بررسی ابعاد قتل رومینا در نشست تخصصی جامعه شناختی - روانشناختی
تهران - ایرنا - نشست تخصصی بررسی جامعه شناختی - روانشناختی قتل رومینا اشرفی که به تازگی رأی دادگاه بدوی این پرونده صادر شده، در مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه مریم بختیاری، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و روانشناس بالینی و حمید دهقانیان جامعه شناس و پژوهشگر حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی برگزار شد.
به گزارش روز شنبه ایرنا از مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه‌قضاییه، این نشست که با همکاری مشترک معاونت مشاوران خانواده و معاونت پژوهش و توسعه حقوقی مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه برگزار شد، علاوه بر بررسی روانشناختی ماجرای قتل رومینا، ابعاد جامعه شناختی این موضوع نیز مورد بررسی قرار گرفت، همچنین ضعف نظام اجتماعی کشور در عرصه حقوق خانواده و عدم مراجعه به مشاوران خانواده از مهمترین مباحثی بود که در این نشست مطرح شد.
رومینا اشرفی دانش آموز 13 ساله تالشی ششم خرداد سال جاری به دلیل اختلافات خانوادگی به دست پدرش در حین خواب به قتل رسیده بود.
هفتم شهریور سال جاری دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان گیلان اعلام کرد: بر اساس رأی دادگاه بدوی، قاتل رومینا اشرفی (پدر مقتول) به اتهام قتل عمد از جنبه عمومی جرم به 9 سال حبس و پرداخت دیه و فرد دیگر (بهمن خاوری) به دو سال حبس و تبعید محکوم شد.
غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضاییه نیز در این باره اظهار داشت: حکم پدر رومینا قطعی نیست و حکم صادر شده قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور است بعد از رسیدگی در دیوان عالی کشور قطعی می شود.
مریم بختیاری عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و روانشناس بالینی در این نشست گفت: کشتن یکی از اعضای خانواده قربانی که موجب بی‌شرافتی یا خجالت زدگی خانواده می شود در همه مذاهب و فرهنگ ها اتفاق می افتد و پنج هزار قتل از روی شرافت سالانه در جهان رخ می دهد.
وی ادامه داد: امتناع از ازدواج تعیین شده، طلاق یا خیانت از دلایل قتل شرافت محسوب می شود. قربانی اینگونه قتل‌ها معمولا زنان متاهل، کم سواد، بدون شغل، ساکن مناطق فقیر نشین، دارای مشکلات سلامت روان هستند که گاهی قبل از قتل دست به خودکشی می زنند. قاتل هم شوهر، پدر و گاه برادر است. قتل در خانواده‌هایی اتفاق می‌افتد که افراد از صفات سایکوپاتی، اختلال استرس حاد، تروما و اختلالات روانپزشکی مانند اسکیزوفرنی پارانوئید رنج می‌برند.
بختیاری با بیان اینکه در قتل های شرافتی صرف نظر از سلاحی که انتخاب می شود، بیشتر مرگ‌ها ماهیت خشن دارد، اظهار داشت: داده ها نشان می دهد که سلاح انتخابی مرتکب در بیشتر قتل‌های شرافت سلاح گرم است البته روش‌های دیگر مانند استفاده از چاقو، خفه کردن، حلق آویز کردن، برق گرفتگی یا مسمومیت هم وجود داشته است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اضافه کرد: فرزندپروری نامناسب، سوءرفتار جنسی، بی ثباتی و تعارض شدید در خانواده، عدم صمیمیت و حمایت والدین، سوء رفتار با کودک و طرد کودک از دلایل اصلی فرار از خانه محسوب می شود همچنین پژوهش ها نشان می دهد سوء رفتار جسمی و جنسی با مصرف مواد در نوجوانانی که از خانه فرار می کنند، رابطه دارد.
بختیاری خاطرنشان کرد: دسترسی متناسب سن با محتوای فضای رسانه برای کودکان و نوجوانان باید مورد توجه قرار گیرد و رسانه‌ها نیز در بازتاب و واگویی اخبار جنایی حد و مرز داشته و جنبه آموزشی آن با برانگیختن احساسات غالب را مدنظر قرار دهند.
در ادامه این نشست، حمید دهقانیان جامعه شناس و پژوهشگر حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی با طرح این سوال که آیا این یک اتفاق جامعه‌شناختی است یا یک مسئله جامعه‌شناختی افزود: باید به بافتی که این اتفاق در آن رخ داده، توجه کنیم؛ عکس و شواهد منتشر شده بیانگر این است که خانواده رومینا یک خانواده مدرن است تا سنتی. وی در خصوص نقش رسانه ها در بازتاب اخبار به ویژه اخبار حوادث اظهارداشت: رسانه ها در این جا به دنبال جوسازی بودند و این نشان دهنده این است که سواد رسانه‌ای وجود ندارد و بیشتر به دنبال بدتر کردن شرایط هستند.
امیر سام کیانی مقدم دبیر این نشست نیز با بیان اینکه عوامل فرهنگی اجتماعی نقش مهمی در قتل‌های شرافتی دارد با این حال همه افراد با تاثیرات فرهنگی - اجتماعی مشابه دست به چنین اقدامی نمی‌زنند، به اهمیت نقش آسیب شناسی روانی در قتل‌های شرافتی اشاره کرد. وی اظهار داشت: نتایج پژوهش‌ها نشان دهنده این است کسانی که مرتکب قتل‌های شرافتی می‌شوند ممکن است از صفات روان پریشی رنج ببرند همچنین مرتکب قتل ممکن است از اختلال استرس حاد رنج ببرد که باعث می‌شود در مواجهه با تهدیدهای جدی علائم تجزیه ای مانند بی حسی هیجانی، فراموشی، غیرواقعی سازی و شخصی سازی را تجربه کند.
این پژوهشگر اجتماعی گفت: با توجه به آسیب شناسی جلسه حاضر، لازم است متخصصان روانشناختی در تصمیمات قضایی حضور پررنگ تری داشته باشند و از سوی دیگر حضور مراکز مشاوره خانواده برای پیشگیری و ارائه خدمات سلامت روان بیش از بیش تقویت شود. بنابراین لازم است توجه بیشتری به نهاد خانواده بخصوص مراکزی که در این حوزه مسئولیت دارند، صورت بگیرد.
*س_برچسب‌ها_س*