خانه حضرت زهرا (س) همچون دانشگاه برای تربیت بود

حجت السلام سید حسن عاملی کارشناس مذهبی گفت: درباره فاطمه زهرا (سلام الله علیها) از دو محور باید سخن گفت یک محور، مربوط به تحقیقات علمی که برای ما ثمره علمی و نتیجه اعتقادی دارد و دوم پشتوانه مسائل اخلاقی، فقهی، حقوقی ما، آن بخشی است که مستقیماً به ما مربوط است که ما باید از آن تأسی کنیم و او را اسوه قرار بدهیم.

این کارشناس مذهبی گفت: گرچه حضرت زهرا سلام الله علیها دختر پیامبر صلی الله علیه و آله، همسر علی و مادر ائمه علیهم‌السلام است و این‌ها همه از افتخارات ایشان است، اما این از ارتباط او با خدا و پیوند قلبی آن «حضرت با ذات اقدس الهی است که چنین شخصیتی را به او داده و باعث شده محورعالم وجود قرار گیرد، در حدیث کساء وقتی خداوند اصحاب کساء را معرفی می کند اول نام فاطمه را ذکر می‌کند "هُم فاطمَهُ و ابو‌ها و بَعلُها و بَنُوها" در حدیث دیگری آمده که "یا احمد لَولاک لَما خَلَقتُ الاَفلاکَ و لَولا علی لَما خَلَقتُکَ و لَولا فاطمهُ لَما خَلَقتُکُما"؛ «ای احمد اگر تو نبودی آسمان و زمین را نمی‌آفریدم و اگر علی نبود تو را نمی‌آفریدم و اگر فاطمه نبود تو و علی را نمی‌آفریدم.»

حجت السلام عاملی افزود: بهانه آفرینش فاطمه است، فاطمه یعنی جدا شده از آتش، جدا شده از درک و فهم مردم، کسی که دیگران در شناختش عاجزند. در بُعد عبادت هم می‌بینیم که سراسر زندگی حضرت زهرا حرکات و سکنات، همسرداری و فرزندداری و... در همه زندگی حضرت عبودیت خداوند تبارک و تعالی نمایان است. "سیماهُم فی وجوهِهِم مِن اَثَرِ السُجود، نشانه آن‌ها اثر سجده‌هایی است که بر چهره هایشان است. تنها رضای خدا را در نظر داشت و فضل و رضوان الهی را می‌جست. تحمل تمام زحمات، سختی‌ها و مبارزات و سرانجام شهادت آن حضرت همه و همه برای خدا بود.

این کارشناس مذهبی گفت: از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده، زمانی که فاطمه سلام الله علیها به نماز می‌ایستاد نوری از او ساطع می‌شود که آسمان را روشن می‌کند ملائکه از نور او استفاده می‌کنند خداوند تبارک و تعالی به فاطمه افتخار می‌کند می‌فرماید:‌ای ملائکه من نظر کنید به این بنده من "زهرا" ببینید چگونه در نهایت خضوع و تواضع در مقابل من ایستاده که تمام مفاصل او می‌لرزد.‌ای ملائکه آگاه و گواه باشید که من شیعیان او را از آتش جهنم ایمن می‌کنم.

حجت السلام عاملی افزود ؛ وقتی وجود مبارک پیغمبر (علیه و علی آله آلاف التحیه و الثناء) به مقام شامخ نبوت بار یافتند و به معراج رسیدند، در معراج غذایی میل کردند وقتی از معراج نازل شدند به زمین آمدند دیگر تماسی نداشتند، مگر اینکه آن غذا به صورت نطفه در بیاید، آن میوه آسمانی و غیبی و بهشتی. آن میوه غیبی و بهشتی وقتی در صلب مطهر رسول اکرم [صلی الله علیه وآله وسلم] به صورت نطفه فاطمه (سلام الله علیها) درآمد در قرار مکین خدیجه (سلام الله علیها) مستقر شد.

او می گوید: پس وجود مبارک این بانو نظیر افراد دیگر (نظیر مرد‌ها یا زن‌های عادی نیست) که نطفه آن‌ها محصول آب و غذا و میوه از زمین برخاسته باشد. همان طوری که قرآن نظیر کتاب‌های بشری نیست که محصول فکر بشر باشد، نطفه وجود مبارک فاطمه (سلام الله علیها) هم محصول آن میوه غیب است (میوه بهشت است) از زمین برنخاسته، منتها این چند سالی که طول کشید تا این نطفه مستقر بشود، این مقدمه انعقاد نطفه است. باید وحی نازل بشود، باید پیامبر به آن مقام وحی‌یابی برسد، باید آن انقطاع وحی به عنوان آزمون فرا برسد، باید نوبت معراج فرا برسد، باید پیغمبر به معراج برود، باید در معراج آن میوه بهشتی را میل کند بعد آن نطفه بشود تا بشود فاطمه. وقتی هم که از معراج آمدند یک سال یا کم‌تر طول کشید تا وجود مبارک فاطمه (سلام الله علیها) متکونه بشود، این طلیعه پیدایش و تجلی آن بانو در عالم طبیعت است. وی گفت: همین که در اواخر عمر مبارک پیغمبر (علیه و علی آله آلاف التحیه و الثناء) قرآن به پایان رسید و دیگر آیه‌ای نازل نشد طولی هم نکشید که این پدر و آن دختر هر دو رحلت کردند. بی‌بی (سلام الله علیها) بیش از 75 روز یا 95 روز بعد از رحلت رسول گرامی (سلام الله علیهما) نماند. تقریباً وقتی نازل شدن قرآن تمام شد، عمر این بی‌بی هم تمام شد. او با قرآن نفس می‌کشید، با قرآن کامل می‌شد، با قرآن مترقی بود، با قرآن مأنوس بود، منتهی قرآن آمد که بماند این بی‌بی هم آمد که بماند، بدنش البته رحلت کرده است و، اما جان او همچنان زنده است. این بخش اول که پشتوانه مسائل بخش دوم است. حجت السلام عاملی افزود؛ اما آنچه که ما موظفیم به این بانو اقتدا کنیم و وظیفه داریم، مأمور هستیم و راهش هم ممکن است آن است که این بانو (سلام الله علیها) هم در اعتقادات، هم در اخلاق، هم در حقوق، هم در فقه مطالب فراوانی را فرمودند و عمل کردند و تعلیم دادند و دستور عمل کردن را هم به ما دادند. وی افزود: اینکه زهرا (سلام الله علیها) آمد که بماند تحلیل بخش پایانی سوره «کوثر» می‌تواند سند این بحث باشد، در جریان سوره «کوثر» یعنی اِنا أَعطَیناکَ الکَوثَرَ فَصَلِ لِرَبِکَ وَانحَر اِنَ شانِئَکَ هُوَ الأَبتَرُ مستحضرید که غالب مفسران شیعه و سنی گفتند که عده‌ای از صنادید قریش، مشرکان، بدخواهان و معاندان براساس همان سنت‌های باطلی جاهلیت گفتند: پیغمبر بعد از مردن نام او و مکتب او و یاد او از بین می‌رود؛ برای اینکه او که پسر ندارد درباره دختر باورشان این بود که بنونا بنو أبنائنا و بناتنا بنوهن أبناء الرجال الأباع

حجت السلام عالمی افزود؛ این شعر شعار رسمی جاهلیت بود می‌گفتند که پسران ما و نوه‌های پسری ما این‌ها فرزندان ما هستند، اما نوه‌های دختری ما فرزند ما نیستند؛ این‌ها فرزند مردان دیگرند و بناتنا بنوهن أبناء الرجال الأباعد» این‌ها برای زن حرمتی قائل نبودند؛ برای فرزند‌های دختر حرمتی قائل نبودند می‌گفتند به ما مربوط نیست و می‌گفتند چون پیغمبر پسرش قبلاً مرد و اکنون پسری ندارد و در اواخر عمر به سر می‌برد و جز دختر چیزی از او نمانده است، با مردن او مکتب او و نام او و دین او سپری می‌شود و از بین می‌رود. آن‌ها چنین شنائتی و چنین سرزنشی داشتند.

به گفته این کارشناس مذهبی، ذات اقدس الهی فرمود تو برای همیشه می‌مانی برای اینکه من به تو چیزی دادم که هیچ کسی نمی‌تواند آن را از بین ببرد و به تو فرزندی دادم که حافظ و مجری آن چیز است. آن چیزی که به تو دادم قرآن است و آن کسی هم که حافظ قرآن، مفسر قرآن، مبین قرآن، معلم قرآن، مجری احکام و حدود قرآن است فرزندان همین دختر هستند، ذات اقدس الهی فرمود: اِنا أَعطَیناکَ الکَوثَرَ؛ این کوثر مصادیق فراوانی دارد دین است قرآن است و ولایت است اِنا أَعطَیناکَ الکَوثَرَ فَصَلِ لِرَبِکَ وَانحَر اِنَ شانِئَکَ هُوَ الأَبتَرُ [18]؛ یعنی آن‌هایی که تو را شماتت می‌کردند بدی تو را می‌خواستند، انقطاع نسل تو را می‌خواستند، ابتر بودن تو را در نظر داشتند، آن‌ها ابترند؛ نه تو ابتری، این ابتر این وصف، چون در مقام تحدید است مفهوم دارد. وی افزود: خب، تحلیل ذیل این سوره مبارکه «کوثر» نشانه آن است، چون در مقام تحدید است دوتا پیام دارد: یکی اینکه دشمنان تو منقطع می‌شوند و از بین می‌روند؛ یکی اینکه تو از بین نمی‌روی بلکه تو متصل و پیوسته‌ای، اگر وجود مبارک پیغمبر دختر می‌داشت و لا غیر، بر اساس گمان باطلی و ظن جاهلی جاهلیت آن را ابتر می‌پنداشتند، و اگر پسر می‌داشت پسرش نظیر پسر نوح بود باز او ابتر بود، او می گوید: گاهی گفته می‌شود این بانو حجت بر ائمه علیهم السلام است؛ برای این جهت است که در حجیت، نبوت یا رسالت یا امامت لازم نیست؛ آنچه که محور حجیت است، عصمت است اگر یک انسانی معصوم بود ما یقین داریم حرف او فعل او تقریر او سکوت او و قیام او و قعود او حجت خداست.

هوی افزود: در زیارت «آل‌یس» به پیشگاه، ولی عصر (ارواحنا فداه) سلام عرض می‌کنیم، برای اینکه تک تک حالات او معصومانه است «السلام علیک حین تقوم، السلام علیکم حین تقعد، السلام علیک حین تقرأ وَتبین، حین ترکع وَتسجد»؛ آن وقتی که برمی‌خیزی، آن وقتی که می‌نشینی، آن وقتی که سخن می‌گویی، آن وقتی که تقریر می‌کنی، آن وقتی که رکوع داری، آن وقتی که سجود داری. جامع همه این‌ها همان است که در سوره مبارکه «انعام» آمده است که قُل اِنَ صَلاَتِی وَنُسُکِی وَمَحیَایَ وَمَمَاتِی خب اگر کسی معصوم بود، حیات و مماتش این است، شئون حیات و ممات این است، ما به تک تک این شئون معصومانه معصوم عرض ادب می‌کنیم، معیار حجیت عصمت است؛ نه نبوت و نه رسالت و نه امامت و، چون این بانو (سلام الله علیها) معصومه است، حجت خداست. او می گوید: این بانو که برای همه ما اسوه است در این بخش ما موظف هستیم مثل آن حضرت حرکت کنیم منتهی او در حد آفتاب و ما در حد شمع او فضای کل جهان را روشن می‌کند منتها ما در زندگی خاص خودمان مثل شمع نور می‌دهیم و فضای زندگی خود را روشن کنیم. او می گوید: ترقی یا عقب ماندگی، سعادت یا بدبختی یک مرد به همسرش بستگی دارد به فرموده امام رضوان الله تعالی علیه «از دامن زن مرد به معراج می‌رود» مردانی که در میدان مبارزه یا در اجتماع وظائف سنگین را به دوش می‌کشند و با حوادث و مشکلات برخورد می‌کنند سنگر و آرامشگاهشان خانه است به خانه پناه می‌برند تا تجدید نیرو کنند. زهرا سلام الله علی‌ها از مسئولیت سنگین و حساس زن مطلع بود و خود را برای نیرو بخشیدن به همسرش آماده کرده بود وقتی که علی علیه السلام به خانه می‌آمد، چون پروانه‌ای به گرد او می‌گشت، دلجویی می‌کرد و دلداری می‌داد، از حوادث و مشکلات او می‌پرسید و تسلی بخش او بود.

وی افزود: علی علیه السلام می‌فرماید هر وقت زیاد کسل می‌شدم و اندهگین و غمناک می‌گردیدم به خانه می‌آمدم و به چهره فاطمه نگاه می‌کردم غم‌ها از دل من خارج می‌شد، حضرت زهرا سلام الله علیها با این روش به استقبال همسر می‌شتافت که لباس‌های خون آلودش را تطهیر کرده و زخم‌هایش را پانسمان میکرد و بعد از دلجویی از وضعیت جنگ می‌پرسید، فداکاری و شجاعت آن حضرت را می‌ستود و برای جنگ تشویق می‌کرد. او می‌دانست که اگر علی از خانه و خانواده اطمینان خاطر نداشته باشد نمی‌تواند آنچنان که شایسته است در جنگ جانفشانی کند.

حجت السلام عاملی گفت: رمز آسایش فکر و روح انسان در زندگی ساده است علاوه بر این وسیله‌ای برای تقرب به خداست هرچه ما در زندگی ساده‌تر باشیم به خدا نزدیک‌تریم و از بسیاری از گرفتاری‌های اجتماعی نیز نجات پیدا می‌کنیم.

او می گوید: زندگانی حضرت زهرا، لباس ایشان، نحوه سلوک و رفتارشان، از سادگی خاصی برخوردار بود. البته حضرت ندار و فقیر نبودند در تاریخ آمده که وقتی علی علیه السلام از جنگ برمی‌گشتند سپری پر از زر می‌آورد و در سکوی در می‌نشست و همه را در راه خدا انفاق می‌کرد دامنش را تکان می‌داد و به خانه وارد می‌شد،

وی افزود: زهرا دختر اولین شخص عالم اسلام حضرت ختمی مرتبت محمد صلی الله علیه و آله بود و مادرش ثروتمندترین مردم حجاز، با این حال می‌بینیم در شب زفاف لباس عروسی‌اش را به سائل می‌دهد و با تنها پیراهن کهنه‌ای که دارد به خانه شوهرمی‌رود.

این کارشناس مذهبی گفت: از رسول خدا صلی الله علیه وآله نقل شده: زمانی که فاطمه سلام الله علی‌ها به نماز می‌ایستاد نوری از او ساطع می‌شود که آسمان را روشن می‌کند ملائکه از نور او استفاده می‌کنند خداوند تبارک و تعالی به فاطمه افتخار می‌کند می‌فرماید:‌ای ملائکه من نظر کنید به این بنده من "زهرا" ببینید چگونه در نهایت خضوع و تواضع در مقابل من ایستاده که تمام مفاصل او می‌لرزد.‌ای ملائکه آگاه و گواه باشید که من شیعیان او را از آتش جهنم ایمن می‌کنم.

او می گوید: زهرا سلام الله علیها به زن بودن خود افتخار می‌کرد و مقام زن را بسیار شامخ و عالی می‌دانست و چنین لیاقتی را در خود می‌دید که دستگاه آفرینش مسئولیت بزرگی یعنی مادر شدن را به او افاضه کرده است. بچه داری و تربیت فرزند برای ایشان یک مساله پیش پا افتاده نبود، فاطمه سلام الله علی‌ها در خانه کوچک خویش یک دانشگاه برای تربیت کودکانش تأسیس کرد در این دانشگاه که به امر حق و نظارت پیامبر اکرم تأسیس شده بود از مدیریت علی نیز بهره وافی و کافی می‌برد. اصول تربیتی و برنامه این کلاس مستقیماً از طرف خداوند تبارک و تعالی داده می‌شد؛ لذا بهترین برنامه تربیتی در آن اجرا شد و برجسته‌ترین افراد را تربیت کردند شاگردان این مدرسه آنچه می‌آموختند در عمل پیاده می‌کردند یعنی فهم کاربردی.

وی افزود: پیامبر صلی الله علیه و آله حسین را در آغوش می‌گرفت و دهان او را می‌بوسید و می‌فرمود: تو آقایی، پسر آقایی، تو امامی پسر امامی، و پدر امامان هستی؛ و این چنین شخصیت کودک را ارج می‌نهادند. علی علیه السلام و زهرا سلام الله علیها از این روش پیامبر متابعت کرده و هرگز کودکان را تحقیر نمی‌کردند. حَسَنَین علیهما السلام و زینبین سلام الله علیهما درس ایمان و تقوی و دفاع از حق و حقیقت را در این کلاس آموختند.

عاملی گفت: فاطمه سلام الله علی‌ها در بازی‌های کودکانه با فرزندانشان اشعاری می‌خواندند که تماما درس ایمان و شجاعت و شهامت بود. به حسن علیه السلام می‌فرمود: اَشبِه اَباکَ یا حَسن وَاخلَع عَن الحَقِ الرَسَن وَاعبُد اِلَهًا ذَاالمِنَن وَلا تُوالِ ذَالاالحَسَن، شبیه پدرت باش و طناب از گردن حق باز کن، یکتا پرست باش و دست دوستی به دشمن مده.

این کارشناس مذهبی افزود: در شب عروسی آن حضرت پس از این که پیامبر صلی الله علیه و آله زن و شوهر را دست به دست هم داده و از خانه خارج شدند زهرا سلام الله علی‌ها به علی فرمود: «خبر بدهم به شما از آنچه در دنیا واقع شده و آنچه هست و آنچه بعداً تا قیامت واقع خواهدشد.» علی علیه السلام خدمت پیامبر برگشت حضرت تبسمی کرده و فرمودند علی جان تو می‌گویی یا من بگویم عرض کرد یا رسول الله شما بفرمایید. فرمود: فرزندم زهرا سخنی گفت که تو را به شگفت آورد عرضه داشت یا رسول الله مگر زهرا هم از نور ما آفریده شده فرمود: بلی. علی علیه السلام به سجده افتاد و شکر خداوند تبارک و تعالی را به خاطراین نعمت بزرگی که به او عنایت کرده به جای آورد.

وی افزود: از حضرت زهرا سلام الله علی‌ها صحیفه‌ای بر جای مانده که در میان ائمه علیهم السلام دست به دست می‌گشت و هم اکنون در اختیار امام زمان (عج) می‌باشد. تمام ائمه به این صحیفه مادرشان افتخار می‌کنند. امام باقر علیه‌السلام که شکافنده علوم است می‌فرماید: «ما آنچه داریم از صحیفه مادرمان زهرا سلام الله علیها داریم.»

این کارشناس مذهبی گفت: برای پی بردن به مقام علمی آن حضرت کافی است به خطبه ایشان که در مسجد نزد مهاجرین و انصار قرائت فرمودند نظری افکنده شود، حضرت در این خطبه یک سلسله معارف عقیدتی و فلسفه احکام را به گونه‌ای بیان می‌دارند که درهیچ سخنی یافت نمی‌شود، همچنین احتجاجات خصوصی که با ابوبکر در باره فدک داشتند که از نظر استدلال و منطق و بلاغت بی‌نظیر است. از رسول اکرم صلی الله علیه و آله سئوال کردند آیا فاطمه در زمان خودش برترین زنان عالمیان است؟ فرمود: برترین زنان در زمان خود دارای مقامی است که از آن مریم عمران است، اما فاطمه برترین زنان در تمام زمان‌ها از ابتدا تا انتها است.