اصول‌گرایان کمیسیون فرهنگی مجلس افروغ را منزوی و او را از ریاست برکنار کردند / جانشین افروغ اصلا شبیه خودش نبود

جواد مرشدی: خبر کوتاه بود و غمبار.«عماد افروغ در گذشت». وی علاوه بر اخذ مدرک دکترا در رشته جامعه شناسی، حوزه سیاست را دقیق رصد می‌کرد و به راه‌حل‌های معضلات آن می‌اندیشید. «نقد گفتمان درونی» از این دست است. این استاد دانشگاه هرگز از سیاست‌ها و اصول اصول‌گرایان عدول نکرد و هرگز به ضدیت با اصلاح طلبان نپرداخت و به گفته «خودش حتی زمانی که در مجلس هفتم عهده‌دار نمایندگی تهران بود در خیلی از مواقع در نطق‌های پیش از دستور، از آنان دفاع هم می‌کرد. وی بر این باور بود که نباید فضا یک‌دست شود و یک‌دست‌شدن قوا را زنگ خطری برای پیدایش نوعی دیکتاتوری می‌دانست. وی دردوره نمایندگی خود به‌طور بی‌سابقه‌ای اصول‌گرایان مستقل را راه‌اندازی کرد که توان مخالفت با پیشنهادهای نامناسبِ اکثریت ارزشی‌ها را داشتند و حتی موجبات عدم تصویب برخی طرح‌های احمدی‌نژاد را فراهم کردند، از جمله به‌تعویق انداختن طرح یارانه‌ها و یا مخالفت با تغییر ساعت رسمی کشور. «خبرآنلاین» برای بررسی مواضع سیاسی وی، به‌سراغ یکی از یاران دیرین قبل از انقلاب وی رفته است. گفت‌و گوی ما با عباس سلیمی نمین فعال سیاسی اصول‌گرا را بخوانید:

گرچه مرحوم عماد افروغ یک اصول‌گرا بودند، اما همواره از آقای احمدی‌نژاد و جبهه پایداری‌ها و برخی از اصولگرایان انتقاد می‌کردند. مواضع سیاسی ایشان را چگونه اریابی می‌کنید؟

من خدمت خانواده ایشان و اهالی علم و دانش فقدان شخصیت برجسته‌ای مثل دکتر عماد افروغ را تسلیت عرض می‌نمایم. من با دکتر عماد افروغ از دوران دانشجویی یعنی قبل از انقلاب آشنا شدم، زمانی که ما عضو اتحادیه انجمن‌های اسلامی اروپا و امریکا بودیم، به‌طور مشخص اتحادیه، سمینارهای فرهنگی و آموزشی برگزار می‌کرد، به‌یاد دارم در یکی از این سمینارها یا نشست‌های فرهنگی ایشان یک مقاله و من یک مقاله ارائه دادیم و ایشان در مقاله‌اش یک موضع بسیار صریح و روشن و شجاعانه در برابر التهابات و انتقادات برخی دانشجویان در خارج از کشور داشتند. بعدها که با هم مدتی در انگلیس بازداشت بودیم من بخشی از این دوماه را با ایشان در یک سلول بودم. ایشان بسیار شخصیت صریح و شجاعی در بیان نقطه نظرات خودش داشت ولی درعین حال مراقب بود که از چهارچوب‌ها خارج نشود و این برای کسانی که با این رویکرد تولید فکر می‌کنند کار بسیاردشواری است یعنی در بیان اندیشه‌شان یا در نوآوری‌شان ولنگار نیستند و به‌شدت روی یک اصولی پایبند هستند و در چارچوب آن اصول تولید فکر می‌کنند و این خیلی برای کسانی که با مشکلات تولید فکر آشنا هستند و با مشکلات مضاعف تولید فکر در چارچوب‌های مقید هم آشنایی دارند ارزشمند است.

با وجود هویت اصول‌گرایی ایشان، هرگز به‌ضدیت با اصلاح طلبان نپرداختند و در برخی نطق‌های پیش از دستور از آن‌ها دفاع هم کردند. نظرتان در این‌باره چیست؟

در دوران اصلاحات موضع‌گیری ایشان نسبت به نیروهای تندرو اصلاحات که می‌خواستند از خیلی از قیود عبور کنند کاملا روشن است، ایشان در دانشگاه‌های مختلف حضور پیدا می‌کرد و من افتخار این را داشتم که در برخی از میزگردها یا مناظرات ایشان حضور داشته باشم.

چرا اصول‌گرایان در مجلس هفتم وی را از ریاست کمیسیون فرهنگی مجلس کنار گذاشتند؟

ایشان با توجه به شان و جایگاهش، ریاست کمیسیون فرهنگی را در دوره‌ای که به مجلس راه یافت به‌عهده گرفت اما متاسفانه آن‌جا با اصول‌گرایان سطحی انقدر اصطکاک پیدا کرد که کاملا او را منزوی کردند و از ریاست کمیسیون فرهنگی ایشان را کنار گذاشتند. ایشان انقدر منزوی شد که دیگر گرایشی برای ورود به مجلس دردور بعد نداشت و خودش از خیر مجلس گذشت و ترجیح داد که به‌کار تولید فکر بپردازد اما این یک نوع خسران برای جامعه ما بود، چون ما برخی از شخصیت‌هایی که در مقاطع مختلف سلامت و پایداری خودشان را نشان دادند و با صراحتی که دارند و به بیان نظرات‌شان می‌پردازند، نمی‌توانیم تحمل کنیم که این به ویژه در ارتباط با حوزه فرهنگ بسیار خسارت بار است.

این برکناری به صرف تضاد اندیشه‌های سیاسی ایشان با آنان بود؟

مرحوم عماد افروغ یک شخصیت سیاسی نبود و بیشتر یک شخصیت فرهنگی بود و در حوزه فرهنگ تولید فکرمی‌کرد. طبیعی بود که ایشان در مقام ریاست کمیسیون فرهنگی به آن کمیسیون اعتبار می‌بخشید اما بعد از کنار گذاشتن ایشان یک کسی که اصلا شباهتی به آقای عماد افروغ نداشت این مسئولیت را به عهده گرفت. این مقوله‌ای است که باید در نظر گرفت، به‌طور قطع باید برای شخصیت‌هایی که در حوزه فرهنگ مولد هستند به‌ویژه کسانی که سابقه‌شان نشان می‌دهد همیشه روی اصول ایستاده‌اند و اهل مماشات نبودند، احترام ویژه‌ای قائل باشیم و این شایسته نبود که برخی از اصول‌گرایان با ایشان اینگونه عمل و برخورد کنند.

من بار دیگر فقدان چنین شخصیتی را به جامعه فرهنگی کشور تسلیت می‌گویم و امیدوارم ما همواره شان مولدین فکر را به‌گونه‌ای صیانت کنیم که آن‌ها بتوانند تاثیرگذاری بیشتری در اعتلای فرهنگی کشور داشته باشند.

بیشتر بخوانید:

• پیکر عماد افروغ در حرم امام، آرام گرفت

• افروغ: هیچگاه نخواستم قدرت یک‌دست شود / هنوز احمدی نژاد سوگند ریاست‌جمهوری یاد نکرده بود، احساس خطر کردم

• خوش‌چهره: مرحوم افروغ، «آزاده، سالم و پاک‌دست» بود / او «روحیه نقادانه» بسیار خوبی داشت

• 2 سال قدرت یک‌دست چه به روز کشور آورد؟/ تحلیل افروغ و خانیکی از شرایط آینده ایران / راه حل: ایجاد فضا برای سیاست ورزی سپس انتخابات

• هشدار افروغ در تلویزیون: همان راهی را می‌رویم که زمان پهلوی باعث انقلاب شد

216212