خیز بوریس جانسون برای بازگشت به خانه شماره 10 خیابان داونینگ!
استعفای تراس، همانی که در بازه زمانی کوتاه صدارت جرج کانینگ در قرن نوزدهم را یادآوری کرد، حزب محافظه کار را با چالش های جدی تری روبه رو کرده است.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکو ایران، در باب واپسین روزهای صدرات نخست وزیر پر دردسر، لیز تراس بسیار گفته شده؛ همه می دانند تراس قربانی برنامه اقتصادی حمایتی ناکارآمدش شد و پایانش را به دستان خود بعد از 40 روز رقم زد. با این همه استعفای تراس روز پنجشنبه همه را شوکه کرد.
ناظران می گویند باور آن که لیز تراس کم تر از شش هفته از زمانی که دستان ملکه الیزابت دوم را بوسید و در قامت پنجاه و ششمین نخست وزیر بریتانیا نقش آفرینی اش را شروع کرد، به ناگاه پست را تحویل داده و از خانه شماره ده خیابان داونینگ خارج شود، سخت است.
حال سوالی اساسی این است؛ چگونه شد که لیز تراس چنین خرابه ای را از خود به جای گذاشت و اینگونه بی اعتبار گشت؟
شکست بودجه کوچک برای غلبه بر کاپیتالیسم درندگان
سی ان ان در پاسخ به این سوال نوشت: با برگزاری ده روز عزای رسمی در کشور برای ملکه بریتانیا، تراس و متحد نزدیکش یعنی کوارتنگ، وزیر دارایی پیشین (همانی که نخستین و آخرین قربانی نخست وزیر شد)، برنامه هایی برای بسته مالی موسوم به «بودجه کوچک» با پیامدهای منفی قاطعانه، طراحی کردند.
نسخه تراس و کوارتنگ برای تقویت اقتصاد توربو «کاپیتالیسم درندگان» و رشد اقتصاد از طریق کاهش مالیات های بدون بودجه، بازارها را عصبی کرد و موجب افزایش نرخ پوند شد و بانک انگلستان را ناچار کرد تا برای جلوگیری از فروپاشی صندوق های بازنشستگی وارد عمل شود.
اما هفته گذشته، تراس، کوارتنگ را از واشنگتن دسی سی؛ جایی که برای حضور در یک گردهمایی صندوق بین المللی پول حضور داشت، بیرون و برکنار کرد و جرمی هانت با تجربه را برگزید؛ چهره ای میانه روز حزب محافظه کار و در عین حال رقیب جدی بوریس جانسون.
اقتدار درهم شکسته
روز دوشنبه هانت با کنار گذاشتن بودجه کوچک، برای ثبات بازارها گامی جدی برداشت و در راستای کاهش برنامه ریزی شده مالیات بر درآمد، افزایش مالیات شرکت ها و خرید بدون مالیات بر ارزش افزوده برای گردشگران (تراس و کوارتنگ مجبور شده بودند برنامه های مرتبط بدین مقوله ها را کنار بگذارند و نرخ بالای مالیات را حذف نمایند) قویا وارد عمل شد.
این مسئله موجب شد که دیدگاه اقتصادی تراس که بر کاهش مالیات استوار بود در هم بشکند؛ رخدادی که در کوتاه مدت هم خشم منتقدانش در اردوگاه محافظه کاران را برانگیخت و هم حامیانش را مخالف خوان کرد و موجب گشت بافت زخمی به هشداری برای سایر سیاستمداران تبدیل شود تا با دیدنش از تکرار چنین آزمایشی برای نسل بعدی خودداری کنند.
به نوشته خبرگزاری سی ان ان، اظهارات هانت ثبات را به بازارها بازگرداند اما تاثیری معکوس بر اقتدار تراس گذاشت. بعد از آن که قرار بر آن شد تا لیز تراس روز دوشنبه برای پاسخ به سوال کی یر استارمر، رهبر حزب کارگر، حزب مخالفان به پارلمان بیاید، شایعاتی در وست مینستر منتشر شد مبنی بر این که او در راه کاخ باکینگهام است تا استعفایش را در اختیار پادشاه قرار دهد.
غیبت تراس به دلیل آن که موردانت، چهره ای که اتفاقا در رقابت های رهبری رتبه سوم را به خود اختصاص داده بود، به جای او وظیفه پاسخگویی را بر عهده گرفته بود، برجسته تر شد. موردانت با یک پرسش تکراری روبرو شد؛ این که آیا نخست وزیر زیر میزش پنهان شده است یا نه، همزمان بخش کلیپی برای تضعیف بیشتر نخست وزیرموردانت را در موقعیت سختی قرار داد.
حزب محافظه کار شاید موفق ترین حزب از منظر انتخاباتی در تاریخ سیاسی بریتانیا ثبت شده، هرچند این حزب در این سال ها زخم های زیادی برداشته و به جناح های زیادی تقسیم شده و هوای تلخی را نفس می کشد.
امروز استعفای تراس؛ همانی که در بازه زمانی کوتاه صدارت جرج کانینگ در قرن نوزدهم را یادآوری کرد؛ حزب محافظه کار را با چالش های جدی تری روبه رو کرده است. امروز سوالی که بیش از هر زمان دیگر مطرح می شود این است که چه کسی قرار است جایگزین تراس شود؟
میهمان بعدی خانه شماره ده
در پاسخ سی ان ان نوشته، ریشی سوناک، همانی که در رقابت ها رتبه دوم را از آن خود کرده بود، بسیار ساکت است؛ سکوتی مشکوک تا جایی که نزدیکانش می گویند که انگار پس از متحمل شدن این شکست سخت دیگر تمایلی ندارد تا با دستانش چاقو به دست بگیرد. با این همه گروهی بر این باورند که اگر اتفاق آرا حاصل شد در چنین شرایطی می توان سوناک را متقاعد کرد که سمت نخست وزیری را برگزیند.
با این همه گروهی دیگر می گویند، تراس هدیه بوریس به محافظه کاران بود و حالا این احتمال بالا است که جانسون خود را برای بازگشت آماده کند.
او امروز به شاه بلوطی کهنه تشبیه شده که آماده بازگشت به قدرت است؛ مقوله ای که خودش هم در جریان سخنرانی خروجش بر آن تاکید داشت.
بوریس در سال 2009، یک دهه قبل از پایان یافتن فعالیتش در خانه شماره ده گفته بود که مانند سینسیناتوس، هرگاه لازم باشد گاو آهن را رها خواهم کرد. چرا که کمک نکردنم اشتباه است.
مراد او لوسیوس کوئینکتیوس سینسیناتوس؛ همانی است که به قول لیوی، از کنسول شدن منصرف شد تا به مزرعه اش در تپه های بالای رم بازگردد اما وقتی شهر محاصره شد، دوباره برای رهبری بازگشت. حال باید دید در تنگنای حاکم، میهمان بعد خانه شماره ده، سوناک است یا نخست وزیر پرحاشیه مستعفی.
همچنین بخوانید