افزایش صادرات نفت / ایران رکورد را شکست

تولید نفت ایران طی ماه های گذشته افزایش پیدا کرده و این افزایش تولید سبب افزایش صادرات شده است.

صادرات نفت خام ایران در ماه مارس 2024 به خاطر تقاضای بالای چین به طور متوسط برابر با 1.61 میلیون بشکه در روز بوده است، یعنی بالاترین طی 10 ماه گذشته.

ایران به عنوان سومین تولید کننده بزرگ اوپک حدود 3 میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کند که 3 درصد از کل تولید نفت جهان را تشکیل می‌دهد.

با توجه به نگرانی‌های موجود در مورد مختل شدن عرضه نفت ایران و تاثیر آن بر قیمت نفت به خاطر تنش‌های خاورمیانه، در ادامه به برخی حقایق در مورد صنعت نفت این کشور می‌پردازیم:

تحریم‌ها و اوپک

تولید نفت ایران مدت‌هاست هدف امواج متمادی تحریم‌ها قرار گرفته است. آمریکا از زمان خروج دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق این کشور از قرارداد اتمی ایران در 2018، بارها تحریم‌هایی جهت محدود کردن صادرات نفت ایران و کاهش درآمد کشور وضع کرده است.

صادرات نفت ایران در زمان ریاست جمهوری ترامپ کاهش شدیدی داشت.

اما صادرات نفت این کشور در زمان بایدن رو به افزایش بوده چون بسیاری عقیده دارند دولت بایدن سختگیری کافی را در اجرای این تحریم‌ها نداشته و ایران توانسته به راحتی آنها را دور بزند. چین حالا بزرگترین خریدار نفت ایران است.

با وجود اینکه ایران عضوی از اوپک و ائتلاف اوپک پلاس است، اما از طرح کاهش تولید این گروه جهت حمایت از بازار نفت معاف شده است.

افزایش تولید

طبق گزارش موسسه کپلر، صادرات نفت خام ایران در ماه مارس به خاطر تقاضای بالای چین در سال گذشته و سال جاری میلادی به طور متوسط برابر با 1.61 میلیون بشکه در روز بوده است، یعنی بالاترین رقم طی 10 ماه گذشته. ایران در آن ماه 1.68 میلیون بشکه در روز نفت صادر کرد که بالاترین رقم از 2018 بود.

قرارداد اتمی و تاثیرات آن

کاهش تحریم‌ها در 2018 به دنبال بسته شدن قرارداد اتمی، صادرات نفت ایران را به اوج رساند. صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران در ماه مه 2018 به2.8 میلیون بشکه در روز رسید، یعنی بالاترین میزان صادرات از سال 2013.

طبق گزارش کپلر، صادرات نفت خام ایران در ماه مه 2018 برابر با 2.51 میلیون بشکه در روز بود. اطلاعات اوپک نشان می‌دهد صادرات ایران در آن زمان به طور متوسط برابر با 2.54 میلیون بشکه در روز بوده، یعنی بالاترین رقم از 2011.

طبق گزارش اوپک، تولید نفت ایران در دهه 1970 به بالاترین رقم رسیده بود و در سال 1974 رکورد 6.02 میلیون بشکه در روز ثبت شده است. این رقم برابر با بیش از 10 درصد تولید نفت دنیا در آن زمان است.

ترامپ و بایدن

آمریکا در ماه مه 2018 تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ به طور یک جانبه از قرارداد اتمی برجام بیرون رفت و تحریم‌های جدیدی علیه صنعت نفت ایران با هدف صفر کردن فروش نفت این کشور وضع کرد.

ایران ارائه اطلاعات در مورد صادرات نفت خود را متوقف کرده اما بررسی ردیابی نفتکش‌ها نشان می‌دهد صادرات نفت این کشور در دو سال بعد از آن به شدت کاهش یافته و در برخی ماه‌های 2020به کمتر از 200هزار بشکه در روز رسیده است، یعنی پایین‌ترین رقم از 1980.

جو بایدن در اواخر 2020 برنده انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شد.

چین در سه ماهه اول 2021 واردات نفت ایران را تا حدود 800 هزار بشکه در روز در ماه ژانویه و تقریباً یک میلیون بشکه در روز در ماه مارس افزایش داد.

ایران و آمریکا در 2021 بر سر میز مذاکره جهت بستن یک قرارداد اتمی جدید بازگشتند. صادرات ایران طی 2022 افزایش یافت و آن سال را با بیش از یک میلیون بشکه در روز به پایان رساند.

تحلیلگران عقیده دارند افزایش صادرات نفت ایران تا حدی نتیجه موفقیت این کشور در دور زدن تحریم‌های آمریکاست.

ایران سال‌هاست از طریق انتقال کشتی به کشتی یا خاموش کردن فرستنده نفتکش‌ها تحریم‌های آمریکا را دور می‌زند. البته برخی تحلیلگران عقیده دارند افزایش صادرات ایران تا حدی نتیجه کوتاهی آمریکا در اجرای سختگیرانه تحریم‌هاست.