جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی، نگاه ویترینی را از این هنر دور می‌کند
تهران - ایرنا - کارگردان و بازیگر تئاتر، جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی را تنها فضای موجود برای پویایی و فعالیت گونه‌های مختلف نمایش آیینی و سنتی دانست و گفت: این جشنواره نگاه ویترینی و موزه‌ای را از این هنر دور می‌کند.
هادی عامل بازیگر و کارگردان تئاتر در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا از اجرای نمایش خانواده هاشمی در بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی خبر داد و گفت: نویسنده و کارگردان این اثر، برادرم علی عامل هاشمی است و من نیز به صورت مشترک در بخش کارگردانی، همراه او بودم. علاوه بر این در این اثر به عنوان بازیگر، تهیه کننده و طراح نیز حضور دارم.
وی افزود: قرار بود در اردیبهشت ماه کار را اجرا کنیم اما بنا به دلایلی چون قرنطینه و کرونا، کار در خرداد طی 20 شب در تماشاخانه سنگلج اجرا شد. در حالی که قرار بود 48 اجرا داشته باشیم اما به دلایلی که ذکر کردم، کار عملا ناقص باقی ماند.
این هنرمند، جشنواره نمایش آیینی و سنتی را رویدادی مهم خواند و گفت: از دومین دوره این رویداد به همراه گروه تئاتر پاپتی‌ها در این جشنواره حضور داشتیم. از آن گذشته در زمینه نمایش‌های آیینی و سنتی همواره به شکل جدی فعالیت داشته و حتی در این جشنواره نوزدهم به عنوان داور، در بخش‌های مختلف حضور داشتم و کارهای اجرایی نیز، در کنار اساتید خودم داشتم.
عامل درباره داستان این نمایش، بیان کرد: این نمایش یک قصه شخصی، و درباره خانواده‌ای است که در بخش نمایش‌های آیینی و سنتی، فعال هستند.
جشنواره نمایش آیینی و سنتی عامل مهمی در پویایی این گونه تئاتری است
وی جشنواره نمایش آیینی و سنتی را عامل مهمی در پویا نگاه داشتن این گونه تئاتری دانست و اظهار کرد: این جشنواره نقش مهم و پررنگی در حفظ و اشاعه نمایش‌های آیینی و سنتی دارد زیرا این رویداد همیشه سعی کرده که نگاه ویترینی و موزه‌ای را، از این هنر دور کند و فضای این نوع از نمایش‌ها را پویا و فعال نگاه دارد.
علی عامل ادامه داد: به همین دلیل نیز این جشنواره اهمیت بسیاری برای حضور جوانان قائل و لازم است به جای هر دو سال، برای برگزاری هر ساله این رویداد، برنامه‌ریزی شود؛ زیرا این جشنواره، تنها رویدادی است که به گونه‌های مختلف نمایش آیینی اهمیت می‌دهد و ما در هیچ رویداد دیگری، حتی در جشنواره تئاتر فجر نیز شاهد حضور نمایش‌های آیینی و سنتی به عنوان یک شاخه جدی نیستیم.
تعالی نمایش‌های آیینی و سنتی نیازمند سرمایه‌گذاری زیرساختی است
این هنرمند رشد نمایش‌های آیینی و سنتی، را نیازمند سرمایه گذاری در بخش زیرساخت دانست و گفت: در این بخش، زیرساختی نداریم. یعنی تکیه‌ای که به صورت دائم و طی سال در آن تعزیه، به عنوان گونه‌ای نمایشی، اجرا شود. در حالی‌که در سایر کشورها این نوع زیرساخت‌ها وجود دارد و حتی برخی به دنبال ثبت تعزیه (در فهرست میراث ناملموس یونسکو) به نام خود هستند. درباره سایر نمایش‌های آینی و سنتی نظیر تخت‌حوضی، نقالی، سیاه بازی و... نیز وضع به همین منوال است.
متاسفانه حتی در دانشگاه‌های ما فضایی برای بخش نمایش آیینی و سنتی وجود ندارد و امکان تحصیل برای دانشجویان در این رشته نیست. در واقع وزارت علوم هنوز نمایش آیینی و سنتی ما را که یک عرصه بسیار گسترده و شگفت انگیز است به عنوان یک رشته نپذیرفته است به همین خاطر این امکان برای دانشجویان نیست که بتوانند نمایش آیینی و سنتی را به عنوان یک رشته و نه یک گرایش، تحصیل کنند.
وی تصریح کرد: بدیهی است با وجود خلاهایی که به آن اشاره کردم، نمایش آیینی و سنتی، تنها به سمینارها، ورک شاپ‌ها، اجراها و پژوهش‌هایی محدود می‌شود که حاصل همین جشنواره است و چندان جنبه آموزش عام برای افراد و دانشجویان را ندارد.
بدون حمایت کافی نمی‌توان انتظار رشد چشمگیری داشت
او ادامه داد: در صورت حمایت از جشنواره، این رشته و شاخه‌ها، امکان پوست اندازی و نو شدن را دارند البته همواره از جوانان در این جشنواره حمایت شده است؛ اما بدون حمایت کافی نمی‌توان انتظار داشت که رشد چشمگیری را شاهد باشیم.
جشنواره‌ها در یک قالب خاص مجبور به اجرا هستند. به همین خاطر، جشنواره نمایش آیینی و سنتی نیز ناچار است تن به قالب‌های رایج بدهد و کار را در فضاها و صحنه‌های تعریف شده، اجرا کند. در حالی‌که اغلب کارهای آیینی و سنتی، در این شکل از اجرا نمی‌گنجند و امکان اجرای آنان در فضاهای عمومی‌تر و به شکل خلاقانه‌تری وجود دارد.
نمایش‌های آیینی و سنتی نیازمند حضور در بطن جامعه و دل مردم هستند
عامل خاطر نشان کرد: به نظر من، ما می‌توانیم اجرای نمایش‌های آیینی و سنتی را از محدودیت اجرا در تالار وحدت یا سالن سنگلج دور و کار را بین مردم اجرا کنیم تا بیشتر سنت‌ها و آیین‌هایمان، به مردم معرفی شود. در واقع، می‌توان برای ایرانی تر شدن این جشنواره و همراه شدن با رنگ و بوی آیینی و سنتی، تلاش کرد، البته این امر، منوط به همکاری بیشتر بخش‌های مختلف است. در هر صورت، معتقدم این جشنواره یک رویداد خوب است و بخش مهمی از رزومه کاری من در آن شکل گرفته است.
در نمایش خانواده هاشمی، مسعود حجازی مهر، علی عامل هاشمی، فهیمه بارانچی، مونا عباسی، فرشته محسن پور، یاسمن رضایی و سالار دریامجد، بازیگران، علی روحانی، آهنگساز، علی عامل هاشمی، کارگردان و علیرضا محبوبی به عنوان دستیار کارگردان است.
بیستمین جشنواره نمایش آئینی و سنتی از 14 آذر ماه به دبیری داوود فتحعلی بیگی برگزار می‌شود.
*س_برچسب‌ها_س*
