تونل کشی از سد لار به سد لتیان؛ خشکسالی تهران حل می شود؟

وب‌گاه عرشه آنلاین 1402/10/19 - 10:04 مشاهده در مرجع

علاج‌بخشی فرار آب از سد لار موضوعی دیرینه است که علی‌رغم اهمیت این مساله تاکنون به نتیجه نرسیده اما ورود قرارگاه خاتم‌الانبیاء به این پروژه شاید بتواند نویدبخش اخباری تازه از سد لار که روزهای کم‌آبی را پشت‌سر می‌گذارد، باشد. علاج‌بخشی فرار آب از سد لار موضوعی دیرینه است که علی‌رغم اهمیت این مساله تاکنون به نتیجه نرسیده اما ورود قرارگاه خاتم‌الانبیاء به این پروژه شاید بتواند نویدبخش...

به گزارش عرشه آنلاین، مطالعات سد لار در سال 1355 شمسی توسط شرکت‌های ایتالیایی انجام و در سال 1361 به بهره‌برداری رسید که از همان ابتدای آبگیری نیز این سد یک سوم آب موجود خود را حفظ و دو سوم دیگر از کف و دیواره سد در عمق 200 متری به دلیل آهکی بودن جنس خاک، فرار می کند.

برآورد بلندمدت (25 ساله) نشان می‌دهد که حداقل فرار آب از مخزن سد لار 3 مترمکعب در ثانیه و حداکثر آن حدود 13 مترمکعب در ثانیه است. متوسط فرار آب این سد در طول سال حدود 7 مترمکعب در ثانیه برآورد می‌شود. از این رو، به طور متوسط در یک 24 ساعت، حدود 605 هزار مترمکعب آب از مخزن سد لار به پایین دست نشت می‌کند. این رقم در طول یکسال حجم 220 میلیون مترمکعب آب شیرین را شامل می‌شود که رقم بسیار بزرگی است.

در طول این سال‌ها در بازه زمانی اواسط فروردین تا پایان مرداد آب نشت کرده از سد لار که به صورت چشمه‌هایی در پایین دست جریان می‌یابد، به کشاورزی در دشت مازندران تخصیص پیدا می‌کند و در دوره غیر کشاورزی در دشت مازندران، آب نشتی از دریاچه لار بدون استفاده به دریا می‌ریزد.

البته این اعداد برای زمانی است که حجم ذخیره سد لار مناسب بود، درحال حاضر وضعیت این سد مناسب نبوده و نیازمند علاج‌بخشی فوری است، در همین راستا قرارگاه خاتم‌الانبیاء به دنبال احداث تونلی بوده که بتواند از نشت و فرار آب جلوگیری کند.

تا امروز از مجموع 28 کیلومتر تونلی که به صورت شبانه‌روزی در حال حفاری است، نزدیک به 8.5 کیلومتر حفاری شده و 19 کیلومتر تا پایان این طرح وجود دارد. محمد رستمی - مدیرعامل هلدینگ نیروی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء به‌تازگی در این رابطه اعلام کرد: پروژه جلوگیری از فرار آب سد لار که با نام انتقال آب سد لار به کلان معروف است 3 سال در دولت گذشته متوقف بود اما از سال 1399 مجددا فعال شد و تاکنون 38 درصدی پیشرفت فیزیکی داشته است.

وی تصریح کرد: در صورت تأمین مالی 2500 تا 3000 میلیارد تومانی، تا پایان سال 1404 پروژه مهم انتقال آب سد لار به لتیان که از فرار آب سد لار جلوگیری می‌کند، به‌بهره‌برداری می‌رسد.

با بهره‌برداری از این پروژه، حدود 150 میلیون مترمکعب در سال از فرار آب سد لار جلوگیری می‌شود و با جایگزینی این طرح با طرح فعلی پمپاژ آب، تخصیص 300 تا 330 میلیون مترمکعبی آب از سد لار با انتقال این میزان آب به سد لتیان، در سامانه شرقی تهران محقق می‌شود.

امسال چهارمین سالی است که تهران با خشکسالی دست‌وپنجه نرم می‌کند، بررسی‌های آماری 50 سال اخیر نشان می‌دهد که متوسط حجم بارش‌های یکساله استان تهران 280.4 میلی‌متر بوده اما میزان بارندگی‌هایی که در 100 روز نخست سال آبی جاری در این استان رخ داده، فقط 33.9 میلی‌متر معادل 12.1 درصد بارندگی‌های سالانه است.

میزان بارش‌ها در این کلان‌شهر از ابتدای سال آبی جاری تاکنون 67 درصد در مقایسه با میانگین دوره مشابه درازمدت کمتر شده است. همچنین طبق آخرین آمار از سدهای پنجگانه تهران میزان حجم کل مخازن سدهای استان تهران در حال حاضر 273 میلیون متر مکعب می باشد که این میزان در سال گذشته 262 میلیون متر مکعب بوده است. اکنون حجم آب موجود در مخزن سد امیرکبیر و سد طالقان به ترتیب 53 و 166 میلیون متر مکعب است.

از بین سدهای پنجگانه حجم ذخیره آب سد لار سال گذشته 14 میلیون مترمکعب بوده که در مقایسه با موجودی 12 میلیون مترمکعبی فعلی، 2 میلیون مترمکعب کاهش را نشان می‌دهد و حجم آب سد ماملو نیز از 46 میلیون مترمکعب سال گذشته، به 27 میلیون مترمکعب رسیده و این درحالی است که حجم ذخیره آب سد لتیان در مقایسه با روز مشابه سال گذشته با 1 میلیون متر مکعب کاهش به 15 میلیون مترمکعب رسیده است.

باتوجه به وضعیت بحرانی منابع آبی در تهران لازم است که دولت توجه ویژه‌ای به تخصیص بودجه برای این طرح داشته باشد تا با سرعت در اجرای این طرح تهران با چالش‌های بیشتری در حوزه منابع آبی دچار نشود.

منبع: ایسنا هم اکنون دیگران می خوانند