اسنادی از مکه و عربستان در آرشیو کمربیج
انتشارات اطراف نسخه دیجیتال «مکاتبات جده» فهرست سفرنامه‌ها و مستندات تاریخی حج در آرشیو کمبریج را با ترجمه و پژوهش بتول فیروزان منتشر و روانه بازار نشر کرد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «مکاتبات جده» ترجمه‌ای است از فهرست تشریحی و مفصل مجموعه 10 جلدی اسناد حج که انتشارات دانشگاه کمبریج آن را در سال 1993 میلادی به شکل آنلاین منتشر کرد. زنده‌یاد بتول فیروزان (مرداد 1399 اسفند 1401) ترجمه این فهرست و تکمیل پروژه‌ای بر اساس این مجموعه اسناد را در دست داشت.
وی تلاش کرده بود، با مراجعه به پژوهش‌ها، گزارش‌ها و اطلاعات برون‌متنی، این مجموعه را با نگاهی کلان‌نگرتر ببیند. به گفته ناشر وی هنگام ترجمه، علت گردآوری و ثبت مجموعه وسیعی از گزارش‌ها، سفرنامه‌ها، مکاتبات و اسناد حج توسط صاحب‌منصبان انگلیسی و آمریکایی برایش اهمیت یافت. با تیزبینی، مطالب را فراتر از فصل‌بندی‌های صوری کتاب دسته‌بندی کرد و به فرضیه‌هایی رسید که هر یک می‌توانند موضوع تحقیقی ارزشمند شوند.
اگرچه این تحقیقات و یادداشت‌های مرحوم فیروزان با مرگ وی نیمه‌تمام ماند. اما انتشارات اطراف با انتشار نسخه دیجیتال کتاب «مکاتبات جده» به همراه یادداشت ها مرحوم فیروزان، یادداشت‌های مانده از وی را با عنوان «یادداشت پژوهشگر» در ابتدای کتاب آورده است.
«حظ کردیم و افسوس خوردیم» یک سفرنامه قاجاری در بازار نشر«مکاتبات جده» شامل تعداد زیادی از مستندات حج از قرن هفتم تا اواخر قرن بیستم میلادی است و اسناد تاریخی مربوط به شهر مکه و کشور عربستان، سفرنامه‌های حج مسلمانان و شرق‌شناسان، اسناد دولتی و همچنین مکاتبات سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های بریتانیا و ایالات متحده آمریکا در آن آمده است. هر جلد از این کتاب نزدیک به هزار صفحه است و فهرست ابتدای کتاب در کنار مقدمه‌ای تحلیلی و اطلاعات و جزئیاتی که به آن افزوده شده، این اثر را راهنمایی کامل و جامع برای پژوهشگران، علاقه‌مندان به حج و مسافران خانه خدا کرده است.
ناشر در ضرورت انتشار این کتاب آورده است: با توجه به اهمیت ادبیات سفر، ژانر سفرنامه، ادبیات زیارت و جایگاه سوژه زائر و همچنین ارزش تحلیل نقادانه کلان‌روایت‌های متفاوت درباره‌مسلمانان و تأثیر این روایت‌ها در حیات فردی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، ترجمه‌ی فهرست‌های تفصیلی اسناد حج می‌تواند منابع گسترده‌تر و متنوع‌تری را در اختیار پژوهشگران قرار دهد و به شکل‌گیری تحلیل‌های عمیق‌تر کمک کند.
انتشارات اطراف نسخه دیجیتال «مکاتبات جده» فهرست سفرنامه‌ها و مستندات تاریخی حج در آرشیو کمبریج را با ترجمه و پژوهش بتول فیروزان در 178 صفحه منتشر و در فیدیبو و طاقچه در دسترس قرار داده است.