اعمال روز عید فطر + جزئیات و نحوه ادای نماز عید فطر

وب‌گاه عرشه آنلاین 1403/01/21 - 19:35 مشاهده در مرجع

سایت حجت الاسلام انصاریان، اعمال عید فطر را اعلام کرد. روز اول [شوال] روز عید فطر است و اعمال آن چند چیز است:

روز اول [شوال] روز عید فطر است و اعمال آن چند چیز است:

اول:

پس از نماز صبح و نماز عید، «تکبیراتی که در شب عید» پس از نماز فریضه می‌خواندی، بخوان.

دوم:

پس از نماز صبح دعایی را که سید روایت کرده: «اللهُمَ اِنِی تَوَجَهتُ اِلَیکَ بِمُحَمَد أَمامِی... الی آخره» بخوان و شیخ خواندن این دعا را پس از نماز عید ذکر کرده.

سوم:

کنار گذاشتن زکات فطر پیش از نماز عید، به شرحی که در کتاب‌های فقهی آمده.

بدان‌که زکات فطر، واجب مؤکد و شرط قبولی روزه ماه رمضان و سبب حفظ انسان تا سال آینده است و حق‌تعالی در این آیه شریفه: قَد أَفلَحَ مَن تَزَکی وَ ذَکَرَ اسمَ رَبِهِ فَصَلی زکات را مقدم بر نماز ذکر فرموده.

چهارم:

غسل است و بهتر آن است اگر ممکن شود آن را در نهر انجام دهد و وقت آن پس از طلوع سپیده‌دم است تا زمان بجا آوردن نماز عید، چنان‌که شیخ فرموده و در روایتی آمده است: که غسل را در زیر سقف پوشیده بجا آور و چون خواستی غسل کنی بگو:

اللهُمَ اِیماناً بِکَ وَتَصدِیقاً بِکِتابِکَ وَاتِباعَ سُنَهِ نَبِیِکَ مُحَمَد صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ.

خدایا، فقط برای ایمان به تو و تصدیق به کتاب تو و پیروی از روش پیامبر تو، محمد درود خدا بر او و خاندانش باد.

آنگاه «بسم الله» بگو و غسل را بجای آر و هنگامی‌که از غسل فارغ شدی بگو:

اللهُمَ اجعَلهُ کَفَارَهً لِذُنُوبِی وَ طَهِر دِینِی، اللهُمَ أَذهِب عَنِی الدَنَسَ.

خدایا، این غسل را جبران گناهانم قرار ده و دینم را (از شرک و ناخالصی) پاک کن، خدایا، هر آلودگی را از من برطرف فرما.

پنجم:

پوشیدن جامه نیکو و بکار بردن بوی خوش، رفتن به صحرا برای بجا آوردن نماز عید در زیر آسمان در غیر شهر مکه.

ششم:

افطار کردن پیش از نماز عید، در اول روز و بهتر آن است که با خرما یا شیرینی باشد و شیخ مفید فرموده: خوردن مقدار کمی از تربت سیدالشهدا که از هر دردی شفاست، مستحب است.

هفتم:

چون برای رفتن به نماز عید آماده شدی، بیرون نرو مگر پس از طلوع آفتاب و بخوان دعاهایی را که سید ابن طاووس در کتاب «اقبال» نقل کرده از جمله ابوحمزه ثمالی از امام باقر (علیه‌السلام) روایت کرده: که هنگامی‌که برای نماز عید فطر و قربان و جمعه آماده بیرون رفتن شدی، این دعا را بخوان:

اللهُمَ مَن تَهَیَأَ فِی هذَا الیَومِ أَو تَعَبَأَ أَو أَعَدَ وَاستَعَدَ لِوِفادَه اِلی مَخلُوق رَجاءَ رِفدِهِ وَنَوافِلِهِ وَفَواضِلِهِ وَعَطایَاهُ فَاِنَ اِلَیکَ یَا سَیِدِی تَهیِئَتِی وَتَعبِئَتِی وَ اِعدادِی وَاستِعدادِی رَجاءَ رِفدِکَ وَجَوائِزِکَ وَنَوافِلِکَ وَفَواضِلِکَ وَفَضائِلِکَ وَعَطایاکَ، وَقَد غَدَوتُ اِلی عِید مِن أَعیادِ أُمَهِ نَبِیِکَ مُحَمَد صَلَواتُ اللهِ عَلَیهِ وَعَلَی آلِهِ، وَلَم أَفِد اِلَیکَ الیَومَ بِعَمَل صالِح أَثِقُ بِهِ قَدَمتُهُ، وَلَا تَوَجَهتُ بِمَخلُوق أَمَلتُهُ، وَلکِن أَتَیتُکَ خاضِعاً مُقِراً بِذُنُوبِی وَ اِساءَتِی اِلی نَفسِی، فَیا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ اغفِر لِیَ العَظِیمَ مِن ذُنُوبِی، فَاِنَهُ لَایَغفِرُ الذُنُوبَ العِظامَ اِلا أَنتَ، یَا لَااِلهَ اِلا أَنتَ یَا أَرحَمَ الرَاحِمِینَ.

خدایا، هرکس در این روز آماده شد یا نیت کرد یا مهیا و مستعد شد، برای ورود به درگاه یکی از بندگانت به امید جایزه‌ها و صله‌ها و بهره‌ها و عطاها، ولی ای آقای من آماده شدن و قصد کردن و مهیا و مستعد شدن من فقط به‌جانب توست به امید جایزه‌ها و صله‌ها و بهره‌ها و عطاهایت، اینک صبح کردم در عیدی از اعیاد امت پیامبرت محمد (درود خدا بر او و خاندانش)، درحالی‌که به عمل صالحی که به آن تکیه کنم و آن را پیش آورده باشم بر تو وارد نشدم و به مخلوقی که آرزومندش باشم رو نکردم، بلکه در حال فروتنی فقط به سوی تو آمده‌ام و به گناه و بدی نسبت به خویش اعتراف دارم، پس ای بزرگ، ای بزرگ، ای بزرگ، گناهان بزرگم را بیامرز که گناهان بزرگ را جز تو نیامرزد، ای که معبودی جز تو نیست، ای مهربان‌ترین مهربانان.

هشتم:

خواندن نماز عید است و آن دو رکعت است:

در رکعت اول سوره‌های «حمد» و «اعلی» و پس از سوره «حمد» و «اعلی»، «پنج تکبیر» بگو و بعد از هر تکبیری دست به قنوت بردار و بگو:

اللهُمَ أَهلَ الکِبرِیاءِ وَالعَظَمَهِ، وَأَهلَ الجُودِ وَالجَبَرُوتِ، وَأَهلَ العَفوِ وَالرَحمَهِ، وَأَهلَ التَقوی وَالمَغفِرَهِ، أَسأَلُکَ بِحَقِ هذَا الیَومِ الَذِی جَعَلتَهُ لِلمُسلِمِینَ عِیداً، وَ لِمُحَمَد صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ ذُخراً وشَرَفاً وَمَزِیداً أَن تُصَلِیَ عَلَی مُحَمَد وَآلِ مُحَمَد وَأَن تُدخِلَنِی فِی کُلِ خَیر أَدخَلتَ فِیهِ مُحَمَداً وَآلَ مُحَمَد، وَأَن تُخرِجَنِی مِن کُلِ سُوء أَخرَجتَ مِنهُ مُحَمَداً وَآلَ مُحَمَد صَلَواتُکَ عَلَیهِ وَعَلَیهِم أجمَعِین. اللهُمَ اِنِی أَسأَلُکَ خَیرَ مَا سَأَلَکَ مِنهُ عِبادُکَ الصَالِحُونَ، وَأَعُوذُ بِکَ فِیهِ مِمَا استَعاذَ مِنهُ عِبادُکَ الصَالِحُونَ.

خدایا، ای اهل بزرگی و عظمت و ای اهل جود و قدرت مطلق و اهل گذشت و رحمت و اهل تقوا و مغفرت، از تو درخواست می‌کنم به‌حق این روز که برای مسلمانان عید قرار دادی و برای محمد (درود خدا بر او و خاندانش) ذخیره و فزونی در برتری و مزیت، این که بر محمد و خاندان محمد درود فرستی و مرا در هر خیری که محمد و خاندان محمد را وارد کردی وارد کنی و از هر شری که محمد و خاندان محمد (درود خدا بر او و خاندانش) را بیرون آوردی مرا بیرون آوری، خدایا از تو درخواست می‌کنم، بهترین چیزی که بندگان شایسته‌ات درخواست کردند و به تو پناه می‌آورم از آنچه بندگان شایسته‌ات به تو پناه بردند.

پس «تکبیر ششم» را بگو و به رکوع رو و پس از رکوع و سجود برای رکعت دوم برخیز و پس از سوره «حمد»، سوره «شمس» را بخوان، سپس «چهار تکبیر» بگو و پس از هر تکبیری دست به قنوت بردار و همان دعا را بخوان؛ چون فارغ شد «پنجمین تکبیر» را گفته و به رکوع رو و نماز را به پایان برسان و پس از سلام تسبیح حضرت زهرا را بخوان.

پس از نماز عید، دعاهای بسیاری وارد شده که شاید بهترین آن‌ها، «دعای چهل‌وششم» صحیفه کامله سجادیه باشد.

مستحب است نماز عید زیر آسمان و روی زمین بدون فرش واقع شود و از جایگاه نماز، از غیر آن راهی که به نماز آمده بودی بازگرد و برای قبول شدن اعمال برای برادران دینی خود دعا کن.

نهم:

«حضرت سید الشهداء» را زیارت کن.

دهم:

دعای «ندبه» را بخوان که ان‌شاء‌الله تعالی بعد از این بیاید و سید ابن طاووس فرموده: که چون از دعا فارغ شوی، به سجده رو و بگو:

أَعُوذُ بِکَ مِن نار حَرُها لَایُطفَأ، وَجَدِیدُها لَایَبلی، وَعَطشانُها لَایَُروی.

به تو پناه می‌آورم از آتشی که حرارتش خاموش نمی‌شود و تازه‌اش کهنه نمی‌گردد و تشنه‌اش سیراب نمی‌شود.

پس گونه راست را بر زمین گذار و بگو:

اِلهِی لَاتُقَلِب وَجهِی فِی النَارِ بَعدَ سُجُودِی وَتَعفِیرِی لَکَ بِغَیرِ مَن مِنِی عَلَیکَ بَل لَکَ المَنُ عَلَیَ.

خدایا، رخسارم را پس از سجده و به خاک مالیدن آن برای تو در آتش زیرورو مکن که من در این کار بر تو منت ندارم، بلکه فقط تو را بر من منت است.

سپس گونه چپ را بر زمین گذار و بگو:

ارحَم مَن أَساءَ وَاقتَرَفَ وَاستَکانَ وَاعتَرَفَ.

رحم کن بر کسی که بد کرده و مرتکب گناه شده و بیچاره گشته و اقرار نموده است.

آنگاه به حال سجده برگرد و بگو:

اِن کُنتُ بِئسَ العَبدُ فَأَنتَ نِعمَ الرَبُ، عَظُمَ الذَنبُ مِن عَبدِکَ فَلیَحسُنِ العَفوُ مِن عِندِکَ یَا کَرِیمُ.

اگر من بنده بدی بودم، تو پروردگار خوبی هستی، گناه از بنده‌ات بزرگ شده، شایسته است گذشت از جانب تو نیکو باشد ای مهمان‌نواز.

پس «صد مرتبه» بگو:

العَفوَ العَفوَ

ببخش، ببخش

آنگاه سید فرموده:

وَلا تَقطَع یَومَکَ هذا بِاللَعبِ وَالاِهمالِ وَأَنتَ لا تَعلَمُ أَمَردُود أَم مَقبُولُ الأَعمالِ، فَاِن رَجَوتَ القَبُولَ فَقابِل ذلِکَ بِالشُکرِ الجَمِیلِ، وَاِن خِفتَ الرَد فَکُن أَسِیرَ الحُزنِ الطَوِیلِ

امروزت را به بازی و اهمال کاری سپری مکن، درحالی‌که نمی‌دانی، آیا از نظر اعمال مردودی، یا پذیرفته؟ اگر امید پذیرفته‌شدن داری، آن را با سپاس زیبا تلافی کن و اگر از مردودشدن در هراسی، پس دچار اندوه طولانی باش.

منبع: نواندیش هم اکنون دیگران می خوانند