برای ایجاد تحول در جامعه باید از دانشگاه کار را آغاز کنیم
در افتتاحیه نشست ستاد اقامه نماز و امر به معروف و نهی از منکر دانشگاههای علوم پزشکی تاکید شد: برای ایجاد تغییر رفتار افراد، نیازمند تغییر در لایه بسیار عمیق هستیم و اگر میخواهیم تحولی در جامعه ایجاد کنیم و سطح ایمان جامعه را بالا ببریم، باید از دانشگاه کار را آغاز کنیم و رسالت سنگین خود را بپذیریم.
به گزارش ایسنا، جواد باقری، رییس مرکز قرآن و عترت وزارت بهداشت در افتتاحیه سومین نشست مشترک "ستاد اقامه نماز و امر به معروف و نهی از منکر دانشگاههای علوم پزشکی کشور" که با حضور معاون فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها در سالن اجتماعات مجموعه صندوق رفاه دانشجویان وزارت بهداشت برگزار شد، اظهار کرد: در دوره جدید از چله دوم انقلاب اسلامی، بیانیهای را پیش روی خود داریم که مقام معظم رهبری در خصوص این بیانیه فرمودند من برای نگارش این بیانیه زمانها و ساعتهای فراوانی را گذاشتم، برای حفظ این نسخه شفابخش که راهگشای تمامی گرهها است، باید سعی کرد این بیانیه را به نسخه عملیاتی در جامعه تبدیل کرد.
باقری یادآور شد: اگر نگاهی به این بیانیه بیندازیم، متوجه 3 گانه "اخلاق"، "علم و پژوهش" و "سبک زندگی" خواهیم شد که به تبع سه گانهای است که در فضای دانشگاهها و در ارتباط مستقیمی که با مخاطبان داریم، در مسیر پیاده سازی برنامههای محوله در ستادهای توسعه و ترویج اقامه نماز در دانشگاهها و ستادها و شوراهای امر به معروف و نهی از منکر کمک بسیاری خواهد کرد.
رییس مرکز قرآن و عترت وزارت بهداشت با اشاره به دو دستور و ابلاغ اخیر وزیر بهداشت به رؤسای دانشگاههای علوم پزشکی کشور در خصوص نماز، اظهار کرد: وزیر بهداشت نسبت به اهتمام امر نماز دو دستورالعمل را به رؤسای دانشگاهها صادر کردند تا در دانشگاهها، مراکز درمانی و مؤسسات تابعه وزارت بهداشت، این فریضه مهم که جایگاه مهمی در دین ما دارد و ستون و عمود دین ما است، از توجه ویژهای برخوردار شود.
باقری تصریح کرد: اگر نگاه خود را به نگاه مکتبی و مبنایی که حضرت امام (ره) نسبت به دانشگاه داشتند که دانشگاه را مبدا همه تحولات اساسی در یک جامعه دانستهاند، نزدیک کنیم، آنگاه موفق خواهیم بود. این نکته مهم است که بدانیم مجموعه وزارت بهداشت در این راستا دارای ظرفیت بیبدیلی است که در اختیار هیچ سازمان و ارگان دیگری نیست، این مجموعه با انسانها قبل از تولد تا زمان مرگ در ارتباط است و این زمان کمی نیست.
وی با بیان این که اگر بتوانیم از این نقش نخبگی به درستی استفاده کنیم و در این مسیر کمک و همفکری لازم را داشته باشیم تا در فضای جدید در دانشگاهها به بهترین راهکارها برسیم، موفق خواهیم بود، گفت: نشستهای خوبی در این دو ماه گذشته در مجموعه ستاد وزارت بهداشت و با همراهی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها خاصه ستاد عالی اقامه نماز در دانشگاهها و ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر کشور داشتهایم و در این راستا تفاهمهای خوبی بسته شده است.
امر به معروف یک رسالت اجتماعی بسیار مترقی و متعالی است
حجت الاسلام مهدی فاطمیپور، معاون فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری نیز در این مراسم اظهار کرد: ما مامور به انجام تکلیف هستیم و مسؤول به نتیجه نیستیم، اما وعده داده شده است اگر انسان به تکلیف خود عمل کند به نتیجه میرسد. نماز و امر به معروف و نهی از منکر از مفاهیم و تکالیف اصلی دینی است و حتما پیگیری این موضوعات، آنجا که ما تلاش داریم مسئله دینی و موضوع دینی را در قالب تکلیف سازمانی دنبال کنیم، نیاز به ظرافت دارد، باید از این موضوع مراقبت کرد تا اثرگذاری مثبت آن به اثر منفی تبدیل نشود.
معاون فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری با بیان اینکه در این مسیر باید از همه توان و پتانسیل موجود استفاده کنیم، ابراز کرد: طراحی، مطالعه، ذائقه سنجی، برنامهریزی، کار گروهی گسترده و شبکهای و استفاده از ظرفیت رسانه و نیروی انسانی و آحاد دانشجویان، کارمندان و بدنه اجرایی دانشگاه و تامل درباره نتایج رفتارها، تصمیمات و اقدامات از برنامههایی است که در این مسیر باید اتفاق بیفتد.
وی با بیان اینکه دو مفهوم بسیار مهم در دین ما وجود دارد که موضوع اقامه نماز و امر به معروف و نهی از منکر به صورت مستقیم با این دو مفهوم مرتبط است، یادآور شد: این دو مفهوم شامل "ایمان" و "تحول" است. آیه 104 سوره شریفه مائده میفرماید: «واذا قیل لهم تعالوا الی ما أنزل الله والی الرسول قالوا حسبنا ما وجدنا علیه آباءنا أولو کان آباؤهم لا یعلمون شیئا ولا یهتدون» به این معنا که چون به آنها گفته شود: بیایید از حکم کتابی که خدا فرستاده و از دستور رسول او پیروی کنید، گویند: آن دینی که پدران خود را بر آن یافتیم، ما را کفایت است. آیا باید از پدران خود هر چند مردمی جاهل بوده و به حق راه نیافته باشند، باز پیروی کنند؟.
وی در تکمیل این بخش از سخنان خود یادآور شد: این نقطه، مقابل تحولخواهی، انقلابیگری، دنبال تغییر بودن و حرکت به سمت بهتر شدن است، خداوند عدهای را در قرآن سرزنش میکند و میفرماید: اینها هیچ نمیدانند و هدایت هم نمیشوند، زیرا وضعیتی که در آن هستند را، خوب میدانند. اما چرا باید به افراد توصیه شود تا روش، منش و کار و اعتقاد خود را تغییر بدهند؟. به واقع قرآن تلاش دارد ما را متوجه مفهوم تحولخواهی، اعتقاد به تغییر، انقلاب و عوض شدن رفتارها و رویکردها و مطالبات کند.
فاطمیپور با بیان اینکه امر به معروف یک رسالت اجتماعی بسیار مترقی و متعالی است، گفت: خداوند متعال امر به معروف و نهی از منکر را برای حفظ، رشد، تحول، ارتقاء، تعالی جامعه و حفظ دین خود قرار داده است. اگر شما در مورد این ماموریت اجتماعی فکر کنید، میبینید بهترین راه برای حفظ مردم و اجتماع، امر به معروف و نهی از منکر است. شما در مواجهه با انسانها میتوانید اقدامات متنوعی انجام دهید نگاه کنید، رد شده و عبور کنید و یا ایستاده و خود را نسبت به این اتفاقات مسؤول بدانیم. ما باید با روش خود فرد را متوجه اشتباهش کنیم و اینکه چگونه این کار را انجام دهیم، به هنر ما باز میگردد.
اساس تحول و تغییر در جامعه در لایه نخبگانی اتفاق میافتد
معاون فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، با اشاره به آیه 70 سوره فرقان گفت: خداوند متعال در این آیه میفرماید: «الا من تاب وآمن وعمل عملا صالحا فأولئک یبدل الله سیئاتهم حسنات وکان الله غفورا رحیما» به این معنا که مگر آن کسانی که از گناه توبه کنند و عمل صالح به جای آرند، پس خدا گناهان آنها را بدل به حسنات گرداند و خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است.
این مقام مسؤول تصریح کرد: مفهوم بسیار مهم "تحول" در آیه 104 سوره شریفه مائده اشاره شد و مفهوم بسیار مهم دیگر یعنی"ایمان" در آیه 70 سوره فرقان آمده است. در روح بیانیه گام دوم انقلاب نیز «تحول و امید» وجود دارد. امیدآفرینی نیازمند بهانه، غایت و پشتوانه نظری است. امیدآفرینی نیاز به مبنای دینی دارد که این مبنا ایمان است و بدون ایمان شما نمیتوانید امیدآفرینی کنید. در جوامع غرب و حتی بسیار توسعه یافته مسئله امید به آینده یکی از مشکلاتی است که وجود دارد، خصوصا در حوزه فردی و شخصی که دلیل آن در نبود پیوست ایمان است.
فاطمیپور با بیان اینکه امیدآفرینی را امر به معروف و نهی از منکر و اقامه نماز میتواند ایجاد کند، یادآور شد: رسالت فردی ما حفظ خود و رسالت اجتماعی که بر عهده داریم، حفظ جامعه است و این دو در هم تنیده است. اساس تحول و تغییر در جامعه در لایه نخبگانی اتفاق میافتد و این لایه امروز به اندازه مسؤولیتی که در اختیار داریم، در دست من و شما قرار دارد و در ادامه به بدنه جامعه تسری پیدا میکند.
جهاد تبیین به نوعی امر به معروف و نهی از منکر است
وی با بیان اینکه تغییر ایجاد کردن در لایه نخبگانی به شدت اثر گذاری است، اظهار کرد: تغییراتی که از طریق این لایه در جامعه دانشگاهی رخ خواهد داد، بسیار عمیق خواهد بود؛ زیرا ما با قشری مواجه هستیم که در شرایطی قرار دارد که راجع به موضوعات بحث و چالش میکند و اگر موضوعی را بپذیرد، این اثر در او عمیق است و در ادامه گسترده خواهد شد. به واقع اگر میخواهیم تحولی در جامعه ایجاد کنیم و سطح ایمان جامعه را بالا ببریم، باید از دانشگاه کار را آغاز کنیم و رسالت سنگین خود را بپذیریم.
معاون فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها ضمن تاکید بر این نکته که باید به ذائقه، نیاز روز و سؤالهای ذهنی این نسل توجه کرد، به فرمایش اخیر مقام معظم رهبری در خصوص جهاد تبیین اشاره کرد و گفت: اگر رهبر معظم انقلاب اخیرا بر موضوع جهاد تبیین تاکید دارند، به این دلیل است که سؤال ذهنی و شبهه در ذهن مخاطب مانع از پذیرش حق میشود و او را درگیر با مسائل اعتقادی میکند، این شبهه لایحههای فکری فرد را به هم میریزد و باید به او پاسخ داده شود. جهاد تبیین به نوعی امر به معروف و نهی از منکر است، جهاد تبیین به معنای روشنگری و پاسخ دادن به مسائل ذهنی است.
این مقام مسؤول جهاد تبیین را یک امر به معروف و نهی از منکر جدی عنوان کرد و افزود: جهاد تبیین برای این است تا در مخاطب جامعهپرداز و جامعهساز، توجه، تغییر و تحول ایجاد شود و ایمانش عمق پیدا کند و به سؤالات او پاسخ داده شود. این رویکرد نیازمند الزاماتی است از جمله اینکه به اقامه نماز به عنوان یک فرصت تغییر جامعه و به امر به معروف و نهی از منکر به عنوان یک فرصت برای اصلاح نگرشها نگاه کنیم.
برای ایجاد تغییر رفتار افراد، نیازمند تغییر در لایه بسیار عمیق هستیم
فاطمیپور رسیدن به این مهم را نیازمند راهکارها و بایدها و نبایدهایی دانست و متذکر شد: "اکتفا نکردن به داشتههای موجود و نگاه مستمر به بهتر شدن"، "داشتن پشتوانه فکری و اندیشه متقن شکل یافته"، "داشتن صبر و تحمل بسیار برای رسیدن به تغییر مورد نظر در افراد" و "اجتناب از کارهای سطحی، دم دستی، بدون عمق، نمایشی و ویترینی" از مهمترین برنامههایی است که در این مسیر باید دنبال شود.
به نقل از مفدا، وی در پایان با بیان اینکه شما برای ایجاد تغییر روی سه حوزه باید کار کنید، یادآور شد: این لایهها شامل "لایه بسیار عمیق اعتقادی فرد"، "لایه نگرشهای عمومی افراد" و "لایه تغییر در رفتار" است. برای ایجاد در تغییر رفتار افراد، نیازمند تغییر در لایه بسیار عمیق هستیم. در نتیجه پژوهشی که در سال 1389 در یکی از دانشگاههای بزرگ کشور انجام شد، کل بودجه و برنامههای فرهنگی یک ساله مورد آنالیز قرار گرفت و مشخص شد 90 درصد برنامههای فرهنگی این دانشگاه طی یک سال گذشته در سطح سوم و تلاش برای تغییر رفتار بوده است، حدود 7 درصد در لایه تغییر دانش عمومی افراد بوده است و تنها 3 درصد برنامهها به دنبال تغییر در لایه عمیق اندیشه فرد بوده است.
انتهای پیام