تیغ جراحی اقتصادی بر گلوی سفره خانوار ایرانی / در کمتر از یک سال غذا چقدر گران شد؟

زهرا علی‌اکبری - ایران از سال 1398 درگیر تورم‌های عمومی بالاست اما جنس تورم سال 1401، تفاوتی جدی با سال‌های پیشین داشته است. جراحی اقتصادی که در اردیبهشت ماه به هدف بهبود وضعیت توزیع یارانه اجرایی شد، نرخ‌های بی‌سابقه تورم مواد غذایی را در کشور به همراه داشت.

دولت سیزدهم در حالی نسبت به حذف ارز ترجیحی یا ارز 4200 تومانی اقدام کرد که ایران درگیر تورم بالاتر از چهل درصد بود. مقامات دولت سیزدهم البته تاکید داشتند که بخشی از این تورم به توزیع ارز 4200 تومانی باز می‌گردد.

بیشتر بخوانید:

تداوم نوسان در بازار ارز / کف نرخ دلار چه عددی است؟

قیمت جدید گوشت در بازار مشخص شد / وزارت جهادکشاورزی: قیمت‌ها کاهش یافت

طرحی موسوم به جراحی اقتصادی در این دوره زمانی اجرایی شد و مقرر گردید دولت نسبت به افزایش میزان یارانه‌ها اقدام کرده و در عین حال کالابرگ را نیز با قیمت‌های شهریور ماه سال 1400 توزیع کند.

البته توزیع کالابرگ بر مبنای قیمت شهریور ما سال 1400 در دستور کار قرار نگرفت و بانک مرکزی نیز در تیر ماه سال جاری اعلام کاهش حدود 20 واحد درصدی تورم اقلام خوراکی از خرداد تا تیر، به وضوح پایان اثر تورمی حذف ارز 4200 را نشان می‌دهد.

این در حالی است که تورم مواد غذایی در ماه‌های بعدی سال روندی افزایشی را تجربه کرد. بر اساس گزارش مرکز آمار در برخی ماه‌ها تورم مواد خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها حتی به 87 درصد رسیده است.

دولت در نیمه دم سال با اعلام قیمت ثابت ارز 28 هزار و 500 تومان نوعی عقب نشینی را از سیاست خود انجام داد. در حالی نرخ ارز وادرات در سامانه نیما 28 هزار و پانصد تومان تعیین شد که بهای دلار در بازار آزاد حتی ارقام بالاتر از پنجاه هزار تومان را نیز شاهد بود.

تصاویر زیر نشان می‌دهد نرخ مواد غذایی در کشور در دوره زمانی منتهی به بهمن ماه چقدر افزایش یافته است. نکته مهم اینجاست که بهای بسیاری از اقلام در اسفند ماه رشد بالایی را تجربه کرده اما استخراج اعداد و ارقام بر اساس گزارش رسمی مرکز آمار ایران صورت گرفته از این رو بهای اسفند ماه اقلام در این گزارش لحاظ نشده است.

به عنوان مثال در حالی نرخ گوشت در این گزارش 265 هزار تومان اعلام شده است که بهای این ماده پروتئینی در بازار بالاتر از سیصد هزار تومان و بیشتر رسیده است. نرخ هر کیلو گوشت گوسفندی نیز در شرایطی در پایان بهمن 287 هزار تومان بود که در حال حاضر در واحدهای صنفی عرضه کننده گوشت، بالاتر از چهارصد هزار تومان گزارش شده است.

به این ترتیب تنها بر اساس گزارش رسمی، قیاس قیمت‌ها در فروردین تا بهمن سال جاری حکایت از رشد عجیب و رعدآسای قیمت‌ها دارد. اغلب اقلام رشد بالاتر از 50 درصد را تنها در یازده ماه شاهد بوده‌اند و کالایی چون روغن نیز بین 285 تا 292 درصد افزایش قیمت را شاهد است.

تصاویر زیر دربردارنده رشد قیمت‌ها در بازار در کمتر از یک سال است.

223223