امواج پیدا و پنهان بازار نفت

جدیدترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) از بازار نفت تصویری مثبت از تقاضای جهانی انرژی در سال‌2023 نشان می‌دهد. تصویر مثبتی که البته با یک هشدار همراه است؛ آژانس چشم‌انداز تقاضای خود را در سه‌ماهه چهارم سال‌2023 به میزان 400‌هزار بشکه در روز کاهش داده‌است. این در شرایطی است که اروپا نیمی از کاهش را به خود اختصاص داده‌است.

به گزارش دنیای اقتصاد، در همین ارتباط یورونیوز می‌نویسد؛ آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی می‌کندکه افزایش تولید نفت‌خام کشور‌های غیراوپک، تحول مهم دیگری باشد که بر روند قیمت نفت در سال‌2024 تاثیر خواهد گذاشت.

یکی از ارقام اصلی که از این گزارش به‌دست می‌آید این است که انتظار می‌رود تقاضای جهانی نفت‌برابر با 2 میلیون و 300 هزار بشکه در روز افزایش یابد و به 101 میلیون و 700 هزار بشکه روزانه برسد. از نتایج مهمی که از این گزارش به‌دست می‌آید عبارت است از اینکه انتظار می‌رود تقاضای جهانی نفت در افق 2024، برابر با 2 میلیون و 300 هزار بشکه در روز افزایش‌یافته و به 101 میلیون و 700 هزار بشکه در روز برسد.

رشد تولید نفت در آمریکا

آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش خود به رشد خیره کننده تولید نفت در ایالات‌متحده اشاره می‌کند که بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی این کشور (EIA) اخیرا به 13 میلیون و 240 هزار بشکه در روز رسیده‌است و خاطرنشان می‌کند که افزایش تولید را در کشور‌های به‌اصطلاح غیراوپک یعنی کشور‌های خارج از ائتلاف مشاهده کرده‌است.

بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، افزایش تولید نفت سه کشور گویان، برزیل و ایران، حدود یک‌میلیون و 800‌هزار بشکه در روز به عرضه جهانی افزوده است که این رقم در سال‌جاری میلادی به 101 میلیون و 900 هزار بشکه در روز رسیده‌است. این همه در حالی اتفاق می‌افتد که این کشور‌ها در انتظار افزایش تولید جهانی‌برابر با یک‌میلیون و 200 هزار بشکه در روز در سال 2024 هستند.

افت فروش نفت روسیه

آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد روسیه با عواقب تحریم‌ها مواجه شده‌است؛ زیرا صادرات نفت‌خام این کشور در نوامبر به‌شدت کاهش‌یافته که این امر همچنین درآمد‌های صادراتی این کشور را کاهش داده‌است. درآمد حاصل از فروش نفت و میعانات گازی با کاهش 17 درصدی به 15.2 میلیارد دلار (13.9‌میلیارد یورو) در ماه رسید‌که کمترین میزان از ژوئیه 2023 است. جالب است بدانید که روسیه به‌صورت داوطلبانه صادرات نفت خام خود را کاهش داده است و به‌رغم کاهش ماهانه درآمد‌های نفتی، درآمد‌های صادراتی این کشور همچنان در مقایسه با سال‌گذشته بالاتر است.

نگاهی به تحولات اوپک

از سویی دیگر، با عنایت به اینکه کشور‌های عضو اوپک و سایر صادرکنندگان نفت به رهبری روسیه موسوم به اوپک‌پلاس، از کاهش تولید برای بالا بردن قیمت‌های نفت‌خام حمایت می‌کنند، با این حال، اما نبود وحدت رویه درمیان اعضا، بازار انرژی را متلاطم کرده‌است. خروج تولیدکنندگان کوچک و متوسط نفت از اوپک هر از گاهی اتفاق می‌افتد. به‌عنوان مثال، قطر و اکوادور نیز در یک دهه‌گذشته برای خروج از ائتلاف اقداماتی کردند. در این میان، خروج آنگولا اندکی متفاوت است.

این کشور معادل یک میلیون و 100‌هزار بشکه روزانه تولید نفت دارد. گفتنی است نماینده آنگولا در جریان آخرین نشست این سازمان در نوامبر به تصمیم اوپک برای کاهش سهمیه تولید خود اعتراض کرده‌بود. این کشور به‌دنبال افزایش تولید خود به 1.8 میلیون بشکه در روز است؛ این در حالی است که سال 2023 سالی ناخوشایند برای این کشور به‌حساب می‌آید، شاهد آنکه تنها در ماه مارس تولید آنگولا به پایین‌ترین میزان در دو دهه‌گذشته رسید.

طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی و در نگاه کلان، ذخایر جهانی نفت نیز با کاهش 19 میلیون و 600 هزار بشکه‌ای در اکتبر کاهش قابل‌توجهی را ثبت کرده‌است. گفتنی است منحنی رشد تقاضای نفت اروپا به‌رغم رکود گسترده تولیدی و صنعتی در این قاره، ملایم به‌نظر می‌رسد. درحالی‌که پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی در مورد رشد تقاضای نفت برای سال جدید صعودی بوده‌است، اما بازار نفت به‌ویژه در اروپا، با باد‌های معکوس قابل‌توجهی روبه‌رو خواهد شد. آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد که حدود 400‌هزار بشکه در روز از تقاضای جهانی نفت برای سه‌ماهه چهارم سال‌2023 کاسته شده که قاره کهن حدود نیمی از این کاهش را به خود اختصاص داده‌است.

نفت؛ متاثر از اقتصاد جهانی

شرایط متزلزل اقتصاد جهانی فشار نزولی بر قیمت نفت وارد کرده‌است، زیرا قیمت جهانی نفت از اواخر سپتامبر 2023 به میزان 23 درصد کاهش یافته‌است. آخرین شاخص مدیریت خرید برای منطقه یورو که یکی از معتبرترین معیار‌ها برای سنجش سلامت اقتصادی است، از چشم انداز آژانس بین‌المللی انرژی حمایت می‌کند. شاخص مدیریت خرید از دسامبر کاهش مداوم فعالیت‌های تجاری را در مقاطع سه‌ماهه پیش‌بینی کرده‌بود.

در همین ارتباط، گزارش آژانس بین‌المللی انرژی نسبت به کاهش احتمالی تقاضای نفت هشدار می‌دهد. در متن این گزارش آمده‌است: «سرعت گسترش تقاضای نفت از 2 میلیون و 800 هزار بشکه در روز در سه‌ماهه سوم سال 2023 به یک‌میلیون و 900 هزار بشکه در روز در پایان سه‌ماهه چهارم کاهش خواهد یافت.»

برخی از عوامل اصلی وقوع این رکود، شامل چرخه انقباض سیاست پولی در سراسر جهان و کندی کلی گردش مالی در اقتصاد جهانی است. علاوه‌بر این، مقررات سختگیرانه‌تر در مورد استاندارد‌های بهره وری و افزایش استفاده از خودرو‌های الکتریکی، تقاضای نفت را بیشتر کاهش داده‌است.

درباره «توسعه» آدرس غلط ندهیم! / ناترازی‌ها دومینووار رو به افزایش‌اند

قدرت مخرب تورم در سال ششم؛ از چه چیزی غفلت کرده‌ایم؟