تمرکز مهندسی ایرانی در پروژه "کاکارضا"/ تأمین آب شرب پایدار خرم‌آباد تا 25 سال آینده

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، وزارت نیرو در دولت سیزدهم، با اقدامات و برنامه‌ریزی‌های مدقن در راستای پایدار سازی تأمین آب شرب شهرهای مختلف با افق چشم‌انداز 20 و 25 ساله اقدام می‌کند که در این راستا با تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام و تعریف پروژه‌های اصلاحی، تاکنون آب شرب شهرهای مختلفی را در استان‌هایی چون خوزستان، همدان و کردستان با افق جمعیتی بلندمدت پایدار کرده است.

پروژه جدیدی که هم‌اکنون با جدیت در حال پیگیری است مربوط به پایدارسازی تأمین آب شرب برای شهر خرم آباد است.

شهر خرم‌آباد یکی از شهرهای پرجمعیت غرب ایران و مرکز استان لرستان است. آب شرب این شهر از محل چشمه‌سارهایی تأمین می‌شود که در برخی سالهای خشکسالی، این منابع آبی متأثر شده و محدودیت‌هایی را به‌وجود می‌آورند.

حجت الله قربان‌خانی، مجری طرح سد و تونل کاکارضا در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در خصوص جزئیات این پروژه اظهار داشت: پروژه طرح کاکارضا با هدف اصلی تأمین آب شرب پایدار شهر خرم آباد تعریف شده است.

وی افزود: آب شرب شهر خرم آباد با جمعیت 500 هزار نفر از چشمه‌ها و سرآب‌هایی تأمین می‌شود که خشکسالی‌ها روی این منابع تأثیرگذار است و گاها بارندگی‌های شدید موجب کدورت آب آنها می‌شود.

قربان‌خانی با بیان اینکه "وزارت نیرو در جهت پایدارسازی تأمین آب شرب شهر خرم آباد برنامه ریزی کرده تا جمعیت این شهر تا 25 سال‌اینده، از نظر تأمین پایدار آب شرب بیمه شود"، گفت: به‌خاطر اختلاف ارتفاع پایین و بالای شهر، برای چشمه‌هایی که در پایین شهر واقع شده‌اند، مجبور به استفاده از پمپاژ و مصرف برق هستند تا آب شرب مردم تأمین شود؛ اما یکی از ویژگی‌های این طرح این است که نیاز به پمپاژ ندارد و کل مسیر آب به صورت ثقلی به شهر منتقل می‌شود و حتی در شهر نیز به صورت ثقلی آب به خانه‌های مردم می‌رسد و این از محاسن اصلی طرح کاکارضا است.

وی ادامه داد: این طرح به‌گونه‌ای تعریف شده که از سرشاخه‌های سد تنگ معشوره که رودخانه‌ای به نام کاکارضا هست و بر روی آن یک بند انحرافی از قبل احداث شده، آب منحرف می‌شود و حدود 8 کیلومتر آب را منحرف می کند و به آب پخشی که مخزن آن ساخته شده، وارد می شود.

مجری طرح سد و تونل کاکارضا تصریح کرد: آب از محل آب پخش از طریق خط لوله مسیر 14 کیلومتری را به صورت ثقلی طی می‌کند و به سد مخملکوه که جزو طرح است و باید احداث شود، وارد می‌شود.

وی افزود: آب از سد مخملکوه نیز با خط لوله ای خارج می‌شود و به تصفیه خانه شهر خرم‌آباد می‌رسد که مسیر اول از آب پخش تا سد مخملکوه 14 کیلومتر خط لوله ای به قطر 1800 میلیمتر به صورت لوله فلزی احداث می‌شود و در مسیر دوم از سد مخملکوه به تصفیه‌خانه شهر حدود 2 کیلومتر است که خط لوله 1100 میلیمتری احداث می شود که حدود یک کیلومتر آن با حفاری کانالی در زمین قرار می گیرد و حدود یک کیلومتر از آن با احداث تونلی از دل کوه عبور می‌کند.

قربان‌خانی با بیان اینکه "ورودی آب به سد مخملکوه با دبی 6 مترمکعب در ثانیه و خروجی آب از سد مخملکوه با دبی 1.8 مترمکعب در ثانیه خواهد بود"، گفت: از اینرو سد مخملکوه یک سد تنظیمی است که این امکان را فراهم می کند که در مواقع پرآبی و سیلابی، آب با دبی بالا در مخزن این سد ذخیره شود و در طول سال، با دبی پایدار 1.8 مترمکعب در ثانیه آب را به پایین دست انتقال دهد.

وی ادامه داد: در خصوص تونلی که در بخشی از مسیر انتقال آب از سد مخملکوه به تصفیه خانه آب شهر خرم‌شهر احداث می‌شود باید گفت که می توانستیم این تونل را با قطر کم و فقط به منظور عبور خط لوله احداث کنیم اما با درخواست استان و به منظور ایجاد یک راه جدید برای بخش شمالی شهر که در منطقه کوهستانی محصور است، تصمیم بر آن شد که تونلی با قطر 11 متر و با دو مسیر رفت و برگشت احداث شود تا ضمن ایجاد امکان تردد خودروها، خط لوله آب نیز از کنار تونل عبور کند.

مجری طرح سد و تونل کاکارضا در خصوص مشخصات سد مخملکوه گفت: این سد یک سد سنگ ریزه یا با هسته رسی است که ارتفاع آن 53 متر، با طول تاج 660 متر و حجم مخزن سد 35 میلیون مترمکعب است که سالیانه 60 میلیون مترمکعب مدیریت می‌شود.

وی افزود: با بهره‌برداری از این سد و خطوط لوله انتقال آب، 100درصد آب شهر خرم‌آباد از این محل تأمین می شود و می‌توانند منابع محلی فعلی تأمین آب از جمله چشمه‌ها را به عنوان منابع جایگزین و پدافندغیرعاملی تأمین آب شهر خرم‌آباد، در نظر بگیرند.

قربان‌خانی با بیان اینکه "در طرح کاکارضا برای بخش کشاورزی آبی تخصیص داده نمی‌شود"، گفت: در این پروژه 55 میلیون مترمکعب در سال برای شرب خرم‌آباد و 5 میلیون مترمکعب نیز برای صنعت این شهر تخصیص آب دیده شده است.

وی ادامه داد: هزینه کل پروژه 2500 میلیارد تومان برآورد شده که از این رقم، نیمی از آن برای سد و تونل و 50درصد نیز مربوط به خطوط لوله انتقال آب است.

مجری طرح سد و تونل کاکارضا در خصوص زمان تکمیل این پروژه گفت: زمان احداث و تکمیل پروژه از سال گذشته، 3 سال درنظر گرفته شده بود که یک‌سال آن گذشته و اگر اعتبارات به‌موقع به پروژه تزریق شود می‌توانیم تا پایان 1404 از این پروژه بهره‌برداری کنیم.

به گزارش تسنیم، از اینرو با احداث سد مخملکوه و تکمیل پروژه طرح سد و تونل کاکارضا، آب شرب شهر خرم‌آباد تا افق 25 سال آینده پایدار خواهد شد.