بدرقه نوروز در دامان طبیعت
تهران - ایرنا - ایرانیان طبق یک سنت دیرینه سیزدهمین روز فروردین را جشن می گیرند و همراه خانواده و خویشان خود به دشت و صحرا و فضای سبز می روند تا لحظات خوشی را بگذرانند و عید نوروز را در دامان طبیعت بدرقه کنند.
به گزارش خبرنگار ایرنا، امروز سیزدهم فروردین 1401 است، روزی که یک آیین کهن ایرانی به نام روز طبیعت در تقویم ایران به ثبت رسیده است. در این روز آیین‌های گوناگونی در نقاط مختلف برگزار می‌شود، اما شاید مهمترین اقدام مردم باید مهربانی با طبیعت برای حفاظت از این موهبت الهی و جلوگیری از تخریب طبیعت باشد.
سیزده بدر برای مردم ایران اسلامی دارای آداب و رسوم خاصی است. یکی از مهمترین برنامه‌های این روز حضور در دامن طبیعت است. به همین دلیل امروز بسیاری از دوستداران طبیعت نگران آسیب به فضای سبز و طبیعت بکر و زیبای کشور هستند. از چند روز گذشته نیز پویشی از سوی دوستداران طبیعت و محیط زیست به راه افتاده است که برای حفظ محیط زیست برنامه‌ریزی کنیم تا از هرگونه خسارت به فضای سبز و محیط زیست کشور جلوگیری شود. هرگونه آسیب به طبیعت آثار مخربی برای آیندگان خواهد داشت از این رو محافظت از طبیعت نیاز به فرهنگ سازی دارد.
حال که روز طبیعت به عنوان یک آیین سنتی کهن برای ما ایرانیان باقی مانده است، بهتر است به جمع افرادی بپیوندیم که برای حفظ محیط زیست و طبیعت زیبا و بکر کشور تلاش می کنند، بیاییم همه با هم دل نگرانی دوستداران طبیعت را در روز سیزده بدر بیشتر نکنیم و کمک کنیم که طبیعت همچنان زنده بماند تا آیندگان نیز از آن به خوبی استفاده کنند.
برخی از حافظان محیط زیست و طبیعت معتقدند حالا که برای سیزده بدر یا روز طبیعت آماده می‌شویم از طبیعت بی نظیر کشورمان لذت ببریم. آنها توصیه می کنند مردم در این روز کیسه زباله با خود ببرند، مراقب گیاهان و حیوانات باشند، آتش روشن را رها نکنند تا طبیعتی را که خداوند برای ما ارزانی داشته است بیشتر از این آسیب نبیند.
هرساله سیزده بدر مردم ایران در دل طبیعت روز خود را می‌گذرانند تا بخاطر سرسبزی و زیبایی که محیط زیست اطراف دارد از این روز استفاده کنند، اما برخی با طبیعت نامهربان هستند. این موضوع باعث نگرانی دوستداران محیط زیست شده است.
برخی از مردم زباله‌های خود را در طبیعت رها می کنند به امید اینکه تجزیه شود، اما از نظر بسیاری از کارشناسان محیط زیست و طبیعت بسیاری از زباله‌هایی که مردم در طبیعت رها می کنند تا سال های سال تجزیه نمی‌شود و همین امر باعث تخریب جدی منابع طبیعی و محیط زیست می شود. حفظ محیط زیست نیاز به فرهنگ سازی دارد تا مردم بدانند حضور در طبیعت و شاد بودن چند ساعته آنها نباید به تخریب محیط زیست بینجامد.
براساس برخی آمارها، شیشه چهار هزار سال، پلاستیک 100 تا یک هزار سال، پوست میوه 6 ماه و آدامس پنج سال زمان برای بازیافت و بازگشت به طبیعت نیاز دارند. با اینکه برخی از زباله‌ها نیز آرام آرام در طبیعت تجزیه می شود، ولی برخی دیگر نه تنها تجزیه نمی شوند، بلکه اثرات مخربی نیز وارد می کنند.
برخی از زباله ها همچون بطری پلاستیکی و ظروف شیشه ای ممکن است هیچ گاه تجزیه نشوند و این موضوع می تواند عواقب زیست محیطی فاجعه باری به همراه داشته باشد.
برخی پیشنهاد می دهند که بهتر است زباله خود را دفن کنیم، اگرچه دیگران معتقدند به جای دفن و خسته کردن خودمان، بهتر است این زباله ها را جمع کرده و به محل ویژه بازیافت زباله برسانیم یا حداقل به نزدیک ترین سطل زباله بیندازیم.
بستن طناب به شاخه ها برای تاب خوردن، تهیه کباب و دویدن در طبیعت اجزای لاینفک تفریحات روز طبیعت است؛ تفریحاتی که عواقبت ناخوشایندی برای محیط زیست به همراه دارد، یکی از رفتارهای ضد محیط زیستی که در این روز دیده می شود نوشتن یادگاری روی تنه درختان است که مانند زخمی بر چهره درختان باقی می ماند. اینها از جمله ردپایی است که انسان بعد از روز طبیعت از خود به جای می گذارد.
پس بهتر است با رعایت اخلاق طبیعت‌گردی از جنگل‌ها و مراتع به عنوان مواهب الهی و مظاهر طبیعی حفاظت کنیم و از برپایی آتش در طبیعت، تخریب درختان و درختچه‌ها و رهاسازی زباله در طبیعت به صورت جدی خودداری کنیم.
سازمان محیط زیست نیز برای روز طبیعت توصیه هایی دارد. این سازمان اعلام کرد با توجه به برخی توصیه های زیست محیطی و عمل به آنها در روز سیزده بدر، جلوه های چشم نواز طبیعت را از فرزندان و نسل های آتی دریغ نکنیم.
با توجه به اینکه روز سیزدهم فرودین ماه در تقویم رسمی کشور به عنوان روز طبیعت نامگذاری شده است در این روز باید به گونه ای رفتار کنیم که با نامی که برایش انتخاب شده، همخوانی داشته باشد و به طبیعت بیشتر مهر بورزیم.
در این میان می‌توان توصیه هایی را که در بهبود فرهنگ زیست محیطی جامعه موثر است و کارهای کوچکی که می تواند در ابعادی وسیع تر مانع از تخریب محیط زیست کشور شود، اجرا کرد تا با عمل به آنها در روز سیزده بدر، جلوه های چشم نواز طبیعت را از فرزندان و نسل های آتی دریغ نکنیم.
برخی از این توصیه ها این است که به نحوی رانندگی کنیم که به مرگ هیچ جانداری منجر نشود. بیشینه سرعت در هنگام عبور از جاده های همجوار با مناطق حفاظت شده به خصوص در پارک های ملی 40 کیلومتر در ساعت است. به جای افروختن آتش با چوب یا خرید ذغال، از کپسول‌های سفری گازی کوچک استفاده کنیم و بجز ردپای خود اثری در طبیعت باقی نگذاریم.
از ایجاد هر نوع آلودگی صوتی، مواد منفجره و ترقه پرهیز کنیم، زیرا گوش حیوانات چندین برابر گوش انسان به صدا واکنش نشان می دهد. از ظروف یک بار مصرف و پلاستیکی استفاده نکنیم. روز سیزده بدر، دوستدار طبیعت باشیم، اگر زباله ای را در طبیعت رها شده دیدیم یا اگر آتش نیمه خاموشی را یافتیم، نگوییم به ما مربوط نیست.
شاخه هیچ گیاه وحشی را نشکنیم و از طبیعت جدا نکنیم. خودرو خود را در کنار رودخانه ها و تالاب ها نشوییم، در مصرف آب صرفه جویی کرده و مواد شوینده را در محیط های آبی و طبیعت رها نسازیم. وقتی از خانه بیرون می رویم یادمان باشد که تمامی وسایل برقی را از پریز بکشیم تا حدودی در مصرف برق صرفه جویی شود.
تا جایی که می توانیم کیسه پلاستیک با خود برداریم، وجود کیسه پلاستیکی به تعداد لازم علاوه بر اینکه به تفکیک زباله ها کمک می کند باعث می شود طبیعت آلوده نشود. می توانیم به اندازه دو تا سه کیسه دیگر زباله های اطراف مان را جمع آوری کرده تا از محیطی پاک لذت ببریم.
همچنین برخی دیگر از این توصیه ها این است که به حیوانات آسیبی نرسانده و دیگران را از اهمیت وجودی تنوع زیستی و فواید آن آگاه سازیم.
درگیری لفظی و فیزیکی با مخربان محیط زیست، به هیچ وجه توصیه نمی شود. اگر شخصی مشغول تخریب محیط زیست و آسیب به حیوانات هست با شماره 1540 که سامانه رسیدگی به شکایات زیست محیطی است تماس حاصل کنیم. این سامانه تحت نظارت سازمان حفاظت است و به صورت شبانه روزی در تمام کشور پاسخگو است.
سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران نیز ضمن توصیه به مردم در روز طبیعت اعلام کرد: بیش از 2 هزار بوستان پایتخت با اقدامات مناسب آماده پذیرایی از شهروندان در 13 فروردین (روز طبیعت) است. پس با همه امکانات و ظرفیت به استقبال شهروندان در روز طبیعت می رویم و تیم‌های نظارتی و خدماتی سازمان بوستان‌ها از روز 12 فروردین ماه در بوستان‌ها مستقر خواهند شد تا خدمات به مردم در روز طبیعت به بهترین کیفیت انجام شود.
همچنین از مردم خواسته شده است از روشن کردن آتش در بوستان‌ها خودداری و برای پخت غذا از اجاق‌های خوراک پزی تعبیه شده در پارک‌ها استفاده کنند.
دو هزار و 321 بوستان محله‌ای، منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای در تهران وجود دارد که بوستان‌های ارم، کوهسار، یاس فاطمی، چیتگر، ملت، آب و آتش، جوانمردان، نهج البلاغه، پردیسان، ولایت، تلو و سرخه حصار از مهمترین بوستان‌های پایتخت به شمار می‌آید.