ایران امروز سومین تولیدکننده گاز جهان است / ناترازی گاز امسال به بیش از 300 میلیون مترمکعب رسید

باشگاه خبرنگاران جوان؛ محبوبه کباری- امید شاکری در نشست احداث نیروگاه‌های خورشیدی توسط زیرمجموعه‌های وزارت نفت که در محل پژوهشگاه وزارت نفت برگزار شد، با ارائه آماری از میزان پیشرفت پروژه‌های خورشیدی در حوزه این وزارتخانه افزود: شرکت ملی گاز اجرای حدود 2.5 مگاوات و 2 پروژه جدید و پالایشگاه‌ها اجرای پروژه‌های کوچک مقیاس خورشیدی را دنبال می‌کنند.

شاکری با تاکید بر اینکه وزارت نفت باوجود ناترازی، تعهدات مالی خود را برای توسعه تجدیدپذیرها، از محل اوراق صرفه‌جویی گاز در سال‌های 1401 و 1402 پرداخت کرده است، افزود: در کنار وظایف اصلی ما در بخش عرضه، توسعه انرژی خورشیدی اکنون یک اولویت جدی است. تنوع‌بخشی به سبد انرژی و کنترل مصرف، تنها با همکاری دولت، بخش خصوصی و مردم امکان‌پذیر است.

توسعه نیروگاه‌های خورشیدی برای رفع ناترازی انرژی ضرورت است

معاون وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهش و فناوری با یادآور اینکه کشور به دلیل دهه‌ها توسعه مبتنی بر گاز با یک ناترازی فزاینده روبه‌روست و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر اکنون جزو سیاست‌های فوری دولت قرار دارد، ادامه داد: از سال گذشته، موضوع الزام ادارات دولتی و بخش عمومی به احداث نیروگاه‌های خورشیدی ابلاغ شد و وزیر نفت نیز از همان ابتدا روی اهمیت ویژه این موضوع تأکید داشت.

وی با تشریح وضعیت جهانی انرژی یادآورشد: گرچه سرعت توسعه انرژی‌های پاک افزایش یافته، اما تمام پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد سهم انرژی‌های فسیلی همچنان قابل‌توجه باقی خواهد ماند.

شاکری اظهارکرد: این وضعیت برای ایران هم تهدید و هم فرصت است. ما صادرکننده انرژی هستیم و باید ثروت خدادادی را به ثروت مولد تبدیل کنیم تا رشد اقتصادی پایدار شکل بگیرد.

معاون وزیر نفت با مرور آمار 10 ساله مصرف گاز در بخش‌های خانگی، صنعتی و نیروگاهی گفت: در ایران توسعه مبتنی بر این پیش‌فرض بوده که منابع گاز بی‌نهایت است. نتیجه آن شده که امروز بیشترین فشار مصرف روی گاز است و تنوع‌بخشی به سبد انرژی دچار یک غفلت تاریخی شده است.

وی با مقایسه آمار‌های مصرف نیروگاه‌های حرارتی خاطر نشان کرد: مصرف گاز نیروگاه‌ها از 63 میلیارد مترمکعب در سال 91 به 94 میلیارد مترمکعب در سال 1401 رسیده است. این میزان افزایش معادل چهار فاز پارس جنوبی است که فقط برای نیروگاه‌های جدید مصرف شده بدون اینکه توسعه تجدیدپذیر‌ها سهم جدی گرفته باشد.

شاکری با اشاره به انتقاد‌ها درباره ناترازی گاز ادامه داد: ما در تولید کوتاهی نکردیم؛ ایران امروز سومین تولیدکننده گاز جهان است. اما مسابقه تولید و مصرف همیشه به نفع مصرف تمام شده است.

معاون وزیر نفت با نمایش نمودار تولید و تقاضا گفت: در سال‌های آینده میدان گازی پارس جنوبی که 70 درصد گاز کشور را تأمین می‌کند، با افت فشار روبه‌رو می‌شود؛ وزیر نفت تاکید دارد پروژه فشارافزایی پارس جنوبی از نان شب واجب‌تر است. ناترازی گاز در پیک سرمای امسال بیش از 300 میلیون مترمکعب در روز بوده است.

هزینه‌های ناترازی؛ از محدود شدن صنعت تا بازگشت نفت‌کوره

معاون وزیر نفت توضیح داد: اگر ناترازی کنترل نشود، باید منابعی را که باید صرف توسعه و معیشت شود، به واردات انرژی اختصاص دهیم. بسیاری از کارخانه‌هایی که مجوز گرفته‌اند، در آینده با مشکل تأمین انرژی مواجه می‌شوند.

وی درباره انتقاد مردم نسبت به مصرف نفت‌کوره در نیروگاه‌ها گفت: مصرف سوخت مایع نتیجه عدم تحقق راندمان تعیین‌شده است. اگر نیروگاه‌ها به راندمان 45 درصدی قانون می‌رسیدند، نیازی به نفت‌کوره نبود.

شاکری چهار علت اصلی ناترازی را برشمرد و اذعان داشت: نبود تنوع در سبد انرژی، نبود سیاست‌گذاری هماهنگ برای برق و گاز، ضعف در بهینه‌سازی مصرف و فقدان اصلاح تعرفه‌ها و نبود انگیزه برای کاهش مصرف چهار عامل موثر در این زمینه هستند. روند تولید، مدیریت، قیمت و مصرف انرژی چرخ‌دنده‌های متصل به هم هستند؛ اگر یک چرخ متوقف باشد، بقیه نمی‌چرخند.

چشم‌انداز توسعه خورشیدی؛ از تکلیف اداری تا اهداف 12 هزار مگاواتی

به گفته معاون وزیر نفت، در قوانین کشور، تولید 12 هزار مگاوات انرژی خورشیدی هدف گذاری شده، اما برنامه دولت بیش از این عدد است به طوری که براساس قانون جهش تولید، صنایع باید سالانه یک درصد از مصرف خود را از محل انرژی خورشیدی تأمین کنند تا به پنج درصد برسند.

شاکری با تاکید بر اینکه طبق مصوبه شورای عالی انرژی، ادارات دولتی باید طی چهار سال به 20 درصد مصرف تجدیدپذیر برسند، افزود: برای مجموعه وزارت نفت، این هدف معادل 140 مگاوات است و برنامه ریزی‌ها در این زمینه آغاز شده است.