تغییر جغرافیای پرآبی در ایران؟
در حالی که میزان بارش در تمام استان های کشور نسبت به روند بلندمدت کاهشی بوده است، پنج استان نسبت به روند بلندمدت خود افزایش بارش داشته اند. میزان بارش در استان‌های بوشهر، فارس، کهگیلویه و بویراحمد، کرمان و یزد نسبت به دوره بلندمدت افزایش داشته و این به آن معناست که جغرافیای آبی در کشور در حال تغییر است.
بررسی آمار بارش‌ها تا پایان دی‌ماه1401 در کشور حاکی از آن است که میانگین بارش‌های 5 استان کشور در سال آبی جدید، از روند بلندمدت سبقت گرفته است. گزارش‌های رسمی بارش‌ها از تغییر وضعیت بارندگی در استان‌های بوشهر، فارس، کهگیلویه و بویراحمد، کرمان و یزد نسبت به دوره بلندمدت حکایت دارد. آیا جغرافیای کم‌آبی در سال جاری تغییر کرده است؟
به گزارش دنیای اقتصاد، میانگین بارش های پنج استان در سال آبی جدید از روند بلندمدت سبقت گرفت. همچنین میزان بارندگی ها در دی ماه امسال 5/ 42میلی‌متر بوده که نسبت به دوره بلندمدت با رشد همراه شده است. همچنین از ابتدای سال آبی جاری (مهرماه) تا پایان دی ماه 3/ 74میلی‌متر بارندگی در کشور رخ داده است که نسبت به دوره بلندمدت با 5/ 90میلی‌متر بارش کاهش 17درصدی نشان می‌دهد.
در هفت‌روز منتهی به دی‌ماه 1400 میزان بارش ها در کشور، 3/ 13میلی‌متر بوده است. همچنین میزان بارش های کشور از ابتدای دی‌ماه تا پایان آن، 5/ 42میلی‌متر بوده است. ایران دارای اقلیم خشک و نیمه خشک بوده و دارای متوسط بارش 250میلی‌متر است که این میزان بارش حدود یک سوم متوسط جهانی است که در دی ماه امسال 5/ 42میلی‌متر میزان بارندگی ها در کشور بوده است. این میزان بارش در حالی است که در دوره بلندمدت 1/ 31میلی‌متر بارندگی در کشور رخ داده بود که نسبت به دوره بلندمدت رشد 6/ 36درصدی داشته است. همچنین از ابتدای سال آبی جاری تا پایان دی ماه 3/ 74میلی‌متر بارندگی در کشور رخ داده که نسبت به دوره بلندمدت با 5/ 90میلی‌متر بارش کاهش 17درصدی نشان می‌دهد.
وضعیت بارش ها از نظر توزیع مکانی و زمانی
شرایط مطلوبی برای تقویت منابع آبی و دسترسی مناسب به منابع آبی در سطح کشور فراهم نبوده، به طوری که میزان بارش در مناطق کویری حدود 46میلی‌متر است، در حالی که این رقم در استان های شمالی کشور به بیش از یک‌هزار و 400میلی‌متر افزایش می یابد و از نظر زمانی نیز 5درصد بارش کشور در تابستان دریافت می‌شود و کمک چندانی به تامین آب کشت های تابستانه و دائمی نمی کند. متوسط بارش کشور در گذر زمان رو به کاهش بوده است. میانگین بارش 53ساله کشور حدود 250میلی‌متر بوده، اما میانگین 13سال اخیر به 232میلی‌متر کاهش یافته است.
بیشترین کاهش بارش ها
در حالی که میزان بارش در تمام استان های کشور نسبت به روند بلندمدت کاهشی بوده است، پنج استان نسبت به روند بلندمدت خود افزایش بارش داشته اند. میزان بارش در استان‌های بوشهر، فارس، کهگیلویه و بویراحمد، کرمان و یزد نسبت به دوره بلندمدت افزایش داشته و این به آن معناست که جغرافیای آبی در کشور در حال تغییر است.
ذخایر سدها به مرز 20میلیارد مترمکعب رسید
براساس جدیدترین آمار رسمی شرکت مدیریت منابع آب ایران، در چهارماه ابتدای سال آبی (ابتدای مهر تا پایان دی ماه) در مجموع 6میلیارد و 960میلیون مترمکعب آب وارد مخازن سدهای کشور شده که در مقایسه با ورودی 8میلیارد و 570میلیون مترمکعبی آب به سدها در مدت مشابه سال قبل، کاهش 19درصدی داشته است. همچنین در این مدت، 6میلیارد و 270میلیون مترمکعب آب از سدهای کشور برای مصارف شرب، کشاورزی، صنعت و زیست محیطی رهاسازی شده که مقایسه این رقم با خروجی 7میلیارد مترمکعبی آب از سدهای کشور در مدت مشابه سال قبل، نشان دهنده افت 10درصدی است. در زمان حاضر 19میلیارد و 800میلیون مترمکعب آب در مخازن سدهای کشور وجود دارد که با احتساب این میزان ذخیره آب، شاهد پرشدگی 40درصدی ظرفیت مخازن سدها و خالی بودن 60درصد این ظرفیت هستیم. یک‌هفته پیش (24دی ماه) میزان ذخایر سدها 19میلیارد و 200میلیون مترمکعب بود که با بارش های اخیر و ورود جریان های جدید رودخانه ای به سدها، 600میلیون مترمکعب به ذخایر آبی سدهای کشور طی هفت‌روز افزوده شده است. میزان ذخایر سدها در زمان مشابه سال قبل (اول بهمن 1400) معادل 20میلیارد و 880میلیون مترمکعب بود که مقایسه میزان ذخایر آبی سدها در دو روز مشابه، اول بهمن سال گذشته و امسال، نشان دهنده کاهش یک میلیارد مترمکعبی یا 5درصدی ذخایر سدها نسبت به سال قبل است.
از میان اخبار