دوشنبه 14 مهر 1404

راز ایمنی بدن در برابر خودش فاش شد؛ جایزه نوبل پزشکی به سه دانشمند رسید

وب‌گاه گسترش مشاهده در مرجع
راز ایمنی بدن در برابر خودش فاش شد؛ جایزه نوبل پزشکی به سه دانشمند رسید

کمیته نوبل جایزه پزشکی 2025 را به مری برانکو، فرد رامسدل و شیمون ساکاگوچی به دلیل اکتشافات پیشگامانه‌شان در زمینه "تحمل ایمنی محیطی" اهدا کرد. این دانشمندان با شناسایی سلول‌های T تنظیمی، مکانیسم‌های کلیدی سیستم ایمنی را روشن کردند که از حمله بدن به خودش جلوگیری می‌کند و راه را برای درمان‌های نوین سرطان و بیماری‌های خودایمنی هموار نمودند.

مری برانکو، فرد رامسدل و شیمون ساکاگوچی به دلیل اکتشافات بنیادی در زمینه تحمل ایمنی محیطی، که مانع از حمله سیستم ایمنی به بافت‌های بدن می‌شود، جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی 2025 را دریافت کردند. سیستم ایمنی بدن روزانه از ما در برابر هجوم میکروب‌ها محافظت می‌کند، اما باید تنظیم شود تا به سلول‌های خودی آسیب نرساند. این دانشمندان با شناسایی سلول‌های T تنظیمی، نشان دادند که چگونه این سلول‌ها از بروز بیماری‌های خودایمنی جلوگیری می‌کنند.

شیمون ساکاگوچی؛ پیشگام در تحمل ایمنی

شیمون ساکاگوچی در سال 1995، برخلاف باور رایج زمان که تحمل ایمنی را صرفاً نتیجه حذف سلول‌های مضر در تیموس (تحمل مرکزی) می‌دانست، گروه ناشناخته‌ای از سلول‌های ایمنی را کشف کرد که از بدن در برابر بیماری‌های خودایمنی محافظت می‌کنند. این کشف، درک ما از پیچیدگی سیستم ایمنی را متحول کرد.

برانکو و رامسدل؛ رمزگشایی ژن Foxp3

در سال 2001، مری برانکو و فرد رامسدل کشف کردند که چرا گونه‌ای خاص از موش‌ها به بیماری‌های خودایمنی حساس‌تر هستند. آن‌ها دریافتند که جهش در ژن Foxp3 عامل این آسیب‌پذیری است و این جهش در انسان به بیماری خودایمنی شدید IPEX منجر می‌شود. دو سال بعد، ساکاگوچی نشان داد که این ژن رشد سلول‌های T تنظیمی را کنترل می‌کند، که نقش کلیدی در نظارت بر سایر سلول‌های ایمنی و حفظ تحمل بافت‌های بدن دارند.

تأثیرات پزشکی؛ از سرطان تا پیوند اعضا

اکتشافات این سه دانشمند زمینه تحمل ایمنی محیطی را پایه‌گذاری کرد و به توسعه درمان‌های نوینی برای سرطان، بیماری‌های خودایمنی و بهبود پیوند اعضا منجر شد. برخی از این درمان‌ها اکنون در مرحله آزمایش‌های بالینی قرار دارند و نویدبخش تحولات بزرگی در پزشکی هستند. به گفته اوله کمپ، رئیس کمیته نوبل، این اکتشافات برای درک عملکرد سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماری‌های خودایمنی حیاتی بوده‌اند.

آشنایی با برندگان نوبل پزشکی 2025

  • مری ای. برانکو

    متولد: 1961

    محل کار: موسسه زیست‌شناسی سامانه‌ها، سیاتل، واشنگتن، آمریکا

  • فردریک جی. رامسدل

    متولد: 4 دسامبر 1960، المهرست، ایلینوی، آمریکا

    محل کار: شرکت زیست‌فناوری سونوما بیوتراپیکس، سن‌فرانسیسکو، کالیفرنیا، آمریکا

  • شیمون ساکاگوچی

    متولد: 19 ژانویه 1951، ناگاهاما، شیگا، ژاپن

    محل کار: دانشگاه اوساکا، اوساکا، ژاپن

راز ایمنی بدن در برابر خودش فاش شد؛ جایزه نوبل پزشکی به سه دانشمند رسید 2