تحویل آب حجمی در کمتر از 20 درصد چاه های کشاورزی عملیاتی شد

آقای صفدر نیازی شهرکی معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی به بررسی تاخیر در اجرای مواد قانونی تحویل حجمی آب به بخش کشاورزی پرداخت و گفت: تحویل حجمی آب به این معنی است که متولی تامین آب در زمان و مکان مشخص، آب را به صورت حجمی تحویل بهره‌بردار دهد.

او با بیان اینکه شرط الگوی کشت برای تحویل حجمی آب صرفا برای حجم مصرفی است، افزود: مکان تحویل حجمی آب ربطی به الگوی کشت ندارد، الگوی کشت به معنی این است که چه محصولی را چگونه و در کجا تولید کنیم.

نیازی گفت: الگوی کشت با توجه به اسناد بالادستی برای محصولات راهبردی با توجه به نیاز کشور تعیین می‌شود، این امر نیز به حجم تحویلی آب برمی‌گردد، که در این راستا تسریع در تحویل حجمی آب توسط وزارت نیرو لازم است.

به گفته او، مکان تحویل آب مولفه اصلی تحویل حجمی آب است که باید توسط وزارت نیرو و همکاری وزارت جهاد کشاورزی مشخص شود کما این که براساس قوانین بالادستی وزارت نیرو متولی تامین و تحویل آب است.

نیازی افزود: وزارت جهاد کشاورزی مصرف کننده آب است و مشخصا چه براساس قانون تشکیل وزارت نیرو و چه براساس قوانین وزارت جهاد کشاورزی، تامین و انتقال آب توسط وزارت نیرو صورت می‌گیرد و توزیع و بحث بهره‌برداری از آب که تولید محصولات کشاورزی را در پی دارد، بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه 56 درصد آب کشاورزی از چاه‌های زیرزمینی تامین می‌شود که تهدیدی برای منابع آبی کشور است، گفت: تعداد حلقه چاه مشخص است، لذا باید دستگاه‌های اندازه‌گیری آب بر روی آن چاه‌ها نصب شود.

او افزود: براساس آمار در 10 تا 15 سال گذشته، بر روی 85 هزار از حدود 550 هزار حلقه چاه دستگاه‌های سنجنده نصب است که بخشی از آنها هم قدیمی شده که باید سیستم‌های جدید و هوشمند در این چاه‌ها نصب شود.

نیازی ادامه داد: حدود سه میلیون هکتار از 8.5 میلیون هکتار اراضی آبی کشور، توسط شبکه‌ها آبیاری می‌شود، در این راستا 130 هزار نقطه برای تحویل حجمی آب تعیین شده که تاکنون فقط در 3 درصد از آنها تحویل حجمی اعمال شده و مابقی احتمالا در دست مطالعه همکاران وزارت نیرو است که باید مورد بررسی و اقدام قرار گیرد.

او گفت: این که گفته می‌شود 92 درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود مورد قبول نیست، زیرا چهار مصرف کننده آب (کشاورزی، صنعت، محیط زیست و شرب) در کل کشور وجود دارد، از آنجایی که میزان مصرف مشخصا با حجم معلوم می‌شود، باید مصارف همه بخش‌ها به حجم مشخص شود، آنگاه می‌توان میزان مصرف هر بخش را تعیین و درصدبندی کرد.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی افزود: وزارت نیرو به عنوان متولی تامین آب مسوول نصب دستگاه‌های تعیین حجم است و بقیه دستگاه‌ها در این خصوص همکاری می‌کنند، وزارت جهاد کشاورزی چه بابت نظام‌های بهره‌برداری و چه برای الگوی کشت و سایر موارد که در تحویل حجمی آب مورد نیاز است، کمک‌رسان وزارت نیرو خواهد بود.

او افزود: در بحث آبخوان‌ها نیز حجم آب باید محاسبه شود، زیرا در آبخوانی که مثلا 10 هزار حلقه چاه وجود دارد باید مشخص شود که چه وقت مصرف مازاد داریم و توسط چه افرادی مصرف انجام می‌شود.

گفتنی است؛ تحویل آب حجمی به بخش کشاورزی که از برنامه دوم مطرح شده و تا سال 89 هم در قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی بر آن تاکید شده است که تاکنون در کمتر از سه درصد سد‌های کشور و کمتر از 20 درصد چاه‌های کشاورزی عملیاتی شده است.