تحلیل ظریف از علت سقوط حکومت سوریه
معاون راهبردی رئیس‌جمهوری علت سقوط حکومت بشار اسد در سوریه را ناشی از غرور وی از پیروزی بر مسلحان و کوتاهی از تبدیل پیروزی نظامی به یک توافق سیاسی برد - برد و ایجاد حکومت فراگیر دانست.
محمدجواد ظریف در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت:
«عصر دیروز مصاحبه نسبتا مفصلی داشتم که در آن دیدگاه‌های شخصی خودم را پیرامون اوضاع سوریه، قدرت منطقه‌ای ایران، وفاق، دستاورد‌های دکتر پزشکیان بزرگوار و وضعیت خودم بیان کردم. این دیدگاه‌ها شخصی است.
محور‌های مهم:
1- ایران کشور نیرومندی است که توانسته به دنیا ثابت کند که می‌تواند از خود دفاع کند.
2- این دستاورد بزرگ هزینه‌های سنگینی داشته که بی‌گمان همه آن ضروری نبوده و می‌شد با هزینه کمتری بدست بیاید. ولی این نقد، نباید ما را از اهمیت دستاورد بزرگ حفظ تمامیت ارضی ایران برای اولین‌بار در طول بیش از دو قرن غافل کند.
3- امروز نوبت ساختن بر روی این دستاورد و برداشتن گام به پیش است. ما دیگر نیازی به نگرش تهدیدمحور نداریم و باید با هوشیاری نسبت با چالش‌ها، با نگاهی فرصت‌محور به مردم خود، ایرانیان خارج از کشور، منطقه و جهان، گام‌های بعدی را با خودباوری برای توسعه، رفاه و همکاری منطقه‌ای و جهانی برداریم.
4- کسانی که تصور می‌کنند با سقوط اسد ایران ضعیف شده است، بر این پیش فرض غلط تکیه می‌کنند که مقاومت نیروی نیابتی ایران است.
5- مقاومت نه به وسیله ایران ایجاد شده و نه تداوم آن وابسته به ایران است. دلیل مقاومت اشغال و آپارتاید اسرائیل است. مقاومت در برابر اشغال قبل از انقلاب وجود داشته است. ایران از این حرکت خودجوش مردمی حمایت می‌کند.
6- تاریخ نشان می‌دهد که مقاومت هیچگاه به عنوان نیروی نیابتی برای اهداف ایران و از سوی ایران اقدامی انجام نداده، بلکه اهداف ملی خود را دنبال کرده است. به عنوان دو نمونه از ده‌ها نمونه تاریخی، عملیات 7 اکتبر بدون اطلاع ایران انجام شد و وعده صادق یک و دو از خاک ایران انجام شد و نه توسط مقاومت.
7- علت سقوط اسد غرور وی از پیروزی بر مسلحین و کوتاهی از تبدیل پیروزی نظامی به یک توافق سیاسی برد برد و ایجاد حکومت فراگیر بود. ولی سرعت سقوط برای هیچ‌کس قابل پیش‌بینی نبود.
8- پیروزی‌های نظامی مقطعی است و تاریخ نشان می‌دهد که اگر به توافق سیاسی برد برد نینجامد، می‌تواند آغازی برای شکست باشد. نمونه قره‌باغ مثال خوبی برای نمایاندن این واقعیت است.
9- شرایط سوریه کنونی ناپایدار و سیال است و تنها ایجاد یک دولت فراگیر که به همه مردم سوریه و مقدسات آنها احترام بگذارد می‌تواند به آرامش بیانجامد.
10- خطر داعش و تروریسم خطری است که هنوز وجود دارد و همه باید نسبت به آن حساس و هماهنگ باشند.
11- دکتر پزشکیان به وعده‌های خود در مورد فیلترینگ و حقوق بانوان پایبند است و با روش خود برای تحقق آن تلاش می‌کند.
12- وفاق تنها به معنی ایجاد همدلی در درون حاکمیت نیست، بلکه به معنی شنیدن صدای مردم است، شامل کسانی که در انتخابات شرکت نکردند...
تقاضا می‌کنم به تیتر‌های گمراه‌کننده توجه نکنید. سپاسگزارم.»