توسعه مکران با صنعت فضایی؛ "بایکونور ایران" کلید آبادانی جنوب شرق کشور

به گزارش خبرنگار فضا و نجوم خبرگزاری تسنیم، منطقه مکران در جنوب شرقی کشور ما علیرغم پتانسیل بالایی که در زمینه توسعه گردشگری، صنعت، تکنولوژی و... دارد، مورد کم‌لطفی دولت‌های مختلف پس از انقلاب اسلامی قرار گرفته و توجه به این منطقه مهم مغفول مانده است. پس از تأکیدات مکرر رهبر معظم انقلاب بر لزوم توجه به توسعه سواحل مکران، این مهم در دستور کار دولت سیزدهم قرار گرفت و از آن زمان تاکنون پروژه‌های مختلفی در این منطقه استارت خورده است.

در کنار استقرار کارخانه‌های کشتی‌سازی، صنایع فولادی، دامپروری و... در منطقه مکران، یکی از پروژه‌های منحصر به فردی که در این منطقه دنبال می‌شود، "پایگاه فضایی چابهار" است؛ پایگاه فضایی چابهار در واقع نام پایگاه ملی پرتاب ماهواره ایران است که خبر آغاز طرح مطالعاتی آن را حمید فاضلی؛ سرپرست اسبق سازمان فضایی ایران برای نخستین بار در روز ملی فناوری فضایی سال 90 اعلام کرد.

این پایگاه به عنوان یک مرکز پرتاب غیرنظامی پیش‌بینی شده و قرار است در زمینه پرتاب موجود زنده، پرتاب ماهواره‌های سنجشی و ماهواره‌های مخابراتی در مدار زمین‌آهنگ و خورشید‌آهنگ فعالیت کند.

تکمیل این پایگاه که به گفته سخنگوی سازمان فضایی ایران فاز نخست آن تا پایان سال 1403 به پایان رسیده و آماده پرتاب ماهواره می‌شود، می‌تواند منافع اقتصادی زیادی برای مردم منطقه به همراه داشته باشد.

پایگاه فضایی چابهار قرار است که علاوه بر ماهواره‌های داخلی به هاب پرتاب ماهواره در منطقه تبدیل شده و آماده پذیرش سفارشات از کشورهای مختلف جهان برای پرتاب ماهواره شود.

تجربیات پرتاب ماهواره در کشورهای پیشرفته نشان داده که برای هر پرتاب چند صد نفر مشغول به کار می‌شوند که فعالیت این افراد از ماه‌ها قبل از پرتاب شروع و تا پس از پرتاب نیز ادامه خواهد داشت. پایگاه پرتاب چابهار نیز از این ویژگی مستثنی نیست و می‌تواند برای صدها نفر از مردم استان اشتغال‌زایی و تأمین معیشت کند.

علاوه بر اشتغال چند صد نفر به صورت مستقیم، تعداد بالایی نیز اشتغال غیرمستقیم ایجاد شده که سبب رونق کسب و کارهای مختلف منطقه است.

نمونه بارز ایجاد رونق کسب و کار در یک شهر یا منطقه به واسطه تأسیس پایگاه فضایی، شهر «تیورتام» قزاقستان است که در فاصله 30 کیلومتری سایت پرتاب بایکونور قرار دارد. این شهر در گذشته جمعیت کمی داشت و در استپ‌های جنوب قزاقستان، در طول رودخانه سیردریا، قرار داشت که یک منطقه وسیع بایر و پوشیده از خاک و خاشاک بود.

در واقع این شهر، یک زمین بدون پستی و بلندی و بدون درخت و آب و علف بود که توفان‌های گرد و غبار متعدد در آن اتفاق می‌افتاد و دمای هوا در تابستان به بالای 50 درجه سانتی‌گراد و در زمستان به 30 درجه زیر صفر می‌رسد. با وجود اینکه کمتر کسی بود که حتی در خود کشور قزاقستان اسم این شهر را شنیده باشد اما تأسیس "پایگاه پرتاب بایکونور" همه چیز را عوض کرد.

بایکونور که نخستین و مهم‌ترین پایگاه فضایی جهان است، نخسیت پرتاب موفق خود را در سال 1757 تجربه کرده و این روند موفق همچنان ادامه دارد. فضانوردانی که به پایگاه بایکونور می‌رفتند برای استراحت به نزدیک‌ترین شهر نزدیک پایگاه که همان شهر تیورتام بود می‌رفتند و این رفت و آمدها به یکباره، این شهر گمنام را به یکی از شهرهای مهم جهان و یکی از پررونق‌ترین شهرهای کشور قزاقستان برای اشتغال در زمینه‌های مختلف تبدیل کرد.

هم‌اکنون توریست‌هایی از کشورهای مختلف که برای تماشای پرتاب‌های فضایی به بایکونور می‌روند در شهر تیورتام مستقر می‌شوند که همین مورد باعث گسترش صنعت گردشگری در این شهر شده است.

به نظر می‌رسد که مشابه این اتفاق می‌تواند در سواحل کشور ما نیز اتفاق بیفتد و تبدیل مکران به دریچه جدیدی برای رسیدن به فضا، پیامدهای مثبت بسیاری را برای مردم منطقه به همراه داشته باشد.