تعرفه گران بهتر از قطعی برق
مسعود حجت گفت: مردم حاضرند برق را گران بخرند اما قطعی نداشته باشند.
مشکل ناترازی برق در سال‌های اخیر همواره جزء موضوعات مهم بوده و باید گفت به‌علت عدم رفع این مشکل در سال‌های آینده نیز شاهد ناترازی در صنعت برق خواهیم بود. اکنون در مسیر رشد اقتصادی پایدار کشور، راهی بجز رشدتولید داخلی و توسعه صنعتی وجود ندارد و تامین برق پایدار، مسئله‌ای مهم در چرخه توسعه است. اصلی‌ترین چالش صنایع کشور در مسیر رشد تولیدساخت محور، تامین انرژی برق پایدار صنایع و کارخانجات تولیدی است که در این موضوع گاز و برق دو نیاز اساسی و پردغدغه سرمایه‌گذاران است و آنها را هر روز دلسرد تر نموده است. و البته راهکارهای کوتاه مدت و بلند مدتی برای رفع آن وجود دارد.
وضعیت صادرات و واردات برق کشور
مصطفی نخعی سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در مورد وضعیت صادرات و واردات برق اعلام کرد: علی رغم اینکه امسال سال خیلی گرمی را داشتیم و رکوردهای جدید مصرف برق را تجربه کردیم (رکوردهای بالای 72000 مگاوات که قبلا سابقه نداشت) اما با این حال مدیریت خوبی در بحث توزیع برق در کشور انجام شد.
وی اظهارکرد: صادرات و واردات به هر حال بخشی از فعالیت‌های توانیر است و طبیعی است که ما در مناطقی که امکان توزیع برق ضعیف تر است، واردات و در بخش هایی که امکانش را داریم، صادرات برق را انجام دهیم. موضوع صادرات و واردات برق باید توسعه داده شود و کشور ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی که دارد، باید بتواند به عنوان یک هاب توزیع برق در منطقه مطرح شود. یعنی هم بتوانیم صادرات داشته باشیم هم واردات. به نوعی باید بتوانیم سوآپ برق انجام دهیم. این موضوع به معرفی ما به عنوان هاب منطقه کمک می‌کند. البته که امکان تبدیل شدن به هاب گاز شدن هم وجود دارد.
میزان ناترازی در صادرات و واردات برق
نخعی در خصوص میزان ناترازی در صادرات و واردات برق گفت: ما حداقل 15000 مگاوات ناترازی برق داریم که فقط بخش کوچکی از آن از طریق واردات جبران می‌شود و بخش قابل توجهی از آن را با مدیریت مصرف برق تراز می‌کنند. به عنوان مثال خاموشی هایی که در صنایع یا بخش‌های دیگر اتفاق می‌افتد. به نوعی این ناترازی فقط مدیریت می‌شود.
این نماینده مجلس اضافه کرد: ما نسبت به سال‌های گذشته افزایش تولید داشتیم اما به همان میزان افزایش مصرف نیز داشته‌ایم. مدیریتی که درحال‌حاضر دارد انجام می‌شود از نوع خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده در بخش‌های مختلف است. اگرچه بخش خانگی به خوبی مدیریت شد و در این بخش خاموشی برنامه‌ریزی شده قابل توجهی نداشتیم و وزارت نیرو با کمترین تبعات توانست از پیک مصرف برق عبور کند.
تاثیر افزایش مصرف برق بر میزان صادرات
نخعی در پاسخ به سوال تیتر کوتاه درباره تاثیر افزایش مصرف برق بر میزان صادرات اعلام کرد: ما نسبت به کشورهایی که به آن ها صادرات برق داریم، متعهد هستیم و تعهداتمان را باید عملیاتی کنیم. نباید اجازه دهیم میزان صادرات تحت تاثیر میزان مصرف برق قرار بگیرد اما به هر حال افزایش میزان مصرف برق بر صادرات بی‌تاثیر هم نیست. اگرچه کشور تلاش دارد تعهدات صادراتی خود را انجام دهد.
راهکار مناسب برای مقابله با ناترازی در صنعت برق
خبرنگار تیتر کوتاه همچنین در مورد ناترازی مالی در صنعت برق، در مصاحبه با مسعود حجت فعال حوزه صنعت برق، راهکار مناسب برای مقابله با ناترازی در اقتصاد برق را جویا شد.
حجت در این مورد اعلام کرد: ریشه تمام این ناترازی‌ها، ابهامات صنعت برق است. درحال‌حاضر معدل سر جمع قیمت برق چه در صنعت و چه در بخش خانگی به ازای هرکیلووات ساعت حداکثر 200 تا 250 تومان است که این میزان معادل نیم سنت است. اگر نگاهی به قیمت برق در کشورهای همسایه بیندازید متوجه خواهید شد که همه جای دنیا برق از 5 تا 10 سنت است. اما قیمت فروش برق در کشور ما به اندازه‌ای است که هزینه سوختش هم تامین نمی‌شود.
قائم مقام معاونت برق و یوتیلیتی شرکت گسترش انرژی پاسارگاد در مقایسه قیمت برق نسبت به پنجاه سال گذشته گفت: مهندسان برق کشور ما جزو بهترین‌ها در منطقه هستند، پس اصلا بحث فنی در اینجا مطرح نیست. صرفا بحث ناترازی صنعت برق از این ناشی می‌شود که برق با قیمت یک هشتم تا یک دهم قیمت تمام شده را به تمام مشترکین اعم از خانگی و صنعتی ارائه می‌دهند. در مقایسه نرخ برق با پنجاه سال پیش این مثال را در نظر بگیرید: مثلا در آن زمان نان سنگک پنج قران و قیمت برق دو و نیم ریال بود. الان اگر قیمت نان سنگک را پنج هزار تومان هم در نظر بگیریم که نصف آن معادل دو هزار و پونصد تومان است. اما با این محاسبات قیمت برق درحال‌حاضر 250 تومان محاسبه می‌شود.
وی افزود: ناترازی در اقتصاد صنعت برق است که باید به طور جدی توسط یک گروه اقتصاد‌دان به طور دقیق بررسی شود که قیمت تمام شده برق چقدر است و از این میزان چقدر میتوان یارانه داد و چقدر را نمی‌توان که میزان تفاوتش را از مشترکان مطالبه کرد.
مدیرعامل پیشین توانیر در خصوص قیمت‌گذاری دستوری برق بیان کرد: قیمت‌گذاری دستوری از زمان گذشته بوده است اما به علت مشکلات اقتصادی کشور و مسائل مختلف، نرخ برق در 15 تا 20 سال گذشته متناسب با افزایش قیمت سایر موارد بالا نرفته است. اگر شما به سهم برق در هزینه‌های خانوار و صنایع نگاه کنید متوجه می‌شوید که مثلا اگر در آلمان برای تجهیزی دو درصد هزینه برق پرداخت می‌کنند در کشور ما 0.2 درصد پرداخت می‌شود و این ارزانی باعث کمبود برق است.
بخش خصوصی تمایلی به سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت برق ندارد
این کارشناس در مورد عدم تمایل بخش خصوصی در حوزه زیرساختی برق به ویژه بخش نیروگاه‌ها گفت: این بدیهی است که سرمایه‌گذار انگیزه‌ای در بخشی که سوددهی ضعیف دارد نداشته باشد. سرمایه‌گذار وقتی این شرایط را در صنعت برق می‌بیند ترجیح می‌دهد که پولش را در صنعت فولاد یا خوراک سرمایه‌گذاری کند. به عنوان مثال یک نیروگاه کوچک 250 میلیارد تومان از صنعت برق طلب دارد و ماه به ماه به این میزان اضافه می‌شود. برخی نیروگاه‌ها حدود 1000 میلیارد تومان طلبکار هستند.
تعرفه گران بهتر از قطعی برق است
مسعود حجت درباره راهکار مناسب برای حل مسئله ناترازی مالی در صنعت برق اظهار کرد: به مسئله اقتصاد برق باید به عنوان یک موضوع ملی نگاه کرد. سازمان‌های تخصصی، پژوهشگاه مجلس، سازمان برنامه بودجه و یا دانشگاه‌ها که در این مسائل تخصص دارند و مورد اعتماد جمهوری اسلامی هستند، باید قیمت تمام شده برق را محاسبه کنند و بررسی کنند که چه میزان از این پول را از مردم بگیرند و چقدر را یارانه بدهند و تعرفه مشخص را تعیین کنند.
وی در پایان افزود: تعرفه گران برای مردم بهتر از قطع برق است. به عنوان مثال شخصی که در طبقه هشتم یک آپارتمان زندگی می‌کند در صورت قطعی برق رفت و آمدش بدون آسانسور به سختی صورت می‌گیرد. یا بیماری که در دندانپزشکی در حال درمان است با قطع شدن برق با مشکل رو به رو می‌شود. مردم حاضرند برق را گران بخرند اما قطعی نداشته باشند. راه‌حل این است که قیمت تمام شده برق توسط یک موسسه خارج از وزارت نیرو به صورت عادلانه تعیین شود و به سازمان مدیریت برنامه بودجه ارائه شده تا کارشناسان حاذق در این حوزه به بررسی آن بپردازند.
