راز‌های نهفته در گرد و غبار ایران
رضا شهبازی مدیر کل مخابرات زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی در نشست روز جهانی مقابله با طوفان های ماسه و گرد‌وغبار اظهار کرد: گزارشات مختلفی در مورد ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی گرد و غبار در مناطق مختلف ایران ارائه شده است. این گزارش‌ها نشان می‌دهند که گرد و غبار مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران حاوی ترکیبات متنوعی هستند که شامل ذرات سلیسی، کربناتی، و فلزات سنگین هستند.
او گفت: در مناطق مختلف مانند یزد و کرمان، ذرات سیلت 2 تا 50 میکرومتر بیشترین درصد گرد و غبار را تشکیل می‌دهند. توانسته ایم 50 درصد ذرات را شناسنامه دار کنیم. ذرات ماسه بیش از 50 میکرومتر پس از سیلت بیشترین سهم را دارند و ذرات رسی کمتر از 2 میکرومتر‌کمترین فراوانی را دارند. مهمترین ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و کانی‌شناسی گرد و غبار اتمسفری شهر یزد در مرکز ایران بررسی ویژگی‌های کانی شناختی و شیمیایی غبار مناطق مختلف شهر کرمان، pH گرد و غبار معمولاً در بازه 7.10 تا 9.74 متغیر است که نشان‌دهنده خاصیت قلیایی آنها است. هدایت الکتریکی گرد و غبار نیز نشان‌دهنده شوری بالای آنهاست که می‌تواند به دلیل وجود یون‌های کلرید، نیترات، پتاسیم و سدیم باشد.
شهبازی تصریح کرد: گرد و غبار حاوی ترکیبات مختلفی مانند کربنات‌ها، سیلیکات‌ها و فلزات سنگین نظیر سرب، کادمیوم هستند. مطالعات نشان داده‌اند که گرد و غبار می‌تواند فلزات سنگینی مانند سرب و کادمیوم را به محیط منتقل کند. منابع گرد و غبار در مناطق مختلف شامل زمین‌های بایر، بیابان‌ها و فعالیت‌های انسانی مانند معدن‌کاری و صنعت هستند. منشأ گرد و غبار در فصول مختلف سال ممکن است تغییر کند که این موضوع به تغییرات در منابع طبیعی و انسانی گرد و غبار مربوط می‌شود.
او گفت: مهمترین ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و کانی‌شناسی گرد و غبار اتمسفری شهر یزد در مرکز ایران و مناطق غبارخیز ایران دارای تنوع زیادی در ترکیبات فیزیکی و شیمیایی است که می‌تواند تاثیرات مختلفی بر محیط زیست و سلامت انسان داشته باشد.
خبرنگار: عطیه رضایی