افزایش مخاطرات طبیعی و انسان‌ساخت / چگونه در زمان وقوع سیل در امان باشیم؟
هما یوسفی، مدیر گروه مدیریت خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشت وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس با اشاره به وقوع سیل در استان‌های مختلف اظهار داشت: شواهد نشان می‌دهد در همه کشورها افزایش میزان مواجهه افراد و سرمایه‌ها در برابر بلایا بسیار سریع‌تر از کاهش آسیب‌پذیری صورت گرفته است. در نتیجه این امر، خطرات جدیدی به وجود آمده و خسارات ناشی از بلایا به طور مستمر افزایش یافته است.
وی گفت: بنابراین یکی از مهمترین چالش‌های زمان حاضر، نیاز به داشتن سیستم مدیریت خطر بلایا در مواجهه با بلایای طبیعی و انسان‌ساخت است. در طول دو دهه گذشته، تعداد بلایای ثبت شده از حدود 200 مورد در سال به بیش از 400 مورد افزایش یافته که از این تعداد از هر ده مخاطره، 9 مورد مخاطره آب و هوایی بوده است. این موضوع منجر به وقوع سیل‌های برق آسا و از طرفی تشدید خشکسالی و بیابان‌زایی و تسریع در فرآیند تغییر اقلیم خواهد شد. افزایش شهرنشینی و به ویژه حاشیه‌نشینی، فقر و عوامل اقتصادی و اجتماعی همگی منجر به افزایش آسیب‌پذیری می‌شوند.
*اپیدمیولوژی وقوع حوادث و بلایا و اهمیت آن در ایران
یوسفی افزود: بررسی آمار وقوع مخاطرات در ایران نیز نشان‌دهنده میزان بالای وقوع مخاطرات طبیعی و انسان‌ساخت است. علاوه بر موارد مرگ، تعداد زیاد مصدومین هزینه قابل توجهی به نظام سلامت تحمیل می‌کند. همچنین جمعیت تحت تأثیر منطقه تا مدت‌ها نیاز به خدمات بهداشتی درمانی مضاعف داشته که تأمین آن نیرو و هزینه قابل توجهی از نظام سلامت را صرف می‌کند. به تمام این موارد مشکلات ثبت و برآورد خسارات و آسیب ها و کم شماری‌های مربوطه را باید افزود.
مدیر گروه مدیریت خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشت عنوان کرد: به طور کلی اثرات بهداشتی سیل را می‌توان به دو دسته کلی مستقیم و غیر مستقیم دسته‌بندی کرد. این اثرات در مراحل مختلفی امکان وقوع دارند مثل هنگام مواجهه با سیل یا توفانهای قوی همراه سیل، هنگام تخلیه، هنگام سکونت در پناهگاههای ناامن، مواجهه با مخاطرات ثانویه، جابه جا شدن جمعیت، به هنگام پاکسازی و برگشت به محل زندگی.
*نتایج مستقیم وقوع سیل
وی افزود: نتایج مستقیم شامل خطراتی است که در اثر مواجهه مستقیم با آب و محیط سیل‌زده اتفاق افتاده و شامل غرق شدن، آسیب‌های ناشی از آوار، آلودگی شیمیایی و هیپوترمی هستند. نتایج غیر مستقیم نیز شامل خسارات به زیر ساخت‌ها و پیامد های آن است، مثل آلودگی منابع آب و شیوع بیماریهای عفونی، سوء تغذیه، بیماریهای مرتبط با فقر و بیماریهای ناشی از جابه جا شدن جمعیت.
وی اثرات فوری بر سلامت را غرق شدن، آسیب‌های فیزیکی، برق گرفتگی، سوختگی‌ها و انفجارات هیپو ترمی (کاهش دمای بدن)، آسیب به تسهیلات بهداشتی برشمرد.
مدیر گروه مدیریت خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشت، پیامدهای سلامتی میان مدت سیل را آلودگی آب، آلودگی شیمیایی، بیماریهای واگیر، تشدید بیماریهای غیر واگیر، گزیدگی با حیوانات موذی و یا حملات حیوانات وحشی است. معلولیت و مشکلات روانی نیز از جمله پیامدهای بهداشتی طولانی مدت بلایای طبیعی هستند.
وی در خصوص اقدامات قبل از وقوع سیل گفت: از ساخت‌و‌ساز در بستر و حریم رودخانهها و مناطق سیل خیز پرهیز شود. در صورت ضرورت برای ساخت و ساز اصولی در مناطق در معرض سیل، تمهیدات لازم و مصالح مناسب به کار برده شود. دیوارهای زیرزمین با عایق‌های ضد آب پوشانده شده تا جلوی نفوذ آب و آسیب‌های بعدی سیل گرفته شود.
*جلوگیری از ورود آب سیل به داخل خانه
یوسفی افزود: برای جلوگیری از ورود آب سیل به داخل خانه، در مسیر آن موانع (سد، خاکریز، دیوار ضد سیل) ساخته شود. در مناطق سیلخیز و مسیر رودخانهها باید از چادر زدن و توقف خودرو اجتناب کرد. روش‌های محافظت از خود هنگام سیل باید به همه افراد خانواده آموزش داده شده و با برگزاری تمرین دوبار در سال، مرور شوند.
وی ادامه داد: به محض دریافت هشدار سیل تهیه مقداری آب سالم، غذای کنسروی و داروهای ضروری و کمی پوشاک را در یک کیف ضد آب یا پلاستیک مقاوم بردارید. به نیاز افراد خاص در خانواده خود توجه کنید. (کودکان، زنان باردار، سالمندان). اشیا و مدارک ارزشمند خود را در کیسه نایلونی و در جای امن و دور از دسترس آب قرار دهید.
وی گفت: یک کیف حاوی وسایل کمک های اولیه ضروری را همراه خود داشته باشید. برای دور شدن از محل بحران به محض دریافت هشدار از مقامات محلی برنامه ریزی کنید. کلیدهای اصلی آب، برق و گاز را قطع کنید. علیرغم توصیه به حرکت به مناطق مرتفع دقت کنید که به مناطق پرشیب که احتمال رانش زمین بعد از باران وجود دارد نروید. از لمس وسایل برقی که در آب قرار گرفته اند خودداری کنید و اصلا آنها را لمس نکنید.
مدیر گروه مدیریت خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشت افزود: جریان آب سیل به علت سنگینی آب و همراه داشتن گل و لای و اشیاء مختلف حتی با میزان کم بسیار خطرناک است. ارتفاع 15 سانتی آب می تواند به راحتی افراد را با خود ببرد. ارتفاع 60 سانتی آب سیل قادر است خودرو را جابجا کند. بنابراین خطر جریان آب سیل را جدی بگیرید.
وی ادامه داد: حتما در هنگام حرکت در آب تا رسیدن به محل امن چوب دستی همراه داشته باشید تا هم به حفظ تعادل کمک کند و هم گودال های احتمالی سر راهتان را تشخیص دهید.
مدیر گروه مدیریت خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشت خاطرنشان کرد: در صورت حرکت با خودرو با دنده سنگین حرکت کنید. حرکت در جاده های هموار توصیه می شود ولی از حرکت در عرض یا کنار رودخانه اکیدا ممنوع است. مراقب سقوط سنگ از کوه ها در مسیر حرکت خود باشید. از شنا کردن و فیلمبرداری در جریان آب به شدت پرهیز کنید. این کار می تواند منجر به مرگ شما شود.
یوسفی افزود: در آب سیل و سیلاب ها علاوه بر اشیاء تیز و برنده آلودگی با نفت، گازوئیل، سایر مواد شیمیایی و فاضلاب وجود دارد که می تواند آسیب جدی به همراه داشته باشد. علاوه بر این وجود سیم های برق می تواند منجر به برق گرفتگی شود.
مدیر گروه مدیریت خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشت گفت: نهرهای آرام سیل و سیلاب می توانند به سرعت با جریانات خروشان آب همراه شده و شما را غافلگیر کنند. هوشیار باشید و از آنها فاصله بگیرید. از روی پل های چوبی که استحکام کافی ندارند حرکت نکنید. به تک درخت های مسیر سیلاب اعتماد نکنید. پیام های هشدار مسئولین را جدی بگیرید و به آنها عمل کنید. هر گونه مقاومت و مجادله می تواند مرگبار باشد.
انتهای پیام /