این بازی برد برد است

به گزارش ایسنا، پژوهش واژه ایست که شما هم قطعا آن را بوفور شنیده اید. واژه ای از اسم مصدر پژوهیدن که در لغت نامه دهخدا به تحقیق، تفحص و رسیدگی معنی می شود و فرهنگ نامه معین نیز ضمن بیان این مفهوم، از آن تحت عنوان تحقیقات علمی و بازخواست یاد می کند.

اگرچه امروزه از این مفهوم در قالب کاربردی آن، تنها اسم و رسمی در کشور باقی مانده است، اما هنوز هم اهمیت آن بر کسی پوشیده نیست و پژوهشگران مختلف با بیان نظرات و خواسته های خود، بر اهمیت پژوهش های کاربردی تاکید می کنند. در میان انبوه شاخه های این حوزه، ارتباط صنعت و دانشگاه کلافی سر در گم است و سال‌های زیادیست که ظاهرا دانشگاه و صنعت درگیر خود کرده و هر یک مدعی هستند که برای از سرگیری ارتباطشان تلاش می کنند، اما گویی گوش همه‌مان از این حرف‌ها پر شده و کسی دیگر برای شنیدن این حرف‌های تکراری به خودش زحمتی نمی‌دهد.

آشتی مبارکی که تحقق آن علیرغم اهمیت غیرقابل انکارش به درازا کشیده و قهری که جامعه لب تشنه صنعت و دانشگاه‌مان را بی رمق تر از همیشه کرده است.

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اراک اشکال را در نوع نگاه به صنعت و دانشگاه می بیند.

ساختار صنعت و دانشگاه نباید جداگانه تعریف شوند

منوچهر توسطی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: مقوله ارتباط صنعت و دانشگاه موضوع جدیدی نیست که با آن مواجه باشیم و بنده به شخصه بر اساس تجربیات کاری خود در حدود 30 سال است که با آن درگیر هستم و دست و پنجه نرم کرده‌ام. متاسفانه در طول چندین سال نتوانسته‌ایم به منظور توسعه صنعتی و بهبود شرایط کارخانجات کشور ارتباط موثری بین صنعت و دانشگاه برقرار کنیم و به زعم من تعریف ساختار جداگانه صنعت و دانشگاه یکی از اصلی ترین دلایل دورافتادگی این دو مجموعه علمی و صنعتی کشور بوده است.

وی افزود: متاسفانه ما صنعت را فقط در قالب ماشین آلات، طراحی، تولید و فروش محصول می بینیم و نسبت به نوآوری در تکنولوژی و طراحی و تحقیق در بازار بی توجهیم و خود را از آن بی نیاز می‌دانیم. متقابلا در دانشگاه ها هم مقوله صنعت، تولید و بازاریابی را در پکیج حاوی مطالب تئوری و آکادمیک ارائه می‌دهیم و هیچگاه فکر نکرده‌ایم آنچه را در قالب آموزه‌های دانشگاهی به دانشجویان می‌آموزیم، زمانی باید عملیاتی شود.

توسطی خاطرنشان کرد: صنعت گاها برخی از دانش آموخته‌های دانشگاهی را با حداقل مزد ممکن استخدام می‌کند و این فرد پس از مدتی ارزش افزوده بالایی را برای خود قائل می‌داند و خواهان افزایش حقوق خود می‌شود. این مورد نمونه کوچکی از معضلات ارتباط صنعت و دانشگاه است و نشان می‌دهد که دانشجو باید قبل از ورود به بازار کار به مباحث کاری و عملیاتی بخش صنعتی کشور بیش از گذشته توجه کند.

مشکل از بایگانی پایان نامه هاست!

توسطی با بیان اینکه نسبت به بحث تحقیق و پژوهش در دانشگاه ها بی‌توجهی شده است، تصریح کرد: متاسفانه به پایان‌نامه های دانشجویی هیچگاه به عنوان یک سرمایه و ثروت توجه نکرده ایم، در صورتی که این پایان نامه‌ها ماحصل تلاش و تحصیل افرادی بوده است که سال‌ها در دانشگاه درس خوانده اند و اکنون علاقمندند که تراوشات ذهنی خود را به جامعه ارائه دهند و از نتایج آن نیز بهره مند شوند. تا زمانی که با پایان نامه های دانشجویی صرفا به دید یگ گذرگاه برای عبور از یک مقطع تحصیلی و اخذ مدرک دانشگاهی نگاه شود و آنها را در دانشگاه ها بایگانی کنیم، مشکل ارتباط صنعت و دانشگاه بهبود نخواهد یافت، بلکه این فاصله روز به روز زیاد هم خواهد شد.

درگیر کپی پیست کردن شده ایم!

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اراک گفت: مجموعه صنعتی کشور معتقد است پایان‌نامه های دانشجویی باید در حوزه صنعت و با همکاری بخش صنعتی کشور تهیه شود و این آمادگی را دارد تا در بخش هزینه‌ها و انتقال دانشجو اقدامات لازم را انجام دهد و دانشجویان را بر مبنای سطح کیفی پایان نامه‌های خود، از درآمد بخش صنعتی کشور بهره مند کند. متاسفانه در حال حاضر درگیر کپی پیست کردن مقالات و پایان نامه‌های دانشجویی شده ایم و اساتید راهنمای دانشجویان نیز به راحتی از کنار این موضوع می‌گذرند.

توسطی بر لزوم فاصله گرفتن جامعه دانشگاهی و دانشجویی کشور از مدرک گرایی تاکید کرد و افزود: افراد توانمند الزاما دارای مدرک دانشگاهی نیستند و این کشور در حوزه های تخصصی به افراد و تکنسین‌های زیر مدرک کارشناسی نیز نیاز دارد؛ چرا که گاها چنین افرادی می‌توانند بسیار مفیدتر و پول سازتر از افراد تحصیل کرده دانشگاهی عمل کنند.

وی نبود پروژه تحقیقاتی مشترک را یکی از دلایل افزایش فاصله صنعت و دانشگاه عنوان کرد و گفت: من بارها تاکید کرده ام اگر بتوانیم در حوزه صنعت و دانشگاه به پروژه‌های مشترکی دست یابیم که هر دو بخش عوامل دانشگاه و عناصر فعال در صنعت درگیر آن باشند، هر دو مجموعه در یک بازی برد برد به منافع خودشان می‌رسند. این یک اعتقاد و عزم و باور است که دانشگاه باید مسائل تئوریک را آماده کند، صنعت آن را تجربه کند و نقاط ضعف و قدرت آن را به عنوان یک بازخورد به دانشگاه برگرداند و در نهایت این پروسه به شکل گیری ارتباط صنعت و دانشگاه منجر شود.

با یک گل بهار نمی شود!

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اراک بیان کرد: هر دو بخش صنعت و دانشگاه باید در این زمینه سرمایه گذاری کنند و سهم خود را تمام و کمال بپردازند، ولی مسلما آن چیزی که به عنوان ارزش افزوده و دستاورد در نهایت به صنعت و دانشگاه می‌رسد، بیش از هزینه‌هاست و جامعه هم از این توسعه صنعتی سود می برد. اگرچه گاها تعدادی پژوه تحقیقاتی بین صنعت و دانشگاه تعریف می‌شود، اما با یک گل بهار نمی شود و باید به این موضوع بیش از گذشته اهمیت داد.

وی با اشاره به اینکه واحدهای صنعتی موفق استان در ارتباط با دانشگاه عملکرد خوبی در گذشته داشته اند، تاکید کرد: مشکلات صنعت فقط در بخش تکنولوژی و دانش فنی نیست و در حوزه مدیریت انسانی هم صنایع با معضلاتی مواجه هستند که با مساعدت دانشگاه اکثر این مشکلات قابل حل هستند. هم اکنون صنعت در بحث صادرات و واردات نیازمند افراد متخصص است و در حوزه امور مالی و منابع انسانی نیز مشکلات زیادی دارد که شکل گیری ارتباط موثر با دانشگاه می‌تواند در راستای بهبود وضعیت کنونی صنعت بسیار مثمرثمر باشد.

توسطی اظهار کرد: کار دانشگاه با تربیت نیروی انسانی مورد نیاز صنعت تمام نمی‌شود و این افراد نیازمند بازآموزی و فراگیری دانش روز هستند که دانشگاه باید برای این مهم نیز برنامه داشته باشد. از طرفی فعالیت صنعت هم به طراحی و تولید محصول محدود نمی‌شود و در دنیای توسعه یافته امروز حتی دانشگاه می‌تواند با تحقیق و پژوهش بر روی موردی که ممکن است صنعت هنوز هم برای آن احساس نیاز نکرده است، طرح تحقیقاتی خود را به صنعت بفروشد.

توسطی خاطرنشان کرد: استان مرکزی علاوه بر اینکه یک استان صنعتی است، یک استان دانشگاهی هم هست، اما متاسفانه اهمیت ارتباط صنعت و دانشگاه به خوبی برای جامعه صنعتی و دانشگاهی استان تعریف نشده است. ارتباط صنعت و دانشگاه باید در جامعه نهادینه شود و فرهنگ آن به خوبی در سطوح مختلف جامعه رسوخ کند، صنعت باید بداند که نیازهایش بواسطه دانشگاه برطرف می‌شود و دانشگاه هم باید بفهمد که دانش آموختگان و دستاوردهای علمی خود را می‌تواند در اختیار صنعت قرار دهد.

در صنعت بر اساس نفع و ضرر تصمیم گیری می‌شود

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اراک با بیان اینکه مکانیزم ارتباط صنعت و دانشگاه به خوبی در جامعه تبیین نشده است، تاکید کرد: این ارتباط باید از جایی شروع شود و به نظر می‌رسد ارائه چندین نمونه طرح از سوی صنعت و دانشگاه به یکدیگر می‌تواند در راستای شروع این فرایند مفید باشد. مطمئنا با دستورالعمل های تکلیفی این اتفاق نخواهد افتاد و من مجبورم اعتراف کنم که در صنعت ما تصمیمات بر اساس منافع است و اگر صنعت بداند که سودش در ارتباط گیری با دانشگاه است، حتما برای شکل دهی این ارتباط پیش قدم می شود.

به گزارش ایسنا، اگر اندکی پای صحبت فعالان صنعت و دانشگاه بنشینید، متوجه می شوید که تا بوده هر دو طرف خواهان شکل گیری ارتباط و تعامل با یکدیگر هستند، اما گاهی بعضی تعارف زدن ها سبب شده است تا این مهم همچنان در حد همان حرف ها باقی بماند. هر چند نگاهی گذرا به جدول آمار تفاهم نامه ها و قراردادهای صنعتی یکی از دانشگاه های دولتی استان نشان دهنده، رشد این مقوله است.

عضو هیأت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اراک معتقد است که عدم آشنایی مدیران و صاحبان صنایع با دانش و علوم روز، یکی ازاصلی دلایل عقب ماندگی کشور در حوزه اقتصاد و تکنولوژی روز دنیاست و همین امر سبب شده است تا شکاف بین صنعت و دانشگاه روز به روز افزایش پیدا کند.

مدیران صنایع تفکرات سنتی خود را کنار بگذارند

سلیمانی در گفت و گو با ایسنا، افزود: متاسفانه این مسئله در استان مرکزی نیز وجود دارد و مدیران برخی از صنایع قدرتمند استان، همچنان به صورت سنتی این نهادهای تولیدی بزرگ را اداره می‌کنند و اطلاعی از مباحث تحقیق و توسعه ندارند یا نمی‌خواهند که به چنین زمینه‌هایی ورود پیدا کنند.

عضو هیأت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اراک گفت افزود: وقتی علیرغم کیفیت پایین و فقدان استفاده از علوم روز دنیا در فرایندهای تولیدی در بسیاری از کارخانجات بزرگ کشور از جمله صنعت خودروسازی، هنوز هم تقاضا برای خرید کالا وجود دارد و هیچ نظارتی هم بر این امر نمی‌شود، طبیعی است که صاحبان صنایع برای ارتقا کیفی خود و ایجاد بستر لازم برای مباحث تحقیق و توسعه هیچ الزامی نمی‌بینند و زیر بار هزینه‌هایی که آنها را در ظاهر اضافه می‌دانند، نمی‌روند.

وی نقش سازمان ملی استاندارد را در جلوگیری از تولید برخی کالاهای نامرغوب بسیار موثر دانست و تاکید کرد: به اعتقاد من ورود و تولید برخی از کالاهای وارداتی بی کیفیت نیز ضرورتی ندارد و باید بر نحوه تولید و واردات این نوع کالاها به کشور جدی تر از گذشته نظارت شود.

صنعت ما دانشگاه را قبول ندارد

سلیمانی بر لزوم نقش آفرینی موثر دانشگاه ها در رونق اقتصادی و افزایش سطح کیفی تولیدات داخلی تاکید کرد و گفت: متاسفانه در کشور ما صنعت دانشگاه را قبول ندارد و اعتقاد دارد دانشجویانی که در محیط دانشگاهی تربیت می‌شوند، کارآمدی لازم را برای صنایع ندارند. تا زمانی که صنعت با دانشگاه احساس غریبه‌گی می‌کند و اطمینان لازم را به این بخش ندارد، نمی‌توان منتظر اتفاقات خوبی در حوزه تولید و شکوفایی اقتصادی کشور بود و باید برای این مهم چاره ای اندیشید.

وی با بیان اینکه احتیاجات سیستم دولتی و بخش خصوصی صنایع کشور باید بواسطه دانشگاه برطرف شود، اظهار کرد: اکثر درآمدهای میلیاردی دانشگاه های خارجی از طریق ارتباط با صنایع بدست می‌آید و باید دانشگاه‌ها و صنایع کشور نیز به این سمت و سو کشیده شوند و رفع نیازهای خود را در گروی شکل گیری این ارتباط دوسویه ببینند.

به گزارش ایسنا، نکته ای در بین گفته های فعالان بخش صنعتی و دانشگاهی جالب به نظر می رسد و آن است که صنعتی که علوم تولیدی در مراکز علمی را مناسب شرایط کنونی اش نمی بیند و آن را فرسنگ ها دورتر از آنچه هست قلمداد می کند، چگونه و از کجا علوم مورد نیاز خود را تأمین می کند؟ به هر حال باید خلاء نیاز علمی صنایع به نحوی برطرف شود و این طور به نظر می رسد که دانشگاه های ما باید به ظاهر تنها محل تأمین این علوم باشند.

یکی از راه حل های جالبی که اخیرا دانشگاه و صنعت در راستای افزایش تعاملات‌شان با یکدیگر به توافق رسیده اند، اعزام دانشجویان به مراکز صنعتی و یادگیری علومی است که صنعت ما به شدت به آن نیاز دارد. راه حلی که اگر به ثمر بنشیند و به مانند دوره های کارآموزی از سمت دانشجویان ما بی اهمیت و صرفا یک تفریح قلمداد نشوند، می تواند شکاف ارتباط صنعت و دانشگاه را به طرز چشمگیری کاهش دهد.

موضوعی که مدیرعامل یکی از شرکت های تولیدی استان مرکزی هم بر آن تاکید دارد و آن را لازمه شروع یک شروع قوی برای ارتباط صنعت و دانشگاه می داند.

روح کسب و کار در دانشگاه ها ضعیف است

فرشید شاه محمدی، در اینباره به خبرنگار ایسنا گفت: ارتباط صنعت و دانشگاه معمولا به دو شکل مستقیم و غیر مستقیم انجام می شود که در نوع اول آن معمولا صنعت از دانشگاه بر اساس یک قرارداد روشن، دانش و فنآوری مورد نیاز خود را مطالبه می‌کند؛ این تقاضا می‌تواند در ابعاد مدیریتی و سازمان دهی یا در زمینه دانش فنی و نوآوری باشد که در هر دو صورت به رشد طرفین یعنی دانشگاه و صنعت می‌انجامد.

وی افزود: روش غیرمستقیم استفاده از دانش دانش‌آموختگان دانشگاه، شیوه دیگری از ارتباط صنعت و دانشگاه است و شرکت ما از هر دو شیوه بهره مند می‌شود. در حال حاضر بخشی از ضروریات فنآوری شرکت مانند تجهیزات، ماشین آلات و... و همچنین بخش سازماندهی و بازاریابی را به دانش آموختگان دانشگاهی سپرده‌ایم و هر جا هم که نیاز باشد از مشاوره استادان استفاده می کنیم.

رئیس کمیسیون آموزش، دانشگاه و صنعت اتاق بازرگانی استان مرکزی بیان کرد: معمولا تبادلات مالی در طرح های مشترک صنعت و دانشگاه فرآیند آسانی را طی می کنند و بر اساس توافق طرفین، هر دو طرف می‌توانند در راستای نهایی شدن پروژه از امکانات و منابع یکدیگر استفاده کنند. بودجه چنین طرح هایی غالبا از سوی شرکت‌ها تامین می‌شود و ما در پروژه‌های مشترک، نگاه‌مان به استفاده حداکثری از دانش و علوم دانشگاه است و خود را تاکنون ملزم به بهره مندی از منافع مالی این گونه مشارکت‌ها نکرده‌ایم. لازم به یادآوریست که قانون‌گزار برای بسط همکاری‌های صنعت و دانشگاه انتفاع مالی هم پیش بینی کرده است که شرکت‌های علاقمند می‌توانند با رجوع به مصوبات قانونی از مزایای مندرج استفاده کنند.

شاه محمدی با تاکید بر اینکه هیچ تبادلی یک طرفه صورت نمی‌گیرد، افزود: برای شکل گیری یک ارتباط موثر هم بنگاه تولیدی باید مشتاق باشد و هم دانشگاه برای حضور خود در یک محیط صنعتی رغبت داشته باشد؛ چون بخش خصوصی راحت تر و با محدودیت های کمتری می‌تواند قدم جلو بگذارد، بنابراین بهتر است شروع فرایند همکاری بیشتر از سمت تولید و صنعت باشد. البته قوانین جدیدی تدوین شده است که مقررات را برای ورود دانشگاهیان به عرصه تولید روان کرده است، بعنوان مثال طرح" تاپ" که می تواند سطح همکاری‌ها را ارتقاء دهد.

دانشگاه خود را موظف به پولسازی نمی داند

رئیس کمیسیون آموزش، دانشگاه و صنعت اتاق بازرگانی استان مرکزی عدم انس دانشگاه های کشور با مقوله بازار را از موانع ارتباط صنعت و دانشگاه عنوان کرد و افزود: بر اساس یک سنت تاریخی، دانشگاه خود را موظف نمی‌داند که در ساحت وسیع جامعه به دنبال پولسازی باشد و با عرضه علم خود ثروت بیافریند. در حال حاضر روحیه کسب و کار در دانشگاه‌های‌ما ضعیف است و حیات اقتصادی آنها بیشتر از بودجه های دولتی و شهریه ها تامین می شود، در حالیکه این رویکرد کافی نیست و دانشگاه‌ها باید با حضور در جامعه میزبان، برای حل مشکلات مردم توانایی‌هایی خود را به کار بگیرند تا هم برای خود تولید ثروت کنند و هم در رشد اقتصادی جامعه نقش بزرگی را ایفا کنند. فعلا سهم ثروت آفرینی دانشگاه‌ها از مسیر مشارکت با تولید در مقایسه با کشورهای توسعه یافته کم است.

وی تصریح کرد: بسیاری از شرکت ها و کارخانجات بزرگ ما دولتی یا خصولتی هستند و تعامل دانشگاه ها با این صنایع کار آسانی نیست، لذا با الزامات قانونی جدید و مشوق های مناسب باید درهای این بنگاه ها هر روز به سوی دانشگاه ها گشوده تر شود؛ اما فعلا دانشگاه ها با بخش خصوصی راحت تر می توانند گفتگو و همکاری کنند.

به گزارش ایسنا، به نظر می رسد مکانیزم‌های صنعتی کشورمان باید رنگ و بوی دانشگاهی به خود بگیرند و از طرفی دانشگاه نیز همزمان با تقویت اصولی که در گذشته برای افزایش این ارتباط اتخاذ کرده، شیوه های جدیدی که تعدادی از آنها در همین گزارش عنوان شدند را به عنوان یک اولویت اساسی و مهم در دستور کار خود قرار دهد.

تحقق این مهم اگرچه در ابتدا ممکن است دشوار و اندکی دور از ذهن به نظر برسد، اما یقینا با خواست و همت طرفین می تواند در آینده ای نه چندان دور به یک تجربه گران بها و پربار تبدیل شود.

انتهای پیام