برلین 2020 زیر سایه سیاه یک بنیانگذار نازی
هفتادمین جشنواره بینالمللی فیلم «برلین» در حالی از فردا (اول اسفند ماه) کلید میخورد که این دوره تحت تاثیر یافتههای جدید درباره گرایشهای سیاسی «آلفرد باوئر» بنیانگذار و رئیس جشنواره از سال 1951 تا 1976 قرار دارد.
به گزارش ایسنا به نقل از هالیوود ریپورتر، «آلفرد باوئر» مورخ فیلم که ریاست جشنواره فیلم برلین را از آغاز یعنی سال 1951 تا 1976 بر عهده داشت از دیرباز به عنوان نمادی از صداقت، بردباری و پذیرش دیگران در جشنواره شناخته میشد و از زمان مرگش در سال 1986، مسئولان جشنواره برلین هر ساله به عنوان یادبود جایزهای تحت عنوان «آلفرد باوئر» به فیلمی اعطاء میکردند که چشماندازهای جدیدی به روی هنر سینما باز کرده باشد.
«باز لورمن» در سال 1997 برای فیلم «رومئو + ژولیت»، «ژانگ ییمو» در 2003 برای فیلم «قهرمان» و «آندری وایدا» کارگردان کهنهکار لهستانی در سال 2009 برای فیلم «تاتاراک» از جمله چهرههایی هستند که تاکنون این جایزه را از برلیناله دریافت کردهاند.
اما یافتههای جدید که اولین بار در تاریخ 29 ژانویه در هفته نامه معتبر آلمانی دیزایت منتشر شد نشان میدهد که «آلفرد باوئر» بر خلاف آنچه به نظر میرسد یک مورخ فیلم نبوده است و اسناد به دست آمده از اوایل دهه 1940 میلادی حاکی از آن است که او یکی از اعضای فعال حزب نازی تحت هدایت آدولف هیتلر بوده و همچنین از اعضای بلندپایه موسسه رایش فیلم (Reichsfilmintendanz) از زیر مجموعههای بخش فیلم وزارت پروپاگاندا (تبلیغات) نازیها بوده است. در زمان حضور «باوئر» در این سمت، فیلمهایی چون «کولبرگ» به کارگردانی «ویت هرلان» (1945) ساخته شد که درامی جنگی با هدف تشویق آلمانیها برای جنگ تا آخرین نفر با نیروهای متفقین بود. یکی از اسناد کشف شده جدید نازیها، «باوئر» را عضوی جانسپار از «اس آ» نیروی شبه نظامی حزب ملی کارگران سوسیالیست آلمان توصیف کرده است.
در سالهای آغازین پس از جنگ، «آلفرد باوئر» به عنوان بخشی از فرآیند نازیزدایی متفقین ممنوعالکار بود اما وقتی «اسکار مورتای» افسر فیلم ارتش آمریکا در برلین مستقر شد، ارتش آمریکا را متقاعد کرد تا اولین دوره از جشنواره فیلم برلین را در سال 1951 سرمایهگذاری کند و «باوئر» نیز درخواست کرد که مدیرت آن را برعهده بگیرد. تاریخچه رسمی جشنواره فیلم برلین همواره این رویداد سینمایی که در اوج جنگ سرد آغاز شد را پنجرهای به دنیای آزاد برای کشورهای کمونیستی شرق اروپا معرفی میکرد اما فاش شدن سابقه «آلفرد باوئر»، به اساس و بنیان جشنواره برلین شکل متفاوتی داده است.
«آگنیشکا هولاند» کارگردان و فیلمنامهنویس لهستانی در این باره میگوید که این یک تناقض تاریخی است که من و دوست درگذشتهام «آندری وایدا» (که عضو نیروهای مقاومت زیرزمینی در جریان جنگ جهانی دوم بود) باید جایزهای را در جشنواره برلین دریافت کنیم که نام «آلفرد باوئر» روی آن نهاده شده است.
جشنواره برلین روز گذشته ضمن اعلام لغو اعطای جایزه «آلفرد باوئر» از جایگزین کردن آن با جایزه ویژه خرس نقرهای از این دوره از جشنواره خبر داد و همچنین اعلام کرد که یک موسسه تحقیقاتی در شهر مونیخ آلمان را مامور انجام پژوهشی مستقل درباره گذشته «آلفرد باوئر» کرده است.
«ماریت رایزنبک» مدیر اجرایی جشنواره برلین نیز عنوان کرد که ما متقاعده شدهایم که یک گروه از مورخان بیرونی و مستقل باید درباره جایگاه «آلفرد باوئر» در رژیم نازی تحقیق کنند.
هفتادمین جشنواره فیلم برلین از تاریخ 20 فوریه تا اول مارس (1 تا 11 اسفند) برگزار میشود و امسال «جرمی آیرونز» بازیگر تحسینشده سینما و تئاتر انگلیس به عنوان رئیس هیات داوران بخش رقابتی اصلی انتخاب شده است.
انتهای پیام