افشاگری در فوتبال ایران / واقعاً حق فوتبالیست ها این اعداد است؟
اقتصادنیوز: بازیکنانی که در لیگ‌های خارجی با دستمزدهای معمولی بازی می‌کنند، در بازگشت به کشور یا حتی در جابه‌جایی‌های داخلی، با ارقام حیرت‌انگیز معادل میلیون دلاری وارد باشگاه‌ها می‌شوند.
به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه خراسان نوشت:
در سال‌های اخیر، بازار نقل‌وانتقالات فوتبال ایران به صحنه‌ای برای عقد قراردادهایی تبدیل شده که بیشتر از آن‌که بازتاب‌دهنده کیفیت فنی بازیکنان باشد، نشانه‌ای از نبود توازن اقتصادی، فشارهای رسانه‌ای و رقابت‌های احساسی باشگاه‌هاست.
بازیکنانی که در لیگ‌های خارجی با دستمزدهای معمولی بازی می‌کنند، در بازگشت به کشور یا حتی در جابه‌جایی‌های داخلی، با ارقام حیرت‌انگیز معادل میلیون دلاری وارد باشگاه‌ها می‌شوند.
جالب این که بازیکنان زیادی مثل رامین رضائیان در برنامه «فوتبال برتر» مدام تاکید دارند که بازیکنان هرچه می گیرند حق شان است. اما این اختلاف نجومی در دستمزد، بار دیگر این پرسش را پیش روی فوتبال ایران قرار می‌دهد: آیا قیمت‌گذاری بازیکنان براساس کیفیت آن‌هاست یا تحت‌تأثیر فضای هواداری، هیاهوی رسانه ای یا رانت و نبود قانون؟
افشاگری جالب زنوزی
در فصل جدید لیگ برتر، یک بار دیگر آتش بحث‌های مربوط به دستمزدهای نامتعارف بازیکنان ایرانی شعله‌ور شد. حدود یک ماه پیش، محمدرضا زنوزی، مالک باشگاه تراکتور، در گفت‌وگویی جنجالی با صراحت گفت: «من چرا باید برای بازیکن ایرانی این همه پول بدهم؟ با همین پول می‌توانم یک بازیکن خارجی باکیفیت بگیرم که هم سطح فنی بالاتری دارد و هم دردسر کمتری.» او به حرفش هم عمل کرد و بازیکنی از لالیگا را به عنوان جانشین مدافعی که از تیمش جدا شده بود و با قیمت بیشتر به استقلال رفته بود، جذب کرد. اظهارات زنوزی مثل پتک بر سر بازار آشفته فوتبال ایران فرود آمد؛ اما نه‌تنها با واکنش اصلاحی مواجه نشد، بلکه فضا به سمت توجیه این وضعیت رفت. شاید چون زنوزی از معدود کسانی است که از جیبش خرج می کند و مدیر دولتی فوتبال نیست این حساسیت را دارد. جالب این که دو شب پیش، رامین رضاییان در برنامه زنده «فوتبال برتر» حرف‌هایی زد که بیانگر دیدگاه فوتبالیست های ایرانی بود درباره دستمزدشان. او با لحنی بی‌پروا گفت: «هر بازیکنی هر چقدر در ایران پول می‌گیرد نوش جانش!»
واقعاً حق فوتبالیست ها این اعداد است؟
البته که اگر کسی به اندازه حق و توانایی اش بگیرد واقعاً نوش جانش، به خصوص این که فوتبال می تواند به جامعه نشاط و هیجان بدهد. هرچند فوتبال ما بیشتر حاشیه دارد و اضطراب به جامعه تزریق می کند. اما این نوش جان گفتن در شرایطی است که بسیاری از همین بازیکنان در صورت حضور در لیگ‌های معتبر اروپایی، حتی یک‌سوم از این دستمزدها را هم دریافت نمی‌کنند. برای نمونه، عارف آقاسی که با آپشن های احتمالی تابستان امسال با قراردادی نزدیک به یک میلیون یورو به استقلال پیوست، نه‌تنها تجربه‌ای بین‌المللی ندارد، بلکه حتی در داخل ایران هم ستاره محسوب نمی‌شود. بازی ملی او در 28 سالگی به تعداد انگشتان دست هم نیست. حال آن که در لیگ‌هایی مثل لالیگا و سری‌آ، بازیکنانی با همین رقم دستمزد، سطح فنی بسیار بالاتری دارند، به طور مثال ریکاردو رودریگز، مدافع چپ تیم ملی سوئیس، با ارزش 2 میلیون یورو در تیم بتیس بازی می‌کند. آیا تفاوت او با عارف آغاسی همین قدر است؟ کریستیان بیراگی، با ارزش 1.8میلیون یورو، مدافع چپ ثابت تورینو در سری‌آ ایتالیاست. البته این دو مثال ارزش گذاری بازیکنان شاخص بود؛ و گرنه در تیم های مختلف لیگ های اروپایی بازیکنان زیادی هستند که اعدادشان از این هم کمتر است؛ اما بازیکنان ما هیچ وقت نمی توانند در سطح آن ها بازی کنند.
دستمزد فوق ستاره ها برای معمولی ها
مقایسه ای ساده نشان می‌دهد که ما در ایران به دلایل مختلف، گاهی نه برای «ستاره» که برای «بازیکن معمولی» هم قیمت بازیکنان با کیفیت لیگ های اروپایی را پرداخت می‌کنیم. آن هم در بازاری که هیچ معیاری برای تعیین قیمت‌ها وجود ندارد و همه چیز بر پایه شایعه، هوادارپسندی و بعضاً دلالی شکل می‌گیرد. بازیکنان ایرانی، چه در جابه‌جایی‌های داخلی و چه پس از بازگشت از تجربه‌های معمولی در خارج، با ارقامی جذب می‌شوند که نه با رزومه‌شان تناسب دارد و نه با تأثیرگذاری‌شان. رویه ای که البته شاید ارتباط زیادی با دولتی بودن بیشتر تیم های داخلی دارد. مدیرانی که فقط برای خوشایند هوادار و توی چشم بودن از بیت المال هزینه می کنند. قبلاً فقط نگران هزینه تیم ها برای بازیکنان بی کیفیت خارجی بودیم، اما حالا چند سالی است که بازیکنان داخلی هم اعداد عجیبی می گیرند. تازه اعدادی که رسانه ای می شود به طور معمول کمتر از اعداد واقعی است؛ چون بسیاری از تیم ها به شکل زیرمیزی یا توسط هواداران متمول به بازیکنان پول می دهند.
ریشه های ماجرا چیست؟
بازار عجیب و پر از پول لیگ های عربی که بازیکنان ایرانی زیادی در آن ها هستند، اهمیتی که بازیکنان داخلی به پول به جای پیشرفت و حضور در لیگ های معتبر می دهند؛ حضور پررنگ دلالی در تیم ها که حتی گاهی به هیئت مدیره ها، کادر فنی و... هم رسوخ پیدا می کند؛ عرضه و تقاضا در برخی پست ها که باعث می شود قیمت یک بازیکن بی دلیل بالا برود؛ البته در فوتبال ایران، نقش هواداران نه فقط در سکوها که در پشت‌پرده نقل‌وانتقالات هم پررنگ است. بسیاری از باشگاه‌های پرهوادار، برای حفظ رضایت افکار عمومی و پاسخ به موج‌های رسانه‌ای، ناچار می‌شوند با بازیکنانی قرارداد ببندند که شاید از نظر فنی اولویت نداشته باشند، اما محبوبیت یا سابقه حضور در باشگاه را دارند.
مشکل قانون است؟
در فوتبال ایران، مشکل نبود قانون نیست؛ مشکل اصلی بی‌تفاوتی نسبت به اجرای قانون است. به‌عنوان مثال، سازمان لیگ طبق آیین‌نامه مالی خود، به صراحت اعلام کرده که قرارداد یک بازیکن در هر فصل، تنها مجاز به افزایش حداکثر 30 درصدی نسبت به قرارداد فصل گذشته است. اما نگاهی به بازار نقل‌وانتقالات تابستانی نشان می‌دهد که افزایش‌های چند برابری در قرارداد برخی بازیکنان نه‌تنها رخ داده، بلکه به‌راحتی در سازمان لیگ ثبت هم شده است. این تخلف پنهان نیست، بلکه در ویترین فوتبال ایران دیده می‌شود. بازیکنانی که فصل گذشته حدود 30 تا 40 میلیارد گرفته‌اند، حالا با قراردادهایی بین 80 تا حتی 100 میلیارد تومان وارد تیم‌های جدید می‌شوند، بدون این‌که سازمان لیگ یا نهاد نظارتی واکنشی نشان دهد. در واقع، سازوکار ثبت قراردادها نه‌تنها بازدارنده نیست، بلکه به ابزاری تشریفاتی تبدیل شده است. حتی قانون سقف قرارداد در سال های قبل هم اجرا نشد و منجر به پرداخت زیرمیزی و اتفاقات عجیب شد.
همچنین بخوانید ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید