دانشگاه‌های علوم پزشکی وظیفه دارند فضای معنوی ایجاد کنند

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در اهمیت ارائه کار فرهنگی مفید در فضای دانشگاهی گفت: دانشگاه‌های علوم پزشکی وظیفه دارند فضای معنوی ایجاد کنند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت (مفدا)، دکتر عباس شیراوژن امروز در اولین روز از برگزاری نشست دبیران هم‌اندیشی اساتید دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در محل صندوق رفاه دانشجویان وزارت بهداشت، اظهار داشت: فرهنگ به مثابه ذهنیت و شاکله اجتماعی که مانند هوا همه جا وجود دارد و فضای تحرک و کنش انسان‌ها را تعیین می‌کند. این ذهنیت در بستر زمان شکل گرفته و به صورت مستمر تولید و بازتولید می‌شود.

وی ادامه داد: در این میان یک شاکله اجتماعی هم داریم که مقام معظم رهبری در این خصوص می‌فرمایند: «هر جا می‌گویم فرهنگ، منظورم ذهنیت است. فرهنگ، ذهنیت و شاکله اجتماعی حاکم بر جامعه است که فضای تحرک و کنش انسان‌ها را تعیین می‌کند. این ذهنیت در بستر زمان شکل گرفته و به صورت مستمر تولید و بازتولید و از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. فرهنگ مانند هوا همه جا وجود دارد».

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت با بیان این‌که نکته که بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری، همه رفتارهای فردی و جمعی ما تحت تاثیر دو مجموعه عوامل است، اظهار داشت: مجموعه اول استعدادها، امکانات، هوش و توانایی‌ها، استعدادهای مردم و افرادی که در جامعه زندگی می‌کنند و بخش دوم عامل موثر و جهت دهنده ذهنیت است. رهبر انقلاب می‌فرمایند هر کجا که می‌گویم فرهنگ در معنای عام، منظورم همین ذهنیت‌های حاکم بر جامعه است که رفتارها را به سمتی هدایت کرده، سرعت می‌دهد و یا کند می‌کند.

شیراوژن ادامه داد: بخش دوم، آن عامل مؤثر و جهت دهنده ذهنیت است. مراد ما از فرهنگ، همان ذهنیت‌ها است. هرجا که من تعبیر فرهنگ را به‌کار می‌برم، مرادم آن معنای عام فرهنگ است؛ یعنی آن ذهنیت های حاکم بر وجود انسان که رفتارهای او را به سمتی هدایت می کند - تسریع، یا کُند می‌کند - این، حداقل نیمی از عوامل تعیین کننده و پیش برنده و جهت دهنده به همه رفتارها است».

وی با اشاره به اساس مبانی و اصول در مدیریت فرهنگی، این مدیریت را جز با «باغبانی فرهنگ» امکان پذیر ندانست و گفت: باغبان تسلطی بر دانه ندارد و فقط به دانه برای رشد کمک میکند، موانع را رفع میکند، هرس و سمپاشی می کند. جای مناسب را فراهم می کند. بذر را توانمند می‌کند. بر این اساس رهبری بیان می‌کنند که «در مقوله فرهنگ، رفتار حکومت باید دلسوزانه و مثل رفتار باغبان باشد. باغبان به هنگام، نهال میکارد به هنگام، آبیاری میکند به هنگام، هرس میکند. به هنگام، سمپاشی میکند. به هنگام، هم میوه چینی. باید فضای فرهنگی کشور را باغبانی کرد.»

این مقام مسئول گفت: حال سؤال این است: هرج و مرج فرهنگی و یا مدیریت فرهنگی؟. رهبری می‌فرمایند مدیریت فرهنگی در مقابل هرج و مرج قرار دارد و به معنی تحمیل نیست. ایشان تاکید دارند کار فرهنگی اصل است و باید به آن توجه شود».

وی به بند اول سیاست‌های کلی سلامت اشاره کرد و گفت: در این بند به ارایه خدمات آموزشی، پژوهشی، بهداشتی، درمانی و توانبخشی سلامت مبتنی بر اصول ارزش‌های انسانی اسلامی و نهادینه کردن آن در جامعه اشاره می‌شود که دارای دو بند است. یک ارتقای نظام انتخاب، ارزشیابی و تعلیم و تربیت اساتید و دانشجویان و مدیران که معمولا تاکنون انجام شده است و باید بیش از این مورد توجه قرار گیرد.

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت اضافه کرد: نکته دوم آگاه سازی مردم از حقوق و مسئولیت‌های اجتماعی‌شان و استفاده از ظرفیت محیط‌های ارایه مراقبت‌های سلامت برای رشد معنویت و اخلاق اسلامی در جامعه که از آن غفلت شده است.

وی اضافه کرد: یعنی نگاه رهبری معظم انقلاب و سیاست‌های کلی سلامت این‌گونه است که علاوه بر این که دانشگاه‌های علوم پزشکی وظیفه‌ای دارند که باید برای دانشگاه خود فضای معنوی ایجاد کنند. باید تلاش کنیم تا مرکز درمانی و بیمارستان ما حتی برای عموم مراجعه کنندگان اثر اخلاقی و معنوی و فرهنگی بگذارد.

شیراوژن گفت: ایشان در راهبرد اخلاق و معنویت در بیانیه گام دوم انقلاب چهار مرحله را ذکر می‌کنند و می‌گویند: دستگاه فرهنگی در جامعه ما باید دارای این ویژگی‌ها باشند «منش و رفتار اخلاقی و معنوی داشته باشد»، «زمینه را برای رواج اخلاق و معنویت در جامعه فراهم کند»، «به نهادهای اجتماعی خودجوشی که وجود دارند در این زمینه کمک بده» که در فضای مسئولیتی ما هیات‌ها، کانون‌ها، تشکل‌های دانشجویی می‌شود و چهار این‌که با «کانون‌های ضد معنویت و اخلاق به شیوه معقول بستیزید».

این مقام مسئول اضافه کرد: به واقع مجموعه رفتارهایی که دانشجو در زمان حضور در دانشگاه در بخش‌های مختلف با آن روبه‌رو است، خروجی مد نظر ما را در حوزه فرهنگ شکل می‌دهد. بنابراین مجموعه اثرگذار بر فرهنگ دانشگاه، تمامی معاونت‌ها، اساتید و... هستند. هر عنصری که در دانشگاه اثر گذار است در فرهنگ دانشگاه اثر گذار خواهد بود.

وی تغییر ذهنیت را در تبیین کار فرهنگی مهم دانست و یادآور شد: رهبر انقلاب در این خصوص می‌فرمایند: «مدیریت فرهنگ، تلاشی آگاهانه برای تغییر در ذهنیت و شاکله جامعه به منظور رسیدن به وضععیت مطلوبی است که از پیش تعیین شده است».«یک مدیریت فرهنگی داریم که مدیریت امور فرهنگی است که شامل در حیطه وزارت ارشاد و حوزه هنری است. مانند سینما، کتاب و.... ولی منظور بنده «مدیریت فرهنگی» که به معنای مدیریت امور فرهنگی است، نیست، بلکه «مدیریت فرهنگ» به معنای مدیریت شاکله جامعه است».

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت سعادت اخروی را متضمن تسهیل کردن راه رسیدن به خدا از طریق تلاش مسؤولان و حکام دانست و خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب در این خصوص می‌فرمایند: «گاهی شنیده می‌شود کسانی در گوشه و کنار وقتی صحبت از هدایت و راهنمایی و بیان حقایق دینی و مانند اینها می‌شود، می گویند آقا، مگر ما موظفیم مردم را به بهشت برسانیم؟ خب بله؛ بله، همین است. فرق حاکم اسلامی با حکام دیگر در همین است.

وی اضافه کرد: ایشان بیان می کنند: حاکم اسلامی می‌خواهد کاری کند که مردم به بهشت برسند؛ به سعادت حقیقی و اُخروی و عقبایی برسند؛ راهها را باید هموار کند. اینجا بحثِ زور و فشار و تحمیل نیست؛ بحثِ کمک کردن است. فطرت انسانها متمایل به سعادت است، ما باید راه را باز کنیم؛ ما باید کار را تسهیل کنیم برای مردم تا بتوانند خودشان را به بهشت برسانند؛ این وظیفه ما است، این کاری است که امیرالمؤمنین بار آن را بر دوش خود گرفته است و احساس وظیفه می کند که مردم را به بهشت برساند».

شیراوژن افزود: ایشان همچنین بیان می‌کنند: «عده ای برای این که جامعه را از لحاظ فکری، ایمانی و فضایل اخلاقی از مسیر هدایت اسلامی دور و فکر مردم را خراب و راه بی بندوباری را برای آنها باز کنند، برنامه ریزی کرده‌اند. جزو وظایف حکومت است که با این افراد مقابله کند؛ مقابله با نشر ضلالت و بدعت جزو کارهایی است که بر عهده ما است و باید آن را به شیوه‌ای درست انجام بدهیم. "کار فرهنگی در دانشگاه، اصل است؛ یک کار فوق برنامه، یک کار حاشیه‌ای نیست؛ به کار فرهنگی اهمیت باید داده بشود. البته معنای کار فرهنگی کنسرت آوردن در دانشگاه یا مثلاً فرض کنید که حرکات موزون در دانشگاه نیست؛ این‌ها کار فرهنگی نیست، اینها کار ضد فرهنگی است».

معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت یادآور شد: کار فرهنگی یعنی کاری که ذهن‌ها را با فرهنگ انقلاب و فرهنگ اسلام آشنا کند؛ این کار فرهنگی است. مسئولان میدان را برای دانشجوهای ارزشی و برای استادان ارزشی باز کنند؛ بگذارند استاد ارزشی و دانشجوی ارزشی، به معنای واقعی کلمه در محیط دانشگاه تنفس کنند.»