توصیه‌های زیست‌محیطی برای نذری‌های ماه رمضان
صرفه‌جویی در مصرف آب در هیأت‌ها، جمع‌آوری زباله‌های تولیدی، استفاده از لیوان شیشه‌ای و قاشق و چنگال شخصی به جای ظروف یکبار مصرف در برگزاری مراسم معنوی ماه رمضان ضروری است.
با آغاز ماه رمضان و برپایی مراسم مذهبی شاهد توزیع نذری توسط مردم هستیم که در این بازه زمانی مصرف ظروف پلاستیکی و یکبار مصرف افزایش می‌یابد. استفاده از آن‌ها هم سلامت انسان را تهدید می‌کند و هم موجب تخریب محیط زیست می‌شود. متاسفانه امروزه در ایام ماه مبارک رمضان و سایر مناسبت‌ها بیشتر مردم نذور خود را در ظروف یکبار مصرف توزیع می‌کنند در حالی که از آلودگی و سرطان زا بودن این ظروف بی اطلاع هستند.
کشور ما جزو 10 کشور پر مصرف ظروف یکبار مصرف پلاستیکی است. این ظروف نه تنها برای سلامت انسان مضر است بلکه مواد شیمیایی موجود در آن می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیر بهداشتی و اقتصادی برجای بگذارد. مناسبت‌های مذهبی مانند ماه رمضان به دلیل پخش نذری از جمله مواقعی است که استفاده از ظروف یکبار مصرف پلاستیکی به بیشترین میزان خود می‌رسد، اما با رعایت برخی نکات و تهیه ظروف گیاهی یکبار مصرف می‌توان آسیب‌های زیست محیطی را به حداقل رساند.
خودداری از استفاده از ظروف یکبار مصرف پلاستیکی، مدیریت پسماند‌ها و تعبیه سطل زباله در محل پخش نذری‌ها، دور نریختن نذری‌ها به صورت نیمه مصرف شده و... از جمله نکات زیست محیطی است که لازم است در ایام ماه رمضان به آن‌ها توجه کرد. در گذشته بسیاری از ایرانیان برای ادای نذر‌های خود غالبا از ظروف ملامین، استیل و شیشه‌ای استفاده می‌کردند که خوردن غذا در این ظروف هم بسیار لذت بخش بود هم اینکه هیچ آسیبی برای طبیعت و محیط زیست نداشت.
قطع به یقین هر یک از ایرانیان در این روز‌ها می‌توانند نقش تاثیرگذاری در بازگشت به سنت‌های محیط زیستی گذشته داشته باشند، به‌ویژه اگر بدانیم که دین اسلام دینی است که به فراخور موضوعات مختلف بر حفظ و حراست از طبیعت تاکید بسیاری داشته است. به جهت اهمیت این موضوع در ادامه به چند نکته محیط زیستی که سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران هم به برخی از آن‌ها تاکید کرده، اشاره شده است:
*میزان بازیافت ظروف یکبار مصرف پلاستیکی کمتر از یک درصد و حداقل زمان تجزیه آن‌ها در محیط بین 200 تا 400 سال است. از این رو به مساجد، تکایا و افرادی که قصد پخش نذری در ایام عزاداری را دارند، توصیه می‌شود تا جایی که امکان دارد ظروف یکبار مصرف پلاستیکی را حذف و از ظروف خانگی، چندبار مصرف و... برای این کار استفاده کنند.
*اگر افراد، مساجد و تکایا مجبور به استفاده از ظروف یکبار مصرف برای پخش نذری‌ها هستند، می‌توانند ظروف گیاهی را که شکل و ظاهری مشابه ظروف پلاستیکی دارند، جایگزین ظروف یکبار مصرف پلاستیکی کنند. زمان تجزیه‌پذیری ظروف گیاهی یکبار مصرف در محیط بین پنج تا شش ماه است.
*هر چند ظروف یکبار مصرف با پایه گیاهی به نسبت ظروف یکبار مصرف پلاستیکی گران‌تر هستند، اما افراد می‌توانند بخشی از نذر خود را صرف خرید ظروف گیاهی و از این طریق به محیط زیست خود نیز آسیب کمتری وارد کنند.
*جایگزین کردن لیوان‌های شیشه‌ای به جای لیوان‌های پلاستیکی از دیگر مواردی است که به‌ویژه در نذری‌های مربوط به نوشیدنی‌های گرم بسیار مناسب و سالم‌تر است.
*استفاده از پارچه‌نویسی به جای بنز‌های پلاستیکی نیز آسیب کمتری را به محیط زیست‌مان خواهد رساند.
*مردم می‌توانند از سفره‌های پارچه‌ای یا پلاستیکی پایدار به جای استفاده از سفره یکبار مصرف در مساجد و هیئت‌ها استفاده کنند.
*جایگزین کردن کیسه‌های پارچه‌ای برای نگهداری کفش در هیأت‌ها و مساجد از دیگر موارد عدم آسیب به محیط زیست است.
*همراه داشتن لیوان، قاشق و چنگال شخصی به جای استفاده پرتعداد از لیوان، قاشق و چنگال یکبار مصرف نیز بسیار دارای اهمیت است.
گفتنی است؛ میزان تولید پسماند کلانشهر تهران در طول شبانه روز حدود 8000 تن است که این حجم پسماند در مناسبت‌های مذهبی مانند ماه رمضان افزایش نیز پیدا می‌کند؛ موضوع مهمی که با فرهنگ‌سازی و همراهی شهروندان در زمینه مصرف کمتر ظروف یکبار مصرف در این ایام می‌تواند تا حد زیادی کاهش پیدا کند.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی محیط زیست