اسناد تملک کرانه رودخانه‌ها به‌نفع وزارت نیرو، باطل شد

یک وکیل و فعال محیط زیست گفت: اسناد تملک کرانه رودخانه‌ها به نفع وزارت نیرو با حکم دیوان عدالت باطل شد.

محمد صالح نقره‌کار، وکیل فعال محیط زیست در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: با اهتمام فعالان محیط زیست و وکلای کمیته محیط زیست کارگروه حقوق بشر اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران، هیأت عمومی دیوان عدالت اداری رأی به ابطال اسناد صادره از سوی شرکت‌های آب منطقه‌ای در خصوص اراضی واقع در حریم و کرانه رودخانه‌ها صادر کرد.

وی گفت: این دادخواهی عمومی موجبات ابطال بندهای 4-5 و 4-11 از ماده 4 تفاهم‌نامه شماره 1402/22340/60/100 مورخ 1402/4/4 منعقده بین سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و وزارت نیرو با موضوع صدور اسناد مالکیت بستر آبراهه‌ها و پیکره‌های آبی به نام وزارت نیرو و شرکت‌های آب منطقه‌ای سراسر کشور (30 شرکت) و سازمان آب و برق خوزستان را خواستار شده بود.

نقره‌کار افزود: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1404/7/15 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل جلسه داد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا، رأی به ابطال اسناد شرکت‌های آب منطقه‌ای در اراضی کرانه رودخانه‌ها داد.

وی توضیح داد: رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری که به امضای احمدرضا عابدی، رئیس این هیأت رسیده، به این شرح است: قائم مقام دبیر شورای نگهبان به موجب نامه شماره 102/47024 مورخ 1404/6/12 در رابطه با جنبه شرعی مقررات مورد شکایت اعلام کرده است که: از آنجا که تعدادی از موارد ذکر شده بر اساس شرع و آنگونه که در اصل 45 قانون اساسی نیز ذکر شده است صرفاً در اختیار حکومت اسلامی است، با توجه به تعبیر «سند مالکیت» که ظهور در ملکیت دارد و در نتیجه موارد مذکور ملک دولت تلقی شده است، هرچند که باید قوانین را در مورد آنها رعایت کند - اطلاق بندهای مورد شکایت در صدور اسناد مالکیت نسبت به موارد مذکور خلاف شرع شناخته شد. چنانچه منظور از مالکیت در این موارد، فقط اختیار اداره است نیازمند تصریح است که چنین تصریحی وجود ندارد.

وی خاطرنشان کرد: بنابراین در اجرای حکم مقرر در ماده 87 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 مبنی بر لزوم تبعیت هیأت عمومی دیوان عدالت اداری از نظر فقهای شورای نگهبان در خصوص جنبه شرعی مقررات اجرایی، اطلاق بند 4-5 و 4-11 ماده 4 تفاهم‌نامه شماره 1402/22340/60/100 مورخ 1402/4/4 منعقده بین سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و وزارت نیرو در حد مقرر در نظریه فقهای شورای نگهبان خلاف شرع است و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 بطلان آن از تاریخ تصویب اعلام می‌شود.

این وکیل فعال محیط زیست تاکید کرد: این رأی بر اساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/2/10) در رسیدگی و تصمیم‌گیری مراجع قضائی و اداری معتبر و ملاک عمل است.