تروئیکای اروپا و بازی تکراری مقصرنمایی

به گزارش مشرق، تازه‌ترین خبرهای رسیده از مرحله دوم، دور هفتم مذاکرات هسته‌ای ایران با طرف‌های حاضر در توافق هسته‌ای؛ نشان می‌دهد که هراندازه ایران تلاش کرده از خود انعطاف نشان داده و در رسیدن به توافق جدی و مصمم است، سه کشور اروپایی حاضر در این نشست؛ متاثر از دیدگاه‌های زیاده خواهانه آمریکا با انتشار بیانیه‌های تکراری، به زعم خود تلاش می‌کنند هیات مذاکره کننده ایرانی را تحت فشار قرار داده و خواسته بحق و قانونی ایران یعنی رفع تحریم‌ها را کمرنگ سازند.

نشست دیپلمات‌های ارشد سه کشور اروپایی با نماینده آمریکا؛ بر اساس آنچه از اظهارات و شواهد قابل دریافت است؛ نه تنها در مسیر کاهش اختلافات و نزدیکی به توافق نبوده است بلکه با طرح ادعاهای تازه چالش‌هایی را در مسیر گفت و گوها به وجود آورده است.

دیپلمات‌های ارشد انگلیس، فرانسه و آلمان شامگاه دوشنبه در بیانیه ای مدعی شدند که پس از آغاز دور جدید مذاکرات، «ما ساعت‌ها تعامل داشته ایم و همه هیئت‌ها به ایران فشار آورده‌اند که منطقی باشد. اما تاکنون هنوز نتوانسته‌ایم به مذاکرات واقعی برسیم. ما در برخورد با مواضع جدید ایران که فراتر از برجام است، زمان گران‌بهایی را از دست می‌دهیم.» این ادعاها در حالی مطرح می شود که طرف‌های غربی به طور مشخص نمی‌گویند کدام بخش از خواسته ها و مطالبات ایران فراتر و مغایر با توافق هسته‌ای است. کشاندن این مباحث به فضای رسانه‌ای حاکی از عدم جدیت طرف غربی در گفت و گوهاست.

با آغاز بازی جدید مقصرنمایی از سوی اروپا که با صدور بیانیه شب گذشته کلید خورد، روند رو به جلوی مذاکرات که در چند روز گذشته به وجود آمده بود؛ در معرض آسیب قرار گرفته است. داستان تکراری مقصر جلوه دادن ایران در هر مذاکره و توافقی در حالی بار دیگر در صحنه گفت و گوها در پیش گرفته شده که سیاست ایران در حال حاضر چیزی جز به دست آوردن حقوق خود نیست.

نکته قابل تامل اینکه غربی‌ها در سالهای اخیر با طرح مطالبات فرابرجامی مباحث موشکی و مباحث منطقه ای عملا سطح توقعات خود را از توافق هسته‌ای بالا برده و به تعهدات خود عمل نکردند. در تمام این مدت خواسته ایران بازگشت طرف‌های غربی و مشخصا آمریکا به تعهدات مندرج برجام نه یک کلمه بیشتر و نه کمتر بوده است. اکنون هم ایران خواسته مشخص و روشنی دار وهیچ کدام از این بندها و بیانیه‌ها نمی‌تواند هدف اصلی تیم مذاکره کننده که رفع تحریم‌های غیرقانونی علیه مردم ایران را به حاشیه ببرد.

هیات ایرانی مذاکره کننده با چنین فشار رسانه ای، از مواضع خود عقب نخواهد نشست و زمان گرانبهای مورد اشاره در بیانیه تروییکای اروپا برای هر دو طرف به سرعت در حال گذر بوده و پنجره خویشتنداری ایران در برابر زیاده خواهی‌ها تا ابد باز نخواهد ماند.

موضوع رفع تحریم ها در حالی از سوی هیات های اروپایی حاضر در وین مورد تساهل قرار گرفته و به عمد کمرنگ پیگیری می‌شود که این مهم، بنیان و اساس حضور مذاکره کنندگان ایران در این دوره از گفت و گوهای هسته‌ای است. بنیانی که هم پیش از آغاز مرحله جدید از دور هفتم مذاکرات هسته ای، مورد تصریح قرار گرفت و هم در تداوم گفت و گوها بر آن تاکید شده است.

در طول هر دو مرحله این دور تازه؛ ایران بارها حسن نیت و انعطاف خود را نشان داده و با وجود الزام به نتیجه‌گیری از گفت و گوها؛ درباره بازگشت هیات‌ها به پایتخت ها و مشورت آن‌ها صبوری به خرج داده است. از سوی دیگر سازمان انرژی اتمی ایران هم به گفته «محمد اسلامی» رییس آن؛ تعاملات خود را با آژانس بین المللی انرژی اتمی حفظ کرده است.

در برابر این نشانه‌های انعطاف، طرف مقابل با رویکرد تهدید، عدم جدیت، انعطاف و حسن نیت در مذاکرات تقلای بی‌نتیجه ای را به کار بسته است تا با اهرم وقت‌کشی و اعمال تحریم‌های جدید ایران را تحت فشار قرار دهد. رویکردی که تداوم آن امیدها برای رسیدن به توافق را کاهش داده و کار را دشوارتر از شرایط کنونی خواهد کرد.