پنج‌شنبه 6 اردیبهشت 1403

اصلاحات تدریجی توقع درستی است؛ نه بیشتر

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
اصلاحات تدریجی توقع درستی است؛ نه بیشتر

تهران - ایرنا - فعال سیاسی گفت: یکی از نقدهایی که از سوی بخشی از جامعه چه در داخل کشور و چه در خارج از آن همواره گریبان جریان اصلاحات را گرفته و آنها را در مظان رویکرد انفعالی قرار می‌دهد توقعاتی است که از اصلاح‌طلبان در موقعیت‌های مختلف و بحران‌های کشور دارند. در واقع به‌نظر می‌رسد در بازه‌هایی از زمان از اصلاح‌طلبان توقع برخوردهای رادیکال وجود دارد که به گفته خود اصلاح‌طلبان این نوع...

در گفت و گوی روزنامه «آرمان» با «غلامرضا ظریفیان»، می خوانیم: 

اخیرا برخی اظهارنظرها مطرح شده که گویی جامعه مدنی از بعضی رفتارهای تدریجی اصلاح‌طلبانه ناراضی هستند. در این خصوص چه دیدگاهی دارید؟

مفهوم اصلاح‌طلبی به‌طور کلی با براندازی در تعارض است، شاید برخی از اقشار اجتماعی و گروه‌های سیاسی انتظار دارند اصلاح‌طلبان به شکلی رادیکال‌تر و ریشه‌دارتر در شرایط موجود عمل کنند و توقع اقدامات جدی‌تر و کوبنده‌تری از اصلاح‌طلبان دارند. واقعیت این است که اصلاح‌طلبی اساسا در درون خود تعریف شده و آن این است که اصلاح‌طلبی و کسانی که طبق رویکردهای این جریان عمل می‌کنند به شفافیت معتقد هستند و رویکرد اصلاحات دقیقا همین شفافیت است و در عین حال از ابتدای شروع جریان اصلاح‌طلبی همواره روند تدریجی آن مشخص بوده است، بدان معنا که اصلاح‌طلبان هیچ‌گاه به تحرکات یکباره و تحریک‌آمیز برای نتایج به روش‌های تخریب‌کننده دست نمی‌زنند و تمام تلاش آنها این است که طی یک روند شفاف و تدریجی اصلاحات صورت بگیرد و به مطالبات مردم پاسخ داده شود که البته تغییر تدریجی همیشه راه منطقی‌تری به‌نظر می‌رسد.

با این وجود برخی معتقدند اصلاحات نیازمند رفتارهای رادیکال است.

اصلاحات از هر نوع شالوده شکنی پرهیز دارد و از اقداماتی که از درون آنها جامعه آسیب می‌بیند دوری می‌گزیند کسانی از شالوده‌شکنی‌ها بهره می‌گیرند که درون جامعه ایران نیستند و در انتظار فروپاشی کشور هستند یا برخی هم از درون جامعه اهداف دیگری هم چون خارج نشینان دنبال می‌کنند. برخی اصلاح‌طلبان براساس واقعیت‌های موجود تسلیم شرایط شده‌اند و معتقدند امکان تغییر و تحول در چنین شرایطی وجود ندارد و چشم‌اندازی هم نمی‌بینند و ترجیح می‌دهند در شرایط فعلی به وضعیتی که در آن قرار داریم تمکین کنیم و امکان تغییر وجود ندارد. در کنار این طیف، اصلاح‌طلبانی هم هستند که اعتقاد به پیشروی در مسیر اصلاح‌طلبانه دارند و همواره سعی می‌کنند با مردم مذاکره کنند و با اصحاب قدرت برای تغییر شرایط هم سعی می‌کنند گفت‌وگو داشته باشند. این افراد حساسیت فعلی شرایط را درک می‌کنند اما تعامل را راه چاره می‌بینند تا با ناامیدی مردم هم مقابله کنند و بتوانند بخشی از آن را ترمیم کنند. مسائل اقتصادی و اجتماعی امروز در ابعاد وسیعی دچار مشکل شده‌اند به خصوص افزایش هرروزه فاصله طبقاتی هم به این مشکلات و نارضایتی‌ها دامن می‌زند، در همین میان گروه دیگری در جریان اصلاحات به‌عنوان اصلاح‌طلب وجود دارند که گفت‌وگو با اصحاب قدرت را بی‌نتیجه می‌بینند و سعی دارند با پیوستن به جامعه مدنی و همراهی با آنها مطالبات مردم را به گوش مسئولین برسانند و در جهت رضایت جامعه مدنی و درقالب جنبش‌های مدنی گام برمی‌دارند تا جامعه با مطالبه‌گری هوشمندانه دست به تغییر وضع موجود بزند. این طیف در میان اصلاح‌طلبان وجود دارد. اینکه کدام یک از این دیدگاه‌ها درست است نیاز به گفت‌وگوی جدی دارد.

نهایت و با وجود تمام این طیف‌ها در جریان اصلاحات فکر می‌کنید کدام یک از روش‌ها برای مطالبه‌گری از سوی جریان اصلاحات پاسخ نیازهای امروز جامعه را می‌دهد؟

طیف میانه اصلاح‌طلبی همواره معتقد است تنها راه نجات کشور اصلاح‌طلبی است و گفت‌وگوی جدی لازمه تغییر شرایط به تدریج است. این گفت‌وگو باید میان جامعه مدنی و اصحاب قدرت صورت بگیرد و مسائل از این طریق پیش بروند تا از برخوردهای شالوده‌شکنانه که عواقبی نامعلوم دارد جلوگیری شود البته که باید به مسئولان هم توصیه شود اگر برخوردهای صحیح اتخاذ نشود و سیاست‌ها تغییر نکنند مشخص نیست در آینده به چه سمت و سویی کشانده می‌شویم و مردم هم باید متوجه باشند که جز گفت‌وگوی تعاملی راهی برای زنده کردن مطالبات آنها وجود ندارد.

در نهایت فکر می‌کنید در جریان اصلاحات چه تغییراتی نیاز است تا رویکردهای آن با مشکلات امروز کشور همخوانی پیدا کند؟

در اینکه اصلاح‌طلبان باید نوعی بازنگری، ارزیابی و نقد درونی در ارتباط با گذشته خود داشته باشند تردیدی ندارم. در اینکه اصلاح‌طلبی نیز همچنان مهم‌ترین راه برون رفت از مشکلات کشور است نیز تردیدی نیست. لذا ما راهی جز اصلاح‌طلبی نداریم اما اینکه اصلاح‌طلبان در این مدت کوتاه تا انتخابات آتی چقدر این امکان را دارند که دست به بازسازی بزنند، چه میزان فضای اجتماعی این آمادگی را دارد و چقدر نظام سیاسی این فرصت را ایجاد می‌کند باید بگویم که اصلاح‌طلبان در کوتاه‌مدت نمی‌توانند ساختارها و رویه‌های خود را به‌گونه‌ای تغییر دهند که یک اقبال جدی اجتماعی داشته باشند.

منبع: روزنامه آرمان امروز *س_برچسب‌ها_س*