راهکارهایی برای کاهش سطح اضطراب و استرس در شرایط بحران

حمیدرضا شهبازپور مدیرکارگروه سلامت روان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به گزارش مؤسسه‌ی ملی سلامت روان آمریکا مبنی بر اینکه اختلالات اضطراب، شایع‌ترین مشکل روحی در امریکا بوده و سالانه بیش از 40 میلیون نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اظهار کرد: اگر شما هم از اضطراب بالا رنج می‌برید، می‌توانید با استفاده از روش‌های مفیدی که متخصصان بهداشت روان توصیه می‌کنند، آثار سوء آن را کاهش دهید.

به گفته وی برخی از ین راهکارها به شرح زیر است:

احساس امنیت را به ذهنتان القا کنید

یکی از بهترین روش‌ها برای کنترل اضطراب این است که سیستم عصبی را به‌وسیله‌ی تنفس دیافراگمی آرام کنید. انجام این عمل به مدت چند دقیقه، این پیام را به مغز شما مخابره می‌کند که شما واقعا در معرض خطر نیستید و بدنتان را از حالت تشنج، در حالت آرامش قرار می‌دهد. اگر هر بخشی از مغز شما سیگنال‌هایی مبنی بر اینکه شما در خطر هستید (خطری که وجود خارجی ندارد) ارسال کند، شما باید به‌آرامی خودتان را از این ترس بیرون بکشید و ذهنتان را متقاعد کنید که در امان هستید، امنیت دارید و در حال حاضر خطری تهدیدتان نمی‌کند.

داشتن آرامش برای همه افراد لازم است و دست‌یافتن به آن کار دشواری نیست. برای اینکار نیازی به حمام آبگرم و یا رفتن به خلوتگاه ندارید. با استفاده از روش‌های زیر می‌توانید در کمتر از 15 دقیقه استرس خود را کاهش دهید و آسوده خاطر باشید:

صاف بنشینید و هر دو پای خود را روی زمین بگذارید. چشمان‌تان را ببندید. با صدای آهنگین و آرام جملات مثبتی مانند "من در آرامش هستم." یا "من خودم را دوست می‌دارم." را با خود زمزمه کنید. یک دست خود را روی شکم قرار دهید تا زمزمه شما با تنفس‌تان هماهنگ باشد. اجازه دهید تا هرگونه افکار منحرف مانند ابری شناور از ذهن شما بیرون رود.

نفس عمیق بکشید

5 دقیقه استراحت کنید و روی تنفس خود تمرکز داشته باشید. صاف بنشینید، در حالی که چشمان خود را بسته‌اید، یکی از دست‌ها را روی شکم خود قرار دهید. به آرامی و از طریق بینی تنفس کنید. احساس کنید که هوای تنفس‌شده از طریق شکم جریان پیدا می‌کند و تا رسیدن به بالای سر ادامه می‌یابد. این روند را به شکل معکوس از طریق بازدم دهان خود تکرار کنید.

نفس کشیدن عمیق به ما کمک می‌کند تا بعضی از علایمی که بر اثر استرس ایجاد می شوند مثل اضطراب، حملات هراس و تحریک پذیری را تسکین دهیم. در واقع وقتی شما خمیازه یا آه می‌کشید نشان دهنده آن است که به اندازه کافی اکسیژن به بدنتان نمی رسد و در نتیجه بدنتان با کشیدن اه یا خمیازه، می خواهد این وضعیت را اصلاح کرده و اکسیژن بیشتری به دست بیاورد.

در زمان حال بودن را تمرین کنید

5 دقیقه به خود فرصت دهید و تنها روی یک رفتار مشخص با دقت تمرکز کنید. به این موضوع توجه کنید که در زمان راه رفتن جریان هوا چگونه با صورت شما تماس پیدا می‌کند و پاهایتان چگونه برخورد با زمین را حس می‌کنند. از لحظات خود و طعم هر تکه غذایی که میل می‌کنید لذت ببرید.

خندیدن را فراموش نکنید

خنده از ته دل نه تنها بار ذهنی شما را کم می‌کند، بلکه باعث کاهش کلسترول و هورمون‌های استرس‌زا می‌شود و ترشح هورمون اندورفین را افزایش می‌دهد، که به خلق و خوی شما کمک می‌کند. سعی کنید با تماشای طنزهای تلویزیونی و ویدیویی، خواندن کتاب‌های مصور، یا گفت‌وگو با کسی که شما را شاد می‌کند، وضعیت روحی خود را بهبود دهید.

موسیقی خوب گوش کنید

تحقیقات نشان می‌دهد که گوش دادن به موسیقی آرام‌بخش می‌تواند موجب کاهش فشار خون، ضربان قلب و اضطراب شود. لیستی از این نوع آهنگ‌ها یا صداهای طبیعت (مانند اقیانوس، جویبار متلاطم، آوای پرندگان) را جمع‌آوری کنید و به ذهن خود اجازه دهید تا روی ملودی‌، آلات موسیقی، یا خواننده این قطعه تمرکز کند. همچنین می‌توانید موسیقی‌های شاد را با خود زمزمه کنید یا با خروج صدا از ریه‌های خود شروع به آواز خواندن کنید.

حرکات ورزشی ساده داشته باشید

برای رسیدن به آرامشی که در یک دونده ایجاد می‌شود، نیاز به دویدن نیست. تمامی ورزش‌های مختلف، از جمله یوگا و پیاده‌روی، می‌تواند افسردگی و اضطراب را با کمک به انتشار مواد شیمیایی مفید مغز کاهش دهد. می‌توانید این کار را با یک پیاده‌روی سریع آغاز کنید، کمی از پله‌ها بالا و پایین بروید یا تمرینات کششی مانند بالا بردن شانه‌ها و چرخش سر انجام دهید.

سپاسگزار باشید

لیستی از یک یا چند مورد از چیزهایی را که باید قدردانشان باشید در کنار خود (نزدیک تخت‌خواب، داخل کیف‌پول یا روی میزکار) نگه دارید تا به شما برای یادآوری همه نعمت‌های خوبی که در کنارتان هست کمک کند.

از این لیست برای نوشتن تجربه‌های دوست‌داشتنی مانند لبخند یک کودک، یک روز آفتابی و دلپذیر و داشتن سلامتی استفاده کنید. فراموش نکنید که برای اتفاق‌های مهم و شاد زندگی مانند دست‌یابی به شغل جدید جشن بگیرید.

زمانی که احساس اضطراب و تشویش می‌کنید، چند دقیقه به نوشته‌های خود فکر کنید تا موضوعاتی که واقعا برای شما اهمیت دارند یادآوری شوند.

احساستان را بنویسید

نوشتن ترس‌ها و نگرانی‌هایی که تجربه می‌کنید، به شما کمک می‌کند به احساس خود پی ببرید؛ احساسی که می‌تواند بهبود پیدا کند. یک دفتر بردارید و این تیترها را بالای آن بنویسید:

1- وضعیت

2- افکار (من به خودم چه می‌گویم؟)

3- احساس (چقدر احساس اضطراب می‌کنم؟)

یک جمله‌ی کوتاه در مورد وضعیت و تاریخ آن بنویسید، هرگونه افکار یا شرایطی که فکر می‌کنید باعث اضطراب شما می‌شوند، یادداشت کنید. به خودتان چه می‌گویید؟ آیا این حرف‌ها واقعیت دارند یا از ترسی غیر منطقی ناشی می‌شوند؟ سپس، به احساس خودتان از یک تا 10، نمره بدهید یا اینکه چند کلمه در توصیف احساستان بنویسید. هنگامی‌که این نکات را برای خودتان روشن کنید، می‌توانید به اقداماتی که برای رهایی خود از این شرایط نیاز دارید، پی ببرید.

ما نمی‌توانیم همه چیز را کنترل کنیم

مدیر مرکز خدمات تخصصی سلامت روان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه خیلی وقت‌ها اضطراب از این موضوع ناشی می‌شود که ما می‌خواهیم افراد، موضوعات یا شرایطی را کنترل کنیم که واقعا فراتر از کنترل ما هستند، تصریح کرد: درک این حقیقت که شما نمی‌توانید و نباید همه‌چیز را در کنترل خود داشته باشید به شما کمک می‌کند احساستان را بهتر مدیریت کنید. بر چیزهایی تمرکز کنید که در کنترل شما هستند، خودتان را کمی آرام کنید و در آن واحد، فقط به یک موضوع فکر کنید نه مسائل مختلف. حالا می‌توانید به چیزی که روبروی شما است یا با آن مواجهید نگاه کنید و سپس از آن بگذرید. کنار گذاشتن تلاش برای کنترل شرایط، به شما کمک می‌کند از برخی ناراحتی‌های ناشی از اضطراب، خلاصی یابید.

خودتان را با ترس درگیر کنید

اگر اقرار کنید که از چیزی می‌ترسید، ترس قدرتش را در برابر شما از دست می‌دهد و دیگر نمی‌تواند حالات شما را کنترل کند. مهم نیست از چه چیزی می‌ترسید، اگر برای مدتی خود را در آن غوطه‌ور کنید، توهم ترس (چراکه ترس وجود واقعی ندارد و همه‌چیز در ذهن ما است) درنهایت از بین خواهد رفت. هنگامی‌که می دانید از چه چیزی می‌ترسید، می‌توانید آن را به نقطه‌ی قوت و عامل موفقیت خود تبدیل کنید.

هوشیار بودن و ذهن آگاهی را تمرین کنید

ذهن آگاهی و حضور در لحظه، یکی از بهترین راه‌های کنترل اضطراب است. شما می‌توانید آن را با تمرکز عمیق بر احساساتتان و پذیرفتن بدون قضاوت همه‌ی افکار و حواستان تمرین کنید. مت تنی، نویسنده‌ی کتاب مرز آگاهی، این موضوع را توضیح می‌دهد: ما آگاهی خود را به نحوی تعلیم می‌دهیم که دیگر از جانب افکار خودمان ضربه‌پذیر نباشیم. این کار باعث می‌شود بیشتر از همیشه از زندگی‌مان لذت ببریم، در کنار دیگران حضوری واقعی داشته باشیم و جهان درونی و بیرونی خود را با وضوح بیشتری ببینیم.

کافئین کمتری مصرف کنید

اگر تغذیه خوبی دارید و سعی می‌کنید که با داشتن یک رژیم غذایی خوب، بر استرس غلبه کنید بهتر است مصرف موادی که باعث بدتر شدن استرس می شوند را کم کنید یعنی موادی که موجب تحریک قلب و افزایش تحریک پذیری شما می شوند. یکی از بدترین موادی که مصرف آن در حین استرس می تواند باعث بدتر شدن آن شود کافئین است.

کافئین باعث می شود که فشار خون شما بالا رفته و هورمون آدرنالین که یکی از هورمونهای استرسی می باشد بیشتر ترشح شود. در یک فنجان قهوه حدود 60 تا 180 میلی گرم کافئین و در یک فنجان چای حدود 20 تا 90 میلی گرم کافئین وجود دارد. در هر لیوان نوشابه کولادار نیز حدود 15 تا 30 میلی گرم کافئین وجود دارد.

انتهای پیام