اسپانیا؛ ستاره رشد اقتصادی اروپا

گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد - محمد امین مکرمی: اقتصاد اسپانیا در سال جاری میلادی به رشد 2.5 درصدی دست خواهد یافت، این درحالی است که سه اقتصاد بزرگ دیگر حوزه یورو یعنی آلمان، فرانسه و ایتالیا با رشدی نزدیک به صفر، دست و پنجه نرم می‌کنند.

در عین حال، داده‌های رسمی نشان می‌دهند تولید ناخالص داخلی این کشور در سه‌ماهه دوم سال 2024 فراتر از پیش‌بینی‌ها و با شتابی بالاتر از میانگین منطقه گسترش یافته که این روند موجب شده اسپانیا برای دومین سال متوالی، عنوان سریع‌ترین اقتصاد پیشرفته اروپا را از آن خود کند.

کارشناسان بر این باورند که ترکیب منحصر به فردی از تقاضای داخلی قوی، سرمایه‌گذاری خارجی، ورود مهاجران، رونق گردشگری و بهره‌برداری گسترده از صندوق‌های بازیابی اتحادیه اروپا، این کشور را به «استثنای مثبت» قاره سبز بدل کرده است.

کارلوس‌کورپو، وزیر دارایی اسپانیا، تاکید می‌کند که این کشور نه تنها مقصد گردشگران است بلکه در حوزه خدمات غیرگردشگری مانند فناوری اطلاعات، مالی و حسابداری نیز صادرات رو به رشدی دارد؛ به نحوی که ارزش صادرات خدمات غیرگردشگری در سال گذشته به بیش از 100 میلیارد یورو رسید که حتی از درآمد 95 میلیارد یورویی گردشگری فراتر رفت.

با این حال، موتور گردشگری همچنان جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد اسپانیا دارد. بر اساس گزارش CNBC، این بخش حدود 12 درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد و با وجود اعتراضات پراکنده در شهرهایی نظیر بارسلونا، موفق به جذب نزدیک به سه میلیون شاغل در سال 2024 شده است.

مهاجرت نیز نقشی کلیدی در رشد اقتصادی دارد. برآوردها نشان می‌دهد 90 درصد افزایش نیروی کار از سال 2021 به بعد ناشی از ورود مهاجران بوده است. برخلاف بسیاری از کشورهای اروپایی که سیاست‌های سختگیرانه مهاجرتی اتخاذ کرده‌اند، مادرید در نظر دارد ظرف سه سال آینده حدود یک میلیون مهاجر دیگر را جذب کند که این نیروی کار تازه‌نفس به افزایش رقابت‌پذیری بخش خدمات و کنترل نسبی هزینه‌های نیروی انسانی کمک کرده است.

در کنار این عوامل، اسپانیا از مزیت‌های ساختاری نیز بهره می‌برد. سرمایه‌گذاری‌های گسترده در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر طی دو دهه گذشته موجب کاهش چشمگیر هزینه برق و کاهش آسیب‌پذیری در برابر بحران انرژی اروپا شد.

سهم بالای انرژی خورشیدی و بادی در سبد تولید برق، قیمت عمده‌فروشی را تا 40 درصد کاهش داده و جذابیت اسپانیا برای سرمایه‌گذاران خارجی، به‌ویژه در صنایع سبز، را افزایش داده است.

در کنار موفقیت‌ها، چالش‌های مهمی پیش‌روی اقتصاد اسپانیا قرار دارد. بدهی عمومی بالا، کسری بودجه مزمن، نرخ بالای بیکاری جوانان که همچنان بالاترین در اتحادیه اروپاست و ریسک‌های ناشی از تجارت بین‌الملل، بخشی از نگرانی‌ها را تشکیل می‌دهد. همچنین گرچه صندوق بازیابی اتحادیه اروپا 163 میلیارد یورو منابع در اختیار اسپانیا قرار داده، اما کارشناسان نسبت به تاثیر پایین این سرمایه‌گذاری‌ها هشدار می‌دهند.

با وجود این موانع، اقتصاد اسپانیا در حال حاضر الگویی متفاوت در اروپا ارائه می‌دهد؛ الگویی که بر تنوع‌بخشی به صادرات خدمات، جذب سرمایه خارجی، مدیریت هوشمندانه مهاجرت و بهره‌گیری از انرژی‌های پاک استوار است. در شرایطی که بسیاری از اقتصادهای بزرگ منطقه در رکود یا رشد ناچیز گرفتار شده‌اند، مادرید موفق شده خود را به عنوان "ستاره درخشان حوزه یورو" مطرح کند.