تصمیم مجلس برای رانت نجومی نیمه‌خام فروش‌ها
عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: پتروشیمی‌ها مواد خام و نیمه‌خام خود را صادر می‌کنند و درآمدهای صادراتی آنها نیز از مالیات معاف است، طبق مصوبه برخی مواد نیمه‌خام مثل متانول از این فهرست مستثنی شده‌اند و همچنان درآمدهای صادراتی آنها از مالیات معاف خواهد بود، درحالی که این واحدها حاشیه سودهای بسیار بالایی دارند.
هادی بیگی‌نژاد عضو کمیسیون انرژی مجلس و عضو کمیسیون تلفیق بودجه 1401 در گفتگو با فارس درباره مصوبه دولت در تدوین فهرست مواد خام و نیمه‌خام نفتی، گازی و پتروشیمی که درآمد صادراتی آنها مشمول مالیات میشود، بیان کرد: در تبصره 6 قانون بودجه 1400 بندی برای تعیین مواد خام و نیمه‌خام توسط دولت آورده شد تا بدین صورت با حذف معافیت مالیاتی درآمدهای صادرات این مواد، تولیدکنندگان به سمت توسعه زنجیره ارزش در صنعت نفت حرکت کنند.
وی افزود: در حال حاضر پتروشیمی‌ها مواد خام و نیمه‌خام خود را صادر می‌کنند و درآمدهای صادراتی آنها نیز از مالیات معاف است، طبیعی است تا وقتی مشوق‌ها بر صادرات مواد خام و نیمه‌خام تعبیه شود، انگیزه‌ای برای تکمیل زنجیره وجود ندارد، پس حذف معافیت مالیات بر صادرات این مواد یک گام کارشناسی برای توسعه زنجیره در صنعت پتروشیمی است.
*رانت نجومی به پتروشیمی‌های متانول‌ساز با اعطای معافیت مالیاتی
بیگی‌نژاد گفت: اما وقتی مصوبه دولت را در این باره نگاه می‌کنید متوجه می‌شوید که برخی مواد نیمه‌خام مثل متانول از این فهرست مستثنی شده‌اند و همچنان درآمدهای صادراتی آنها از مالیات معاف خواهد بود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: معلوم نیست دولت با چه هدفی و با چه دلیلی پتروشیمی‌های متانول‌ساز را از مالیات صادراتی معاف کرده است، این پتروشیمی‌ها حاشیه سودهای بسیار بالایی (40-50 درصدی) دارند و از طرفی نیمه‌خام فروش هستند، دلیلی ندارد که امتیاز معافیت مالیاتی همچنان برای آنها تداوم یابد.
وی افزود: به نظرم در فهرست دولت برای تعیین مواد نیمه‌خام، مواردی مانند متانول از دست دولت در رفته است و توجه به افزودن آن به لیست نکرده‌اند و یا در حالت بدبینانه به این پتروشیمی‌های پرسود رانت نجومی داده‌اند. در لایحه بودجه 1401 باید برای اصلاح این موضوع گام برداشت.
*راهکار مجلس برای اصلاح مصوبه دولت در لایحه بودجه 1401
به گزارش خبرگزاری فارس، سالانه حدود 12 میلیون تن متانول در کشور تولید میشود که 95 درصد آنها صادرات میشود و سرمایه‌گذاران علاقه به تکمیل زنجیره متانول و تولید محصولات باارزش بیشتر مثل پروپیلن و مشتقات آن را ندارند. این موضوع باعث شده که سالانه حدود یک میلیارد دلار از منابع کشور صرف واردات مشتقات پروپیلن برای تامین مواد اولیه صنایع تکمیلی شود.
در سال جاری در بند (ت) لایحه بودجه 1401 آورده شده است: «درآمد حاصل از صادرات مواد و محصولات معدنی و صنایع معدنی، محصولات نفتی، گازی و پترو شیمی به صورت خام و نیمه‌خام در تمام نقاط کشور مشمول مالیات میشود. تعریف و فهرست مواد خام و نیمه‌خام مذکور به پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت و اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران تهیه میشود و ظرف مدت سه‌ماه پس از تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران می‌رسد».
هنوز یک راه قانونی برای اصلاح اشتباه کارشناسی دولت در اعطای امتیازات ویژه به پتروشیمی‌های خوراک گازی باقی مانده است و نمایندگان مجلس یازدهم می‌توانند در بند (ت) تبصره 6 لایحه بودجه 1401، متانول و سایر مواد نیمه‌خام را به صورت مجزا از فهرست مواد نیمه‌خام به متن تبصره 6 اضافه کنند.