تشریح نگاه دولت به آسیب های اجتماعی در لایحه بودجه 1401
تهران - ایرنا - مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی به بررسی وضعیت اعتبارات حوزه آسیب های اجتماعی در لایحه بودجه سال 1401 پرداخت.
به گزارش ایرنا از روابط عمومی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، در بخشی از این گزارش آمده است: با تغییر ساختار و ادغام ردیف های بودجه ای در لایحه بودجه سال 1401 کل کشور، بخش زیادی از عناوین و ردیف های اعتباری مرتبط با حوزه آسیب های اجتماعی حذف شده اند؛ ازاین رو، امکان برآورد دقیقی از میزان اعتبارات این حوزه در لایحه بودجه به مانند سال های قبل وجود ندارد. با وجود این، برحسب عناوین و محتوای برنامه های بیان شده برآورد می شود مبلغ 4.136 میلیارد تومان اعتبار جهت اجرای چهار برنامه ذیل در لایحه بودجه سال 1401 در نظر گرفته شده است: در این گزارش تصریح شده است: مبلغ 619 میلیارد تومان (374 میلیارد هزینه ای و 245 میلیارد سرمایه ای) برای برنامه کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی موضوع ماده (80) قانون برنامه ششم توسعه در نظر گرفته شده که در مقایسه با بودجه مصوب سال 1400 تنها 2/3 درصد رشد داشته است (اعتبار مصوب این برنامه در قانون بودجه سال 1400 کل کشور 605 میلیارد تومان بوده است). در بخش دیگری از این گزارش آمده است: برای برنامه های پیشگیری از اعتیاد و مقابله با موادمخدر و روان گردان در سال آینده، 1.492 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده است که در مقایسه با اعتبار مصوب این بخش در قانون بودجه سال 1400 حدود 0/4 درصد کاهش داشته است (اعتبار مصوب این برنامه در قانون بودجه سال 1400 کل کشور 1.498 میلیارد تومان بوده است). در این گزارش آمده است: برای ساماندهی بافت های فرسوده و حاشیه شهرها 789 میلیارد تومان اعتبار (سرمایه ای) در نظر گرفته شده که در مقایسه با بودجه مصوب سال 1400 بیش از 60 درصد افزایش اعتبار داشته است (اعتبار مصوب این برنامه در قانون بودجه سال 1400 کل کشور 490 میلیارد تومان بوده است). در این گزارش ذکر شده است: برای برنامه راهبری و توسعه خدمات سلامت و فوریت های اجتماعی 1.234 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده که در مقایسه با بودجه مصوب سال 1400 حدود 13 درصد رشد داشته است (اعتبار مصوب این برنامه در قانون بودجه سال 1400 کل کشور 1090 میلیارد تومان بوده است). در بخش دیگری از این گزارش می خوانیم: در میان برنامه های عنوان شده، بیشترین میزان افزایش اعتبار مربوط به برنامه ساماندهی بافت های فرسوده و حاشیه شهرها با 60 درصد افزایش اعتبار است. افزایش قابل توجه اعتبارات این برنامه را باید در چارچوب توجه دولت سیزدهم به بخش مسکن و تلاش در جهت حل مسائل و معضلات آن ارزیابی کرد وگرنه سایر برنامه های حوزه آسیب های اجتماعی رشد اعتباری محسوسی نداشته و افزایش صورت گرفته پایین تر از متوسط رشد بودجه عمومی دولت (9/5 درصد) در لایحه بودجه سال 1401 بوده است. فی الواقع، به نسبت مقوله حاشیه نشینی و بافت های فرسوده، سایر آسیب های اجتماعی حداقل از منظر اعتباری مورد توجه جدی دولت قرار نگرفته اند. در این گزارش تصریح شده است: در قانون بودجه سال 1400 با هدف جبران کمبود اعتبارات حوزه آسیب های اجتماعی و با همت و پیگیری کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی مبلغ 4.100 میلیارد تومان از محل منابع تبصره «14» قانون بودجه برای کاهش آسیب های اجتماعی و حمایت از آسیب دیدگان اجتماعی در نظر گرفته شد. لکن، در لایحه بودجه سال 1400 یارانه آسیب های اجتماعی توسط دولت حذف گردیده است. در این گزارش بیان شده است: برآورد می شود در پی حذف و ادغام ردیف های اعتباری مرتبط با آسیب های اجتماعی بالغ بر 3.200 میلیارد تومان از اعتبارات این حوزه در لایحه بودجه سال 1401 فاقد نشانه و ردیف مستقل هستند. در حقیقت، 45 درصد از اعتبارات آسیب های اجتماعی در لایحه دولت پنهان و قابل رؤیت نیستند. بخشی از این اعتبارات مربوط به برنامه هایی نظیر ساماندهی کودکان کار و خیابان، استحکام خانواده و کاهش طلاق هستند. بدون تردید، این اتفاق با توجه به وجود مسائلی چون رفتارهای سلیقه ای و انحراف در عملکرد دستگاه های اجرایی، زمینه انحراف و بروز فساد در بودجه آسیب های اجتماعی را فراهم خواهد ساخت. علاوه بر این، کلیت و حذف جزئیات برنامه های موجود در لایحه این نگرانی را ایجاد می کند که مبادا برنامه های مهم و کلیدی این حوزه نظیر برنامه های بخش پیشگیری و بازتوانی تحت الشعاع برنامه های مقابله ای، درمانی و حمایتی قرار گیرند. در ادامه این گزارش آمده است: ازاین رو، در راستای کاهش مسئله انحراف در بودجه آسیب های اجتماعی و تقویت بعد نظارتی آن، لازم است مجلس شورای اسلامی در صورت امکان نسبت به تفکیک ردیف های مرتبط با حوزه آسیب های اجتماعی و در غیر این صورت نسبت به نشان دار کردن آن در ردیف های موجود اقدام نماید.