خزاعی: استانداردسازی به فیلم‌ها بازمی‌گردد / اخلاق، عدالت و خانواده باید برند سینمای ایران در جهان باشد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، محمد خزاعی ریاست سازمان سینمایی در برنامه شهر فرنگ به گفت‌وگو با حمید مدقق مجری این برنامه درباره چشم‌انداز جدید سینمای ایران پرداخت.

احیای شورای سینما یک ضرورت بود

خزاعی در ابتدا درباره شورای عالی اکران که در آذرماه با رئیس جمهور برگزار می‌شود بیان کرد که من 8 روز است که منصوب و در حال فعالیت هستم. در این مدت مصوباتی داشتیم که یکی از آنان شورای عالی سینما بود که معتقدم یک ضرورت بود. برای تسهیل در امور سینما خصوصا پروسه قانون‌گذاری که عموما روند طولانی را دارد باید این شورا احیا می‌شد. سابقه این شورا به دوره آقای شمقدری بازمی‌گردد که معاونت سینمایی به سازمان سینمایی تبدیل شد و این شورا نیز همان دوره شکل گرفت. اما این شورا با عدم تشکیل در دولت گذشته و دو سال آخر دولت قبل از آن، نزدیک به 10 سال است که دیگر تشکیل نشده است. در حالی که من معتقدم تشکیل این شورا یعنی توجه جدی به سینما است.

او ادامه داد: زمانی که پیشنهاد تشکیل این شورا از طرف وزیر فرهنگ به رئیس جمهور شد شخص آقای رئیسی نسبت به این موضوع اقبال جدی نشان دادند و مورد توجه ایشان قرار گرفت که نشان‌دهنده توجه ایشان به دیپلماسی فرهنگی و مسائل مرتبط با آن است و باوجود اینکه در حال حاضر دولت در حال انجام کارهای اولیه و حل مشکلات دیگر است، این برنامه را در آذر ماه برگزار می‌شود. شورای عالی سینما به تمام برنامه‌هایی که در آینده دنبال آن هستیم برسیم، کمک خواهد کرد.

خزاعی درباره قدرت اجرایی این شورا برای قوانین سینمایی می‌گوید که سینما در حوزه‌های مختلف ملی و بین‌المللی دارای قوانین زیادی است که اگر هرکدام بخواهد مراحل قانونی خود را پشت سر بگذارد و اجرا شود 4 سال طول می‌کشد. برنامه ما این است که مشکلات و قوانین مهمی‌که در حوزه سینما وجود دارد توسط کمیسیون‌های تخصصی دبیرخانه شورای عالی انجام می‌شود و بعد از این کار کارشناسی در شورا مطرح می‌شود. در جلسه‌ای که بتازگی با اعضای هیأت مدیره خانه سینما داشتم از مشکلات و مسائل آنان که درگیر امور صنفی هستند پرسیدم که چرا به عنوان مثال بیمه بیکاری هنرمندان حل نشده است. یا قوانین شوراهای پروانه نمایش و ساخت ما برای دوره دهه 60 است و از آن دوران مدت زمان زیادی گذشته است و باید بروز شود. ما در حال برنامه‌ریزی قوانین جدید برای این شوراها هستیم که اگر بخواهد قوانینش توسط هیأت وزیران مصوب شود دو سال به‌طول می‌انجامد اما این شورا این کمک را می‌کند که در مدت زمان بسیار کوتاه‌تری این قوانین اجرایی شود.

اعضای شورای سینما چند نفرند؟

وی در پاسخ درباره عضوگیری این شورا بیان کرد: برای عضوگیری باید گفت که تعریفی و تغییراتی در آیین نامه دارد که به‌واسطه آن قرار است تا ترکیبی از اشخاص حقیقی و حقوقی داشته باشد و باید بعد از آن اعلام شود. به‌طور مشخص اشخاص حقوقی 5 نفر و حقیقی 9 نفر است. البته در این جمع بندی احتمال دارد که شاید تعدادی از افراد کاهش پیدا کند.

خزاعی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره حل مشکلات اصحاب سینما بیان کرد: در کرونا تمام حوزه‌های فرهنگ آسیب دیدند از جمله سینمادار بیشترین ضرر را دیده است و تهیه‌کننده‌هایی که با بخش خصوصی کار کرده‌اند. درباره سینماداران قول‌هایی گرفتیم و جلسه نهایی داشتیم تا به سینماهای بخش خصوصی فعال و سینماهای بخش خصوصی غیرفعال که می‌توانند با کمک ما فعال شوند کمک کنیم. البته شرط ما این است که پویا باشند و درب سینما باز باشد و اکران کنند. امیدوارم از اول سال 1401 کرونا نابود شده باشد و چشم انداز ما این است که سینمای ما از بهمن ماه به سینما بشکل گسترده بازگردند. البته وضعیت موجود نشان می‌دهد که مخاطبان سینما از دو ماه گذشته تا الان بیشتر شده‌اند.

امسال از سینمادار حمایت مالی می‌کنیم سال بعد نه

وی در مورد اکران فیلم‌های موجود در سینما بیان کرد: در زمینه اکران فیلم‌ها نیز که با حجم بالایی از فیلم‌ها روبرو هستیم که بالای 250 تا است همه اینها آماده‌اند که اکران شوند. با معاونت ارزشیابی سازمان جلساتی داشتیم که چگونه حمایت‌های مالی خود را انجام دهیم چون بودجه‌ای که در حوزه سینما تخصیص شده است خیلی زیاد نیست اما باید بدانیم که چه کمکی به سینما بکنیم تا دوستان مایل به اکران بتوانند اکران فیلم‌های خود را داشته باشند. قطعا باید بگویم که سال آینده حمایت با این توضیحاتی که گفته شد از سینمادار و اکران نخواهیم داشت. باید شرایط به حالتی بازگردد که فیلم‌ها بتوانند اکران داشته باشند تا دچار فیلم‌سوزی که احتمالا در سال بعدی بحران آن بیشتر هم خواهد شد، نشویم.

وی درباره اجرایی شدن بسته معیشتی هنرمندان گفت که این بسته مختص تمام کسانی است که از صندوق اعتباری هنر، هنرکارت دارند. وزیر از رئیس جمهور امضای این تصویب را گرفت اما در سازمان برنامه و بودجه به علت پروسه قانونی خود کمی‌دچار تعویق شده است. امیدوارم که تا یک ماه آینده با پیگیری‌های آقای «پوراحمدی» ریاست صندوق هنر این کار انجام شود.

ریاست سازمان سینمایی درباره حل مشکلات بیکاری سینماگران گفت که خیلی بد است که یک سینماگر منتظر 300 هزار تومان پول باشد. برخی از کارگردانان ما مدت‌ها است که کاری تولید نکرده‌اند و حتی از آنان کسی حالی نپرسیده است. در حال حاضر بسیاری از آنان فراموش شده‌اند در حالی که اگر دید و بازدیدی صورت گیرد خیلی از مسائل احیا می‌شود. باید خانه سینما در این زمینه به عنوان نهاد صنفی کمک کند و با همکاری هم به نتیجه برسیم.

تهیه‌کننده‌ها با تخلف دستمزد بازیگران را بالا نبرند

موضوع بعدی که مدقق مجری برنامه با خزاعی مطرح کرد درباره دستمزدها در سینمای ایران بود. خزاعی گفت که جلسه‌ای با اتحادیه تهیه‌کنندگان داشتیم. آئین‌نامه‌های آنان در حال بازخوانی و بررسی دوباره است. نباید تهیه‌کننده تخلف کند و به بازیگری دستمزد بیشتری بدهد زیرا هر جا که قانون شکنی باب می‌شود مشکلات عدیده‌ای ایجاد خواهد شد. تقریبا 90 درصد تهیه‌کنندگان سینمای ما درباره آنان دغدغه دارند باقی ناآشنا باشند شاید 1 درصد هستند که چارچوب شکنی می‌کنند. در این بین ساترا درخواستی ارائه می‌دهد که دستمزد بازیگران نمایش خانگی از صداوسیما جدا شود یا درخواست دیگری که منجر به مشکلات فراوان می‌شود. ما احتیاج داریم برای تعاملات فرهنگی بصورت شفاف باهم صحبت کنیم نباید قانون شکنی کنیم و پای آن بایستیم. اگر قانونی را مصوب کنیم یا تغییری بدهیم. در آیین‌نامه پای قانون می‌ایستیم. تهیه‌کننده محترمی اعلام کند که بدون پروانه ساخت فیلم را می‌سازد و بعد پروانه را بگیرد، همچنین چیزی دیگر نخواهیم داشت. برای همین شفاف می‌گویم که بدون شک همه چیز قانونی و جدی پیگیری خواهد شد. نمی‌شود که بنیاد سینمایی فارابی فیلمی را تولید کند اما برای اکرانش برنامه ریزی مدون و جدی نداشته باشد.

خزاعی در بخش بعدی درباره موضوع مافیا و انحصار در اکران گفت اگر جریان لیبرال و سرمایه‌داری در اکران ورود کند و حرف اول را بزند انحصار رخ خواهد داد و فیلم‌های دیگری قربانی می‌شوند. او حق دارد چون می‌خواهد که چرخ اقتصادی کارش بچرخد اما دولت چه برنامه‌ای دارد؟ حتما برای این موضوع که از فیلم‌های انقلابی و ملی حمایت و برنامه‌ریزی درستی برای اکران شود اقداماتی انجام خواهیم داد. اما این موضوع به معنای حمایت صرف از فیلم های انقلابی نیست بلکه دنبال حمایت از فیلم های اجتماعی هستیم که مضامین درون آنها نهفته است که خانواده‌ها بتوانند راحت آنها را تماشا کنند.

فیلم‌های با روغن پالم کنار گذاشته می‌شوند

وی در توضیح بیشتر بیان کرد: باید استانداردسازی به سینما بازگردد اگر روی محصول غذایی این نشان است به چه معنا است؟ یعنی سالم و قابل استفاده است. در سینما هم زمانی که مهر سازمان سینمایی روی آن می‌خورد یعنی به خانواده‌های کشور می‌گوییم که مسائل مختلف را بررسی کرده‌ایم و برای کودک و کانون خانواده ضرری ندارد و می‌توان آن را تماشا کرد. اگر هم بعد از آن نهاد دیگری ورود کرده و مانع کار شده علت آن است که سازمان سینمایی کار خود را درست انجام نداده است. خیلی اوقات تساهل داشتیم و قوانین را به درستی انجام ندادیم. باید در حوزه قوانین نمایش باید قوانین را بدرستی بازخوانی کنیم و به سینماداران نیز آنان را بدهیم تا بدانند. مگر می‌شود اعضای شورا نسبت به قوانینی که امضایش می‌کنند بی مسئولیت باشند؟ اگر فیلمی‌که با فیلمنامه تطابق داشته است و دچار توقف در نمایش شود مسئولیتش با من است. من امضا کردم و باید جوابگو باشم. جاهایی باید پاسخگو باشیم و نه فقط مطالبه.

وی درباره نظارت و قوانین ساخت فیلم دشوار می‌شود یا نه گفت ما استانداردسازی را دنبال می‌کنیم. فیلم با روان و روح مخاطب سروکار دارد و مهم است. موادغذایی که ناسالم باشد استفاده نمی‌کنیم روغن پالم‌دار را نمی‌خریم بر همین اساس پالم‌های سینما باید کنار برود. فیلم‌هایی در دوران گذشته داشتیم که روغن پالم داشتند و باید کنار گذاشته می‌شدند و دچار اشکالات عدیده بودند. باید چرخه اقتصاد سینما بچرخد اما نه به هر قیمتی.

ساخت فیلم انتقادی ایرادی ندارد

تهیه کننده فیلم قلاده‌های طلا در پاسخ به مجری که گفت اگر کسی بخواهد فیلم انتقادی بسازد چه؟ گفت فیلم انتقادی اشکالی ندارد. ما از تمام حوزه های سینمایی حمایت خواهیم کرد باید ژانرهای گوناگون سینما را برای سلایق مختلف داشته باشیم. اما قرار نیست که از سینما برای مقاصد خودمان استفاده کنیم. برخی از مسائل سطحی باعث می‌شود که آسیب اشتباهی به سینما وارد کند که باعث می‌شود که به جای آنکه انرژی خود را صرف مسائل مهم سینما کنیم صرف اشتباهی که سینماگر غیر متخصص کرده است بکنیم. قرار نیست این اتفاق بیفتد این استانداردسازی همین است. در بهترین حالت در سال 98، 300 میلیارد فروش داشته است که 15 میلیون نفر مخاطب داشته‌ایم. چرا این‌قدر مخاطب ما ریزش کرده است؟ با این روند تهیه‌کننده ما هم حتی در حال ضرر است. اگر خانواده‌ها به ما اطمینان کنند و آموزش و پرورش نیز اعتماد کند فیلم‌هایی باشند که خیال آنان جمع باشد دغدغه 5 درصدی جامعه نباشد. به‌جای 15 میلیون نفر سینما 45 میلیون نفر می‌روند و گردش مالی ما از 300 میلیارد به 900 میلیارد می‌رسد این بهتر نیست برای سینمای ما؟ در نظام ما و انقلاب ما خیلی از کشورهای دیگر را تحول بخشیده است اما سینما این تحول را ندارد. اخلاق و خانواده و عدالت خواهی باید برند مضماین ما باید در سینمای دنیا شود.

قولی درباره اکران فیلم‌های توقیفی نمی‌دهیم

خزاعی در پاسخ به این سؤال که آیا فیلم‌هایی که سال‌های گذشته توقیف بودند اکران می‌شوند گفت قولی نمی‌دهد و باید اعضای شواری نمایش آن را تماشا کنند و نظر بدهند. من پایبند قوانین هستم در دفتر فیلمسازی خودم خیلی از سرمایه‌گذاران و نویسنده‌ها می‌آمدند اما می‌گفتم که آن را نمی‌سازم زیرا دوست ندارم اگر هم به من بگویند که سال بعد از ارشاد برو براحتی می‌روم. من آرمان‌هایی دارم و اهدافی که خیلی شخصی است. خانواده‌های زیادی هستند که دغدغه مشترکی من با آنها دارم که برای من مهم است. پای آنان می‌ایستم و با کسی تعارف ندارم اما با همه دوستم. در این مدت نزدیک به 70 جلسه داشتم آدم پشت میزنشین نیستم و می‌گویم که باید برای حل مشکلات، رفت دنبال کرد. همین فیلمخانه ملی ایران با اینکه ردیف بودجه ملی داشته است و جدای از بودجه سینما کار شده به هزار و یک دلیل نتوانسته افتتاح شود. روز دوم کار من وزیر گفت که مشکل چیست گزارشی را به او دادم سریعا همراه با معاونین به آنجا رفتیم. به مدیریت گفتم که حل مشکلات قانونی و مالی با من اما شما هم باید بالای سر کار بایستی تا یک سال آینده افتتاح شود. نباید تعارف کرد ما 42 ماه وقت داریم و باید درحد توانمان اقدامات مهم انجام دهیم. در دیپلماسی فرهنگی و اقتصادی با مسئولینش کارهای مهمی‌انجام دادیم و در حال انجام است. زشت است که من فیلمسازی را بیاورم و در دولتی که قول‌هایی داده است، او نداند که ما چه می‌خواهیم و بعد هم دچار مشکل شود.

وی بیان کرد: آدم‌هایی که در سینمای ایران ذینفع هستند نباید در شوراها حضور داشته باشند زیرا در مغایرت با عدالت فرهنگی و رانت است. اینکه فردی که خود تهیه‌کننده است و دفتر پخش دارد و سینمادار هم هست این با عدالت فرهنگی مغایرت دارد. باید به تناسب همه آدمها درگیر باشند اما قطعا آدم‌های باتجربه و کاری هستند که باسوادند و شاید مدت‌ها باشد که کار نکردند. به تهیه‌کننده‌هایی که مخالف پروانه ساخت هستند گفتیم که چه برنامه‌ای جای آن دارید؟ این‌ها بحث‌هایی است که صورت گرفته است، بدون شک در شوراها از اعضای خود سینما استفاده می‌کنیم.

همچنین خزاعی در پایان درباره جشنواره‌ها و تصمیمی که درباره آنها اتخاذ شده است بیان کرد: گروهی در حال بررسی جشنواره‌ها هستند. ما نباید هزینه‌های بیهوده برای سینما بتراشیم. هرکاری که در جهت تقویت خانواده سینما نباشد متوقف خواهد شد. شاید برخی احیا و شاید برخی ادغام و کم شود. آئین‌نامه نمایش فیلم خارجی در سینما نیز در حال بررسی است برخی مخالف‌اند و برخی موافق. من به نوبه خود موافق تقویت سینمای ایرانی و گفتمان انقلاب در سینما هستم. هر کسی که در سال بعد می‌خواهد کار کند ما باید از آنان حمایت کنیم، باید از استان‌ها نیز حمایت کنیم تا عدالت فرهنگی در تمام کشور برقرار شود. من خودم مشهدی هستم و باید استعدادهای سینمایی را در شهرستان‌ها پیدا کنیم. همه نهادهای غیر سینمایی که نقش دارند در حوزه سینما نیز مورد توجه من قرار خواهند گرفت.