جزئیات مهم درباره مرحله سوم طرح کالابرگ + کد دستوری استعلام

در خردادماه سال 1402، دولت طرح کالابرگ الکترونیک را اجرا کرد. در این طرح، 11 قلم کالای اساسی شامل برنج ایرانی، حبوبات، شیر کم‌چرب، پنیر، ماست کم‌چرب، مرغ، تخم‌مرغ، روغن مایع، ماکارونی و قند در سبد غذایی تعریف شد. هدف از این طرح، حفظ سفره مردم در برابر تورم بود. سبد غذایی این طرح در بازنگری سبد غذایی مطلوب 1402، با توجه به افزایش بار بیماری‌های غیر واگیر ناشی از اضافه وزن و چاقی در ایران و بر اساس اجماع متخصصان تغذیه سراسر کشور زیر نظر دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی مشخص شد. مقرر شد که میزان انرژی تامین شده از سبد غذایی به میزان مورد نیاز برآوردشده برای متوسط جامعه و نه بیشتر از آن باشد.

طرح کالابرگ الکترونیک طی چند فاز اجرا شد؛ در فاز اول، سه دهک اول درآمدی و مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد تحت پوشش این اجرا قرار گرفتند و در صورتی که 70 درصد مبلغ یارانه خود را از میان این 11 قلم خریداری می‌کردند، مبلغ یارانه‌شان 20 درصد افزایش می‌یافت و مشمول یارانه تشویقی می‌شدند. در مرحله دوم، سه دهک اول درآمدی و مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره)، مشروط بر اینکه حداقل 200 هزار تومان از اعتبار یارانه خود را از میان اقلام کالاهای اساسی تعریف شده خریداری می‌کردند، از امتیاز تشویقی بهره‌مند می‌شدند. اما به مرور با گسترش اجرای این طرح، هفت دهک درآمدی تحت پوشش این طرح قرار گرفتند، به‌گونه‌ای که اگر هفت دهک درآمدی 200 هزار تومان از مبلغ یارانه خود را از میان 11 قلم کالای سبد غذایی تعریف شده خریداری می‌کردند، مشمول دریافت یارانه تشویقی 120 هزار تومانی می‌شدند.

به بیانی دیگر با استفاده از این طرح، یارانه دهک‌های یک تا 3 درآمدی به 520 هزار تومان و یارانه دهک‌های چهارم تا هفتم درآمدی به 420 هزارتومان افزایش می‌یافت.

برای استفاده از این طرح اما، دولت شبکه ملی اعتبار (شما) را بر اساس هر کدملی راه‌اندازی کرد تا با استفاده از آن، سرپرستان خانواده بتوانند مانده اعتبار یارانه خود را مشاهده کنند و همچنین از موقعیت مکانی 211 هزار فروشگاه متصل به طرح و لیست اقلام مطلع شوند. حتی از آنجایی که ممکن است برخی افراد در زمان مراجعه به فروشگاه، کارت‌شان را با خود همراه نداشته باشند، کد دستوری #1463*500* میزان اعتبار باقی‌مانده به فرد را نشان می‌دهد و همچنین با کدی که به فرد داده می‌شود، فرد می‌تواند با در اختیار قرار دادن آن به فروشنده، خرید خود را انجام دهد.

اما با فرا رسیدن سالگرد پیروزی انقلاب، از 17 بهمن‌ماه به مدت سه ماه مرحله جدید طرح کالابرگ الکترونیک تحت عنوان «طرح فجرانه» اجرا شد؛ فاز جدیدی که «شرط 200 هزار تومان خرید از یارانه» حذف شده و اعتبار تشویقی آن از 120 هزار تومان (اعتبار تشویقی کالابرگی) به 220 هزار تومان افزایش یافته است.

طبق اطلاعیه وزارت رفاه، «طرح فجرانه» یک سبد 11 قلمی برای تامین حداقل کالری، پروتئین، ریزمغذی و ویتامین‌های لازم برای هر فرد (منطبق با نظر انستیتو تغذیه ایران) با قیمت‌های مبنا سال 1401 انتخاب شده است و مابه التفاوت قیمت سبد مبنا سال 1401 با قیمت روز (1402) از محل یارانه جدید دولت تامین می‌شود، به این صورت که قیمت روز سبد مشتمل بر 11 قلم 743 هزار و 750 تومان بوده که خانوار دهک‌های اول تا هفتم در صورت خرید بسته باید قیمت سال 1401 را به مبلغ 523 هزار و 300 تومان از جیب خود پرداخت کنند و مابه‌التفاوت آن تا قیمت روز به مبلغ 220 هزار و 450 تومان از محل اعتبار جدید دولت تامین می‌شود.

اعتبار جدید (220 هزار تومانی) علاوه بر یارانه 300 و 400 هزارتومانی فعلی بوده و خانوار مشمول طرح به صورت مجزا یارانه نقدی خود را به صورت ماهانه دریافت خواهند کرد. مبلغ حمایتی دولت به صورت اعتبار در حساب سرپرست خانوار تخصیص یافته و در زمان خرید و متناسب با میزان خرید مصرف می‌شود. البته خانوار می‌تواند اقلام طرح را در سقف وزنی و کالایی تعریف شده خرید کند و امکان جا به جایی اعتبار بین گروه‌های کالایی مقدور نیست. به عنوان مثال با اعتبار برنج امکان خرید روغن وجود ندارد.

از همین رو می‌توان گفت با اجرای طرح فجرانه، فردی با دهک درآمدی یک تا 3 به جای دریافت 400 هزارتومان یارانه، 620 هزارتومان و فردی با دهک درآمدی چهار تا هفت، به جای دریافت 300 هزارتومان، 520 هزارتومان یارانه دریافت خواهد کرد.

ماه دوم این طرح ملی مصادف با حلول ماه مبارک رمضان و عید نوروز از 18 اسفند 1402 آغاز شد و در حالی تا 17 فروردین 1403 ادامه دارد که مرحله سوم آن نیز از 18 فروردین ماه آغاز خواهد شد.