تعدادی از صنایع خلاق دانش بنیان شده‌اند

مدیرعامل صندوق پژوهش صنایع خلاق گفت: دانش‌بنیان شدن تعدادی از صنایع خلاق توسط معاونت علمی ریاست جمهوری بر اساس قانون جهش انجام شده است.

به گزارش خبرنگار مهر، رویداد صنایع فرهنگی پیش از ظهر امروز با برگزاری دو پنل تخصصی کار خود را در سالن همایش رایزن در بنیاد دایره‌المعارف با حضور فعالان صنایع خلاق آغاز کرد.

پنل «تأمین مالی نوآورانه؛ افق‌های جدید برای آینده» با حضور مهدی سادات حیاتشاهی مدیرعامل صندوق پژوهش صنایع خلاق، محمدمهدی مؤمنی و مصطفی اکوان؛ با حضور فعالان صنایع خلاق برگزار شد.

مؤمنی گفت: فضای صنایع خلاق مشابه هر صنعت دیگر بدون تأمین مالی رشد نمی‌کند یا سرعتش پایین است که در نهایت صنعتی شکل نمی‌گیرد و این اتفاق در همه دنیا رایج است. زمانی که شما تأمین مالی انجام می‌دهید عملاً باعث می‌شود با چالش‌های اساسی روبه‌رو شوید. سرمایه‌گذار با حوزه سرمایه بسیار سنتی برخورد می‌کند. برای مثال زمانی که می‌خواهید سرمایه‌ای را دریافت کنید همچون وام به ناچار وارد فضای قانونی می‌شوید که قوانین به شکل درستی چیده نشده است. حوزه تأمین مالی در خارج از ایران فضای خوبی دارد. اما در کشورمان با قوانین پیچیده‌ای رو به رو هستیم.

وی ادامه داد: رگلاتورهای سرمایه‌گذاری همچون بانک‌ها و سازمان بورس در نقش حافظ سپرده‌گذار مردم هستند در حالی که ما در چینش قوانین با اشکالاتی روبه‌رو هستیم ما باید در این ریسک داشته باشیم و بدون ریسک کارها انجام نمی‌شود. متأسفانه قوانین سخت جلوی خلاقیت را می‌گیرد. برای مثال که اخیراً هم توسط یکی از بانک‌ها شاهد بودیم وقتی بحران حاصل می‌شود قصد د ارند از جیب مردم بیمه کنند که کار درستی نیست مگر در سود آنها مردم شریک بودند که مردم در زیان شأن شریک باشند؟

وی افزود: هم اکنون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی صنایع خلاق است و باید ابزاری به دست بگیرد و شرایطی فراهم کند که نگاه صفر و یک به موضوع ریسک را قبول کند. هر چند ایرادی هم ندارد بخشی از پول بسوزد.

مؤمنی گفت: افراد حقیقی در حوزه صنایع خلاق باید چارچوبی داشته باشند تا بتوانند تسهیلات را دریافت کنند متأسفانه قوانین مالکیت معنوی ضعف دارد و منطقی است که سرمایه گذاران به راحتی وارد این حوزه نشوند. تا زمانی که قوانین در کشور شکل نگیرد و ساز و کار با مختلفان و سواستفاده گران حل نشود پایه‌ها شکل نخواهد گرفت تا زمانی که موضوعات زیرساختی حل نشود نمی‌توان انتظار سرمایه گذاری به صورت درست داشت؛ اصل زیرساخت نهادهای قانونی حمایت گر از بازار است.

وی گفت: زیرساخت‌ها از جنس نرم افزار باید به شکل درست و با اندیشه درست اقتصادی شکل بگیرد در غیر این صورت تأمین مالی حل نخواهد شد امیدوارم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نقش مهمی در این حوزه ایفا کند و این مسیر به درستی طی شود.

در ادامه اکوان گفت: صندوق پژوهش و فناوری کارشان تأمین مالی حوزه دانش بنیان است و خدماتی را ارائه می‌دهد. در واقع صندوق مانند بانکی می‌شود که خدمات را سهل الوصول ارائه می‌دهد. ما هشت سال است که در صندوق پژوهش و فناوری سپهر کارمان را آغاز کرده ایم و سعی داریم ابزارهای مختلفی که مورد نیاز است را توسعه دهیم.

وی افزود: ابزارهایی که در دنیا توسعه داده شده و به در ایران آورده ایم دقیق نبود زیرا نتوانستیم با قوانین تطبیق دهیم یا با اقتصاد کلان کشور منطبق کنیم و در این نقطه با پارادوکسی روبه‌رو هستیم.

اکوان ادامه داد: ما در دنیا برای تأمین مالی جمعی چهار مدل داریم که تنها در ایران با یک مدل به نام بدهی داریم. این چهار مدل شامل بدهی، اهدا، پاداش و سهام است که نتوانستیم این سه مدل را پیگیری کنیم و در مدل بدهی جا مانده‌ایم. جنس صنایع خلاق این است اگر همه موارد را به سمت مالی ببریم نتیجه‌ای نخواهیم داشت.

وی خاطرنشان کرد: ما در حوزه صنایع خلاق نتوانسته‌ایم متولی داشته باشیم، در مقطعی متولی در صندوق نوآوری و پژوهش وجود داشت که در آن مقطع شاهد رشد شرکت‌های دانش‌بنیان بودیم اما امروز صنایع خلاق میان معاونت علمی ریاست جمهوری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چرخیده و نتوانسته‌ایم به جمع‌بندی درستی برسیم که اگر کارها را به صورت جزیره‌ای پیش ببریم نتیجه لازم را نخواهیم گرفت.

اکوان گفت: باید نهادی که متولی‌گری صنایع خلاق است، باید فهم صنایع خلاق را داشته باشد و ابزارهایش را توسعه دهد ما طیف گسترده‌ای در حوزه صنایع خلاق داریم. از کسب و کارهای کوچک تا کسب و کارهایی که توسعه یافته است باید به این جمع بندی برسیم که موضوعات را مشخص کنیم و به دنبال توسعه صندوق مجازی باشیم و از بازیگران صنعت دعوت کنیم و استودیوهایی که در سراسر کشور در صنعت انیمیشن تولیداتی دارند و صدایشان به جایی نمی‌رسد به کمپانی‌هایی متصل کنیم.

وی گفت: در بودجه تبصره‌های مختلفی داریم و اولین مساله نقد کردن یارانه فرهنگی از بودجه است که ساز و کارهایش باید تعیین شود و دوباره همان متولی‌گری صنایع خلاق مطرح می‌شود که باید به سراغ این متولی رفت چراکه یارانه فرهنگی موضوع مهم و جذابی است. پیشنهادم به مجموعه‌های صنایع خلاق این است که کنارشان یک فرد متخصص و خبره در حوزه مالی و تأمین مالی داشته باشند.

اکوان گفت: دانش‌بنیان شدن صنایع خلاق بر اساس قانون جهش خوب است و سبب توسعه صنایع خلاق می‌شود اما باید ببینیم نهادهای متولی که کار اصلیشان صنایع خلاق است مسیر را چگونه پیش می‌برند و از این ابزار چگونه استفاده می‌کنند. خلاقیت نیازمند هم‌فکری و جلسات مختلف است تا به یک اکوسیستم مناسب با ساختار درست برسند. عموم سرمایه‌گذاران زمانی که یک روز سودشان عقب و جلو می‌شود تماس‌های پی‌درپی با ما دارند در حالی که باید فرهنگ سرمایه‌گذاری شکل بگیرد و این ریسک وجود داشته باشد.

در ادامه حیاتشاهی گفت: صنایع خلاق با دیگر صنایع تفاوت جدی دارد و همه مردم این صنعت برایشان همچون گیم، مد و پوشاک، اسباب بازی و انیمشن ملموس است بنابراین وقتی مخاطب ما عام مردم هستند و علاقه‌مند به این حوزه هستند چرا نباید شرایط تسهیل‌گری را تسهیل کنیم تا با سرمایه اندک ورود کنند و در این حوزه تأثیرگذار باشند.

وی ادامه داد: صنایع خلاق یکی از صنایع مهم و مطرح است اما در تأمین مالی روش‌های خلاقانه نداشته‌ایم. بسیاری از فعالان صنایع خلاق در کنار حقوقی، حقیقی هستند که می‌توان به حوزه‌های گیم، مد و لباس و هنرهای تجسمی اشاره کرد که نیازمند دریافت تسهیلاتی از جمله رایانه‌های فرهنگی هستند.

حیاتشاهی بیان کرد: دانش‌بنیان شدن تعدادی از صنایع خلاق توسط معاونت علمی ریاست جمهوری بر اساس قانون جهش انجام شده است.

وی گفت: موضوع تأمین مالی دچار چالش است و صنایع خلاق در حوزه‌های مختلف ویژگی‌هایی دارد که قوانین مان باید متناسب با آن ویژگی‌ها منطبق باشد تا بتوانیم برای این صنعت اقدامات مثبتی انجام دهیم. همه اینها نیازمند اصلاح ساختارها و قوانین مشخص است. برای مثال وزارت صنعت انیمیشن را به عنوان صنایع خلاق به رسمیت نمی‌شناسد و تنها اسباب بازی و حتی مد و لباس را از نگاه صنعت نساجی و پوشاک در حوزه صنایع خلاق بررسی می‌کند همه اینها باید در ساختار مدیریتی و حاکمیتی نیازهای صنایع خلاق شناسایی شود.