حفظ امنیت معابر دانشگاه؛ تعهد رسمی یا تلنگر فراموش شده؟

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در اظهارات اخیر خود بر اهمیت حیاتی تأمین امنیت دانشجویان تاکید ویژه‌ای داشت: «تامین امنیت معابر دانشگاه تامین شود؛ دانشگاه‌ها مکلف هستند در محدوده خودشان تامین روشنایی کنند «قتل امیرمحمد خالقی درمیان، که هنگام مراجعه به خوابگاه دانشگاه، توسط دو سارق موتورسوار اتفاق افتاد، مسئله امنیت معابر و محیط‌های مجاور دانشگاه‌ها و خوابگاه‌ها به یکی از اولویت‌های حیاتی تبدیل کرده است که باید مورد توجه قرار گیرد. امنیت دانشجویان یک خواست اولیه و طبیعی است که باید تامین شود، به عبارتی دانشگاه‌ها موظف هستند در محدوده تردد دانشجویان تامین روشنایی کنند. لازم به ذکر است که مرز‌های امنیت دانشجویان صرفاً به درب ورودی دانشگاه محدود نمی‌شود، و معابر پیرامونی نیز بخشی از حریم امنی است که باید توسط نهاد‌های مربوطه، ایمن‌سازی شود.

پیرو قتل امیرمحمد خالقی درمیان، سردار عباسعلی محمدیان، فرمانده انتظامی تهران بزرگ در گفت‌وگوی ویژه خبری از جمع‌آوری کیوسک این مجموعه به درخواست دانشگاه در سال 1401 خبر داد: «در این منطقه قبلا یک کیوسک انتظامی بود که در سال 1401 به درخواست خود مسئولان دانشگاه جمع‌آوری شد». این در حالی است که وجود و جمع آوری کیوسک‌های نظامی از سمت سرپرست خوابگاه و رئیس سابق دانشگاه تهران رد شد ولی در عین حال انجمن دانش‌آموختگان علوم اجتماعی دانشگاه تهران اظهارات فرمانده انتظامی تهران بزرگ را تایید و اعلام کرده «متأثر از قضایای سال 1401 و وجود التهابات اجتماعی برخی استادان محترم در دانشکده‌های علوم انسانی به‌خصوص دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در یک ارزیابی اشتباه معتقد بودند وجود هرگونه نماد امنیتی و انتظامی به‌خصوص نماد‌های پلیس در حوالی اماکن تردد دانشجویان باعث حساسیت و تحریک دانشجویان خواهد شد و لذا با فشار‌های متعدد به بخش‌های اجرایی وزارت علوم خواستار جمع‌آوری هرگونه تحرک عوامل پلیس در این منطقه شدند.»

به گفته محمدیان، فرمانده انتظامی تهران بزرگ، علاوه بر این 19 دی 1403 مسئولان و دانشجویان به پلیس درخواست داده بودند که این موضوعات امنیتی حل شود و گشت ویژه برای این منطقه در دستور کار قرار گیرد. همچنین درخواست جلسه‌ای به پلیس رسیده و قرار بوده 15 بهمن‌ماه جلسه تشکیل شود، اما ظاهرا دو ساعت قبل از زمان جلسه، این جلسه از سوی دانشگاه لغو می‌شود و علی‌رغم اینکه قرار بود تا 48 ساعت، روز بعدی جلسه تعیین شود، اما هیچ تاریخی از این جلسه از سوی مسئولان دانشگاه مشخص نشد و چرایی آن هنوز هم مشخص نیست....

فقدان روشنایی، نقطه کور حوادث

یکی از کلیدی‌ترین عواملی که در حوادثی نظیر سرقت و تجاوز به حریم شخصی نقش ایفا می‌کند، فقدان روشنایی کافی و نظارت محیطی در شب است؛ چرا که این مسیر‌ها کانون اصلی نگرانی‌های امنیتی جامعه دانشگاهی محسوب می‌شوند. تاریکی این معابر، خود به عاملی کاهنده در احساس امنیت دانشجویان تبدیل شده و آنها را در برابر تهدیدات فیزیکی و روانی آسیب‌پذیر می‌کند. از منظر دانشگاه و شهرداری، تأمین روشنایی استاندارد و با کیفیت (بدون ایجاد نقاط کور)، یک وظیفه ذاتی برای حفاظت از جان و سلامت روان دانشجویان است. جامعه دانشگاهی و فعالان دانشجویی نیز پس از قتل خالقی درمیان تأکید کردند که دانشگاه‌ها و شهرداری‌ها موظف‌اند در محدوده تردد دانشجویان به خوابگاه‌ها و ساختمان‌های آموزشی، اقدام به تأمین روشنایی استاندارد و نصب دوربین‌های نظارتی کنند. چرا که تاریکی معابر مجاور دانشگاه نه تنها محلی برای تجمع و فعالیت افراد بزهکار می‌شود، بلکه امکان هرگونه واکنش و شناسایی را نیز از شهروندان سلب می‌کند.

الزام تامین روشنایی در محدوده دانشگاه‌ها

مکلف بودن دانشگاه به تامین روشنایی، الزامی‌ست مبنی بر اصول اولیه ایمنی و پیشگیری از حوادث در ساعت‌های کم‌نور روز و شب. البته تأمین امنیت معابر دانشگاهی نیازمند هماهنگی بین‌بخشی است! هماهنگی بین بخشی به معنای ایجاد یک چارچوب عملیاتی و ارتباطی یکپارچه میان تمامی واحد‌های ذی‌نفع درون و خارج از ساختار دانشگاه؛ سیمایی‌صراف، وزیر علوم نیز به نقش حیاتی همکاری با پلیس و سایر نهاد‌های انتظامی در اجرای مؤثر این طرح‌ها اشاره کرد و گفت: توافق‌های لازم در سطوح بالا صورت گرفته است. این همکاری‌ها شامل افزایش گشت‌زنی در ساعت‌های حساس، استقرار نقاط کنترل سیار در اطراف پردیس‌ها و به اشتراک‌گذاری اطلاعات امنیتی بین حراست دانشگاه‌ها و نیرو‌های انتظامی است. تداوم این "قرارها" ضامن پایداری تدابیر امنیتی اتخاذ شده خواهد بود.