بازگشت تحرک به بازار مسکن؛ صدور پروانههای ساخت و ساز رکورد زد

آمارهای تازه نشان میدهد که پروانههای ساخت مسکن در زمستان 1403 در تهران و سراسر کشور رشد قابل توجهی داشتهاند؛ نشانهای از افزایش تحرک در بازار ساختوساز و چشماندازی امیدوارکننده برای عرضه مسکن در ماهها و سالهای آینده. این رشد، هرچند امیدوارکننده است، با چالشهای تامین زمین، مصالح و منابع مالی همراه است و تحقق کامل آن نیازمند هماهنگی سیاستهای مالی، اعتباری و توسعهای است.
بر اساس تازهترین آمارها، تعداد واحدهای مسکونی پیشبینی شده در پروانههای ساخت در زمستان 1403، نسبت به مدت مشابه سال گذشته، روند افزایشی را نشان میدهد. در تهران این میزان با رشد 7.8 درصدی همراه بوده و در سطح کل کشور نیز 7.3 درصد افزایش ثبت شده است. این دادهها نشانهای از بازگشت نسبی تحرک به بازار ساختوساز است و میتواند اثر مثبتی بر عرضه مسکن در ماهها و سالهای آینده داشته باشد.
این افزایش در تعداد پروانههای صادر شده نشاندهنده رغبت سرمایهگذاران و سازندگان به ورود به پروژههای ساختمانی است. با توجه به روند افزایش جمعیت شهری و نیاز مبرم به مسکن، رشد صدور پروانهها میتواند به تعدیل نسبی قیمتها و کاهش فشار تقاضا در بازار کمک کند، هرچند این اثر نیازمند زمان است تا در عرضه واقعی واحدها تجلی پیدا کند.
با وجود این افزایش، هنوز چالشهای متعددی بازار مسکن را تهدید میکند. محدودیتهای زمین، هزینه بالای مصالح و مشکلات تأمین مالی برای سازندگان میتواند سرعت ساختوساز واقعی را کاهش دهد. بنابراین، رشد پروانههای ساخت الزاما به معنای افزایش فوری واحدهای قابل عرضه نیست، بلکه بیشتر به عنوان یک شاخص امیدبخش در نظر گرفته میشود.
رشد پروانههای ساخت و چشمانداز بازار مسکن
نکته دیگر، توزیع جغرافیایی این پروانهها است؛ تمرکز بیشتر پروژهها در مناطق مرکزی و پرتقاضای شهرها میتواند باعث شود تفاوت قیمت بین مناطق مختلف تشدید شود. در نتیجه، سیاستگذاران برای بهرهگیری از این رشد باید برنامههای تشویقی و تسهیلات مناسب برای توسعه مناطق کمتر برخوردار را نیز مدنظر قرار دهند تا اثر مثبت رشد پروانهها به شکل گستردهتر در بازار مسکن دیده شود.
در نهایت، این آمارها حاکی از بهبود نسبی چشمانداز ساختوساز در کشور هستند، اما تحقق کامل این پتانسیل نیازمند همراهی سیاستهای مالی و اعتباری مناسب، مدیریت کارآمد منابع و ایجاد زیرساختهای لازم برای توسعه پروژههای مسکونی است. بدون این هماهنگیها، رشد پروانههای ساخت ممکن است تنها به آمار و ارقام محدود شود و تأثیر ملموسی بر وضعیت واقعی مسکن نگذارد.
مطابق جدیدترین آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران زمستان سال قبل در شهر تهران 16 هزار و 736 واحد مسکونی در پروانههای صادر شده برای احداث بنا توسط شهرداری تهران پیشبینی شده که نسبت به فصل گذشته 25 درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته 7.8 درصد افزایش داشته است. متوسط تعداد واحد مسکونی برای هر پروانه احداث بنا 8.2 واحد بوده است.
در این فصل، تعداد 2 هزار و 51 پروانه احداث بنا توسط شهرداری تهران صادر شده که نسبت به فصل گذشته 15.4 درصد افزایش و نسبت به فصل مشابه سال گذشته 2.7 درصد کاهش داشته است.
آینده ساخت و ساز روشن است؟
مجموع مساحت زیر بنا در پروانههای صادر شده از سوی شهرداری تهران در زمستان 1403 بالغ بر 3 میلیون و 30 هزار مترمربع بوده که نسبت به فصل گذشته 27.4 درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته 8.5 درصد افزایش داشته است. متوسط مساحت زیر بنای هر پروانه 1477 مترمربع بوده است.
در فصل اشاره شده کل نقاط شهری کشور تعداد 164 هزار و 892 واحد مسکونی در پروانههای صادر شده برای احداث بنا توسط شهرداریهای کشور پیشبینی شده که نسبت به فصل گذشته 52.6 درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته 7.3 درصد افزایش داشته است. متوسط تعداد واحد مسکونی در هر پروانه احداث بنا 4.1 واحد بوده است.
تعداد 40 هزار و 594 پروانه احداث بنا توسط شهرداریهای کشور صادر شده که نسبت به فصل گذشته 31.1 درصد افزایش و نسبت به فصل مشابه سال گذشته 20.9 درصد کاهش داشته است.
مجموع مساحت زیر بنا در پروانههای صادر شده برای احداث بنا در زمستان 1403 حدود 29 میلیون و 509 هزار مترمربع بوده که نسبت به فصل گذشته 50.7 درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته 7.4 درصد افزایش داشته است. متوسط مساحت زیر بنا در این پروانهها 727 مترمربع بوده است.
