بیرو؛ عجول و الکن
تهران - ایرنا - در یک کلام؛ یک سوژه عالی برای یک فیلم بفروش، هدر رفت. یا حداقل تا الان هدر رفته است. «بیرو» جشنواره چهلم فیلم فجر را در سینمای رسانه افتتاح کرد؛ جایی که انتظارات بالاست و جماعت نکته سنج و ایرادبگیر، نشسته اند تا سال سینمایی را از همین افتتاحیه‌اش ارزیابی کنند.
مشکل اصلی «بیرو» تدوین آن است. عجول است و الکن. همین ایراد، شاید جای امید را برای فیلم همچنان خالی بگذارد. چرا که می شود برای اکران عمومی، آن را به دست یک مونتاژکار حرفه ای داد تا بکوبدش و دوباره بسازدش و بشود فیلمی که ارزش دیدن چندباره را داشته باشد. سوژه اش ارزشمند و قابل دفاع است و برای این روزهای جامعه، زیاد به کار می آید. درباره بخشی از نوجوانی علیرضا بیرانوند؛ دروازه بان پرآوازه تیم ملی فوتبال ایران است و به خودی خود، جذاب و گیرا است. به طوری که فیلمنامه هم اگر ضعف داشته باشد (که البته «بیرو» بسیار دارد) تحت تاثیر ارزش های سوژه، در حاشیه قرار می گیرد.
علاوه بر مشکل تدوین در «بیرو»، جلوه های ویژه آن هم دارای ایراد فراوان است. آنقدر اغراق شده و مصنوعی کار شده است که می شود با انیمیشن دوبعدی «فوتبالیست ها» مقایسه اش کرد. البته این ضعف، به متن و کارگردانی هم مربوط می شود. در واقع، جلوه های ویژه برای صحنه های مسابقه و تمرین، اصلا نیاز نبود. آدم ها در این فیلم، یا دچار فقر مطلق بودند یا در مرز خط فقر. حتی مربی ها و دست اندرکاران تیم های فوتبال. تا جایی که در آن دستگاه عریض و طویل تا مدت ها، هیچ جای خوابی برای دو نوجوان عضو تیم یافت نمی شد. یا بزرگ ترین کمک یکی از مربی ها به شخصیت اصلی فیلم، بخشیدن بسته تغذیه روزانه اش بود. این صحنه ها، برای ایجاد کنتراست در شخصیت پردازی واقعا معیوب و الکن بودند.
«بیرو» صحنه های آزاردهنده و غلوآمیز هم، کم نداشت. بازی های اغراق شده و غیرطبیعی در جای جای فیلم دیده می شد. یا تاکید متن بر روی پیش از این البته فیلم های درباره فوتبالیست ها در سینمای ایران تولید شده است که «بیرو» در بین آنها سربلند است و ارزش های سینمایی به مراتب بالاتری دارد. این موضوع نشان می دهد که ظرفیت های این فیلم خوب است و فقط کافی است یک تراش و صیقل هنرمندانه بخورد تا تبدیل بشود به فیلمی قابل دفاع.
تا اینجای کار، درباره «بیرو» نمی شود بیشتر صحبت کرد چرا که مشکلات اساسی تدوین، ما را از اثر دور نگاه می دارد. امیدواریم که صاحبان فیلم، با یک تدوینگر قدرتمند از همین حالا وارد مذاکره بشود و این فیلم ذاتا دیدنی را از نابودی حتمی نجات دهند.
آن چیز که در این میان اهمیت دارد، ضرورت تولید فیلم هایی با مضمون «بیرو» در کشور است که تا سال ها، به آن توجه نمی شد و همین ماجرا، جای خوشبختی است. حوزه ورزش قهرمانی، دراماتیک، جذاب، دیدنی و تماشاگرپسند است و در عرصه سیاست های کلان اجتماعی، نقشی سازنده دارد. پس می شود نهادهای حاکمیتی را در پشتیبانی از تولید اینگونه آثار مجاب کرد.