مهر 1404، پایان رسمی توافقی که قرار بود گره‌گشای بحران‌های ایران باشد اما به اعتقاد منتقدان، تنها هزینه‌ساز شد. برجام پس از یک دهه، نه تحریم‌ها را لغو کرد و نه سایه جنگ را برداشت، بلکه تجربه‌ای تلخ از اعتماد به غرب را رقم زد.

برجام تمام شد اما همچنان راه حل برجامی است / برجام، اتاقی برای ارتباط مستقیم ایران و امریکا ساخت. دو کشور با وجود قطع روابط دیپلماتیک و دشنمی و ستیز اما زیر سایه برجام توانستند در اتفاق نادر یا بی سابقه، ارتباط مستقیم داشته باشند و از دل این ارتباط، منافع مشترک و دشمنان مشترک خود را بیابند و بر تقویت اولی و مقابله با دومی متمرکز شوند. اتاق برجام، تماس مستقیم و بی واسطه وزیران خارجه...

در پی اظهارات اخیر محمدجواد ظریف درباره نقش روسیه در مذاکرات برجام، بار دیگر توجه‌ها به بند جنجالی مکانیسم ماشه جلب شده است؛ بندی که اکنون با فعال‌سازی آن تشت رسوایی توافق هسته‌ای از بام دیپلماسی ایران فرو افتاده و ظریف به‌جای پذیرش مسئولیت، مسیر فرافکنی را در پیش گرفته است.

هم‌زمان با سفر علی لاریجانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی به مسکو یک کمپین رسانه‌ای ضد روسی جلب توجه کرده است!

یک تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل گفت: اگر دبیرکل سازمان ملل نتواند از تغییر رویه‌های معمول و جاری این نهاد جلوگیری نماید، قطعاً جایگاه این نهاد در نزد دولت‌ها و افکار عمومی دچار تزلزل می‌شود.

عضو کمیسیون امنیت ملی گفت: اگر دکتر ظریف بخواهد این موقعیت حساس را درک نکند دادستانی کل باید در مراقبت از امنیت ملی فورا او را احضار کند.

دنیای اقتصاد: این روزها فعال شدن مکانیسم ماشه و بحث گنجاندن این سازوکار در یک توافق بین‌المللی، نه تنها در داخل کشور به موضوعی چالش برانگیز میان جناح‌های سیاسی بدل شده، بلکه منجر به برون‌افتادن رمز و رازهای دو سال مذاکرات هسته‌ای از پشت‌پرده نیز شده است.

سردار محمداسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست‌خارجی مجلس، با تأکید بر عدم پذیرش هرگونه «مذاکره با پیش‌شرط» از سوی ایران، گفت تهران حاضر به گفت‌وگو است اما نه تحت دیکته‌هایی مانند محدود کردن برد موشک‌ها. او همچنین غیبت ایران در نشست شرم‌الشیخ را «تصمیمی خردمندانه» خواند و تاکید کرد تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد اعتماد به طرف آمریکایی بی‌مورد است.

معاون اقتصادی وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه کشور‌های اروپایی با سوءنیت از متن برجام سوءاستفاده کردند؛ تصریح کرد: اقدام کشور‌های اروپایی با مخالفت کشور‌های متعددی از اعضای دائم شورای امنیت، جنبش عدم تعهد و دیگر کشور‌ها مواجه شد و تعداد خیلی زیادی از آنها، این اقدام را غیرقانونی و برخلاف اصول حقوقی اعلام کردند.

اقتصادنیوز: اظهارات لاوروف، در مورد مسوولیت ظریف در پذیرش «دام حقوقی» و «ساز و کار نامتعارف» اسنپ‌بک، هر چند با تکذیب ظریف مواجه شد، دوقطبی شدید میان هواداران و مخالفان مذاکره با غرب را در داخل کشور تشدید کرده‌است.

با این حال، درباره اینکه بعد از پایان برجام و قطعنامه برجامی چه رخ می دهد میان ایران و روسیه و چین در یک طرف و در طرف دیگر قدرت های اروپایی و امریکا اختلاف جدی وجود دارد.

معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر خارجه با بیان این که «امروز قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل به پایان می‌رسد»، گفت: مفاد برجام صریح و غیرقابل تفسیر است.

روندی که امروز از سوی سه کشور اروپایی دنبال می‌شود، بی‌شباهت به اقدام غیرقانونی آمریکا نیست. این کشورها که در سال‌های اخیر عملاً با سیاست‌های واشنگتن در قبال ایران همراه بوده‌اند، با سوء‌نیت و سوء‌استفاده از مفاد برجام تلاش دارند زمینه بازگشت تحریم‌های شورای امنیت را فراهم کنند.

اقتصادنیوز: معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه ایران گفت: ایران بعد از پذیرش محدودیت‌هایی که در برجام قید شده بود، از تحریم‌هایی که توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد وضع شده، خارج می‌شود.

حمید قنبری گفت: ایران بعد از پذیرش محدودیت‌هایی که در برجام قید شده بود، از تحریم‌هایی که توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد وضع شده، خارج می‌شود.

اقتصادنیوز: سرگئی لاوروف، محمد‌جواد ظریف را متهم کرده که اسنپ‌بک ساخته او بوده و از گنجاندنش در توافق برجام شگفت‌زده‌شان کرده است و طرف ایرانی این جدال‌(محمد‌جواد ظریف) روایت سرگئی لاوروف در مورد اسنپ‌بک را غلط توصیف کرده و گفته است به لاوروف دستور داده بودند نگذارد برجام نهایی شود.