ابعاد گسترده شخصیت آیت‌الله خمینی را نیز بازگو می‌کند. جذابیت بزرگ دیگر این فصول فراغت نویسنده از تملق و کلیشه است. کتاب مستندوار تنها اتفاقات را روایت نکرده است بلکه اتفاقات را طوری کنار هم چیده است تا در این میان شخصیت و ویژگی‌های آیت‌الله بر اساس آن و در خلال رویدادها خودش را نشان دهد. آنچه مخاطب دستگیرش می‌شود نه احساسات نویسنده بلکه عمل‌ها و عکس‌العمل‌های آیت‌الله در قبال اتفاقات است.
آنچه کرد و آنچه دیگران دیده و تأثیرش را متوجه شده‌اند. همچنین هوشیاری طاهرخانی در بیان بدون کسل کنندگی تاریخی آنجاست که رویدادها را بر اساس عملکرد امام خمینی آورده است و این کتاب تنها بیان سری‌وار اتفاقات نیست.
نویسنده همچنین در این کتاب به سراغ چرایی و انگیزه‌های تحقق انقلاب اسلامی رفته است و این سؤال را مطرح کرده است که چرا مردم از حکومت پهلوی روی‌گردان شدند و با نهضتی که امام آغاز کردند همراه شدند.
در آخر
این کتاب مستند روایی قطعاً می‌تواند در جذب مخاطبی که امروز چهل و چند سال بعد از انقلاب خمینی را دیده و از آن شاید فقط بزرگنمایی یا روایت یک طرفه شنیده است جذاب و قابل تأمل باشد، اما ایراد بزرگ و غیر قابل چشم‌پوشی کتاب در طراحی جلد، صفحات و قطع کتاب است که به طور چشمگیری محتوای آن را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.
