تَرَک‌های «بقعه بی‌بی شهربانو» معطل یک تصمیم!
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهر ری اعلام کرد: شنبه آینده در جلسه‌ای با کارخانه سیمان و سازمان اوقاف درباره بقعه بی‌بی شهربانو تصمیم‌گیری نهایی می‌شود.
اوایل شهریورماه 1401 تصاویری از گنبد بی‌بی شهربانو در فضای مجازی منتشر شد که نشان می‌داد روی گنبد ترک‌های عمیقی برداشته است. کارشناسان معتقدند این ترک‌ها ناشی از انفجارهای پی در پی معادن و فعالیت‌های کارخانه سیمان ری در عرصه و حریم این بقعه است که سال‌هاست درباره خطرات و آسیب‌های آن هشدار داده می‌شود.
نوروز تقی‌پور مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهر ری در نخستین واکنش به ترک‌های گنبد «بی‌بی شهربانو» که این‌بار عمیق‌تر بود، گفت که در اسرع وقت تیمی از کارشناسان از بقعه بازدید و نتایج را اعلام خواهند کرد. حالا، پس از گذشت دو هفته از آن اظهارنظر، ایسنا روند بازبینی و وضعیت گنبد بی‌بی شهربانو را از او پیگیر شده است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهر ری به ایسنا گفت: یک مشاور خوب برای بازدید از گنبد و محوطه آن معرفی کردیم که گزارش نهایی‌اش را به‌زودی در اختیار ما قرار می‌دهد و بر اساس آن تصمیم می‌گیریم که این بنا چگونه مرمت و استحکام‌بخشی شود. چهارشنبه گذشته (30 شهریور) نیز با اداره اوقاف و مسؤولان کارخانه سیمان جلسه‌ای گذاشتیم و درباره تمام خطرات احتمالی پیرامون گنبد توضیح دادیم و ابعاد مختلف را بررسی کردیم. جلسه‌ای هم شنبه آینده (نهم مهرماه) داریم که پیش‌بینی بودجه و تصمیم‌گیری نهایی درباره مرمت و وضعیت این بقعه می‌شود. مرمت این بقعه کاری مشترک بین میراث فرهنگی، سازمان اوقاف و کارخانه سیمان است که پیگیر آن هستیم.
او در پاسخ به این سوال که در بررسی کارشناسی مشخص شده ترک‌های گنبد بی‌بی شهربانو ناشی از فعالیت کارخانه سیمان است؟ اظهار کرد: مشاوری که معرفی کردیم دقیق آنجا را بررسی کرده؛ اما هنوز گزارش نهایی را ندیده‌ام که به این سوال پاسخ قطعی بدهم، آنچه برای برای ما حائز اهمیت است، بحث استحکام‌بخشی و مرمت آنجاست. این‌گونه بناها، قدیمی هستند و پی و فوندانسیون ندارند، ابتدا این بناها بودند و بعد کارخانه‌ها پدید آمدند. این احتمال وجود دارد که این ترک‌ها ناشی از فعالیت کارخانه سیمان باشد، اما باید گزارش نهایی را ببینیم.
تقی‌پور در پاسخ به سوال دیگر ایسنا مبنی بر این‌که با توجه به این‌که همواره درباره فعالیت‌های کارخانه سیمان هشدار داده شده، چرا درباره توقف فعالیت این کارخانه هنوز تصمیم‌گیری نشده است؟ گفت: کارخانه با مجوزی که به آن داده‌اند، در حال فعالیت است. برای ادامه فعالیت آن باید مسؤولان رده‌های بالاتر ورود کنند و همه ابعاد را برای ادامه فعالیت این کارخانه در نظر بگیرند. در واقع برای ادامه فعالیت این کارخانه باید نگاهِ ملی باشد و همه دستگاه‌های مرتبط باید تصمیم بگیرند.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهر ری افزود: فعالیت کارخانه سیمان فقط به میراث فرهنگی آسیب نمی‌زند، بحث منابع طبیعی، محیط زیست و اهالی این محله مطرح است. ما به این کارخانه مجوز ندادیم و با این مجوز موافقت هم نکرده بودیم که تصمیم‌گیرنده باشیم. هر سازمانی که به آن مجوز داده باید برای فعالیت‌های این کارخانه تصمیم بگیرد و یا باید و نبایدهایی برای آن تعریف کند.
تقی‌پور درباره ثبت منظر فرهنگی «کوهِ بی‌بی شهربانو» که بنابر اظهاراتی حفاظت از آن را ممکن است در وضعیت بهتری قرار دهد، گفت: این موضوع از سوی معاون میراث فرهنگی تهران و مسؤول ثبت آثار پیگیری می‌شود و در جریان جزییات آن نیستم.
سیداحمد علوی رئیس کمیته گردشگری و میراث‌فرهنگی شورای شهر تهران پیش‌تر درباره ترک خوردن «بقعه بی‌بی شهربانو» به ایسنا گفته بود: این وضعیت برای بقعه و زائران خطرناک است. ثبت منظر فرهنگی «کوه بی‌بی شهربانو» می‌تواند به وضعیت موجود خاتمه دهد، اما متأسفانه مدت‌هاست این موضوع در وزارت میراث فرهنگی به نتیجه نرسیده است.