جمعه 2 آذر 1403

رقابت تنگاتنگ در انتخابات ترکیه

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع
رقابت تنگاتنگ در انتخابات ترکیه

رجب طیب‌اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه روز دوشنبه به امید تمدید حکومت 20ساله خود، حالا حمایت یک نامزد محذوف را پشت سر خود دارد: «اوغان»؛ نامی که هم‌قافیه با اردوغان است. سینان اوغان که در رای‌گیری 14مه با نزدیک به 2/ 5درصد آرا در جایگاه سوم قرار گرفت، حامیان خود را تشویق کرد تا برای سومین دوره از اردوغان حمایت کنند. به گزارش المانیتور، اوغان در یک کنفرانس خبری در آنکارا گفت: «اعلام می‌کنم...

این حمایت شانس اردوغان را برای پیروزی در مرحله دوم انتخابات را افزایش می‌دهد. دور اول رقابت‌های ریاست‌جمهوری - که همزمان با انتخابات پارلمانی برگزار شد و ائتلاف حاکم اکثریت را به‌دست آورد - به‌گونه‌ای پیش رفت که اردوغان نتوانست به آستانه 50درصدی برای پیروزی کامل دست پیدا کند. اردوغان که در سال2003 به‌عنوان نخست‌وزیر به قدرت رسید، در این دوره از انتخابات توانست 5/ 49درصد از آرای مردم را به‌دست آورد. در مقابل کمال کلیچداراوغلو، رهبر مخالفان 9/ 44درصد از آرای مردم را به‌دست آورد. این اولین‌بار در تاریخ ترکیه است که رای‌گیری به دور دوم کشیده می‌شود. در هفته گذشته، اوغان - یکی از اعضای سابق حزب حرکت ملی (MHP) که اکنون بخشی از ائتلاف جمهور به رهبری حزب عدالت و توسعه اردوغان (AKP) است - مذاکراتی را با هر دو طرف انجام داد تا تصمیم بگیرد که در 28ماه مه از چه کسی حمایت کند.

اوغان در بیانیه‌های عمومی خود بر حمایت از هر نامزد باقی‌مانده‌ای که از تروریسم فاصله بگیرد تاکید کرده بود؛ شرطی که از نظر بسیاری از ناسیونالیست‌های ترک برای اردوغان صدق می‌کرد. حمایت از نامزدی کلیچداراوغلو توسط حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) که از جنبش گسترده کرد ترکیه سرچشمه می‌گیرد، از سوی ناسیونالیست‌هایی مانند اوغان با سرزنش مواجه شده است. ناسیونالیست‌ها اعضای این حزب را متهم می‌کنند که از حزب کارگران کردستان (PKK) حمایت می‌کنند. به همین جهت آنها حزب دموکراتیک خلق‌ها را هم تروریست می‌دانند. پ‌. ک‌. ک 39سال است که علیه دولت ترکیه شوریده و این منجر به کشته شدن ده‌ها هزار نفر شده است. این سازمان در فهرست سازمان‌های تروریستی ترکیه، ایالات متحده و اتحادیه اروپا قرار دارد. در همین حال حزب عدالت و توسعه اردوغان از حمایت حزب هدی، یک حزب اسلام‌گرای سیاسی عمدتا کرد برخوردار است. چهار سیاستمدار حزب هدی با قرار گرفتن در لیست نامزدهای حزب عدالت و توسعه به پارلمان راه یافتند. حزب هدی پیوندهای تاریخی با حزب‌الله، یک گروه کردی دارد که در دهه1990 درحالی‌که با پ. ک. ک مبارزه می کرد و افسران پلیس ترکیه را هدف قرار می‌داد، کارزار خشونت‌آمیزی به راه انداخت. این گروه هیچ ارتباطی با همنام لبنانی خود ندارد. یکی دیگر از مسائل مهم برای اوغان، نقشه راه برای بازگشت حدود 4میلیون آواره سوری به کشورشان بود. اوغان روز دوشنبه شرایطی را که به گفته او برای تضمین حمایتش فراهم شده است، تشریح کرد.

وی گفت: «مبارزه بی‌وقفه و پایدار با انواع سازمان‌های تروریستی ادامه خواهد یافت. اکنون یک جدول زمانی درباره موضوع پناهجویان و پناهندگان وجود دارد.» به گفته وی تمامی شرایط برای بازگرداندن پناهجویان به کشورهایشان در یک جدول زمانی اجرا خواهد شد. اقدامات لازم برای جلوگیری از عبور غیرقانونی در بالاترین سطح انجام خواهد شد. اوغان با اشاره به ائتلاف ملت کلیچداراوغلو گفت: «نمی‌تواند موفقیت کافی در برابر ائتلاف جمهور نشان دهد و نمی‌تواند ما را درباره آینده آن متقاعد کند.» او افزود که کنترل پارلمان توسط اردوغان به این معناست که ائتلاف اپوزیسیون فاقد «عامل ثبات» است. اوغان با تشریح «اهداف» نامزدی خود گفت که تضمین کرده است ناسیونالیسم ترک و کمالیسم - اصول سکولاریستی و مدرنیزه‌کننده بنیان‌گذار ترکیه، مصطفی کمال آتاتورک - در قلب سیاست قرار دارند. وی همچنین بر بازگشت آوارگان، مبارزه با تروریسم و جلوگیری از تصرف سیاست ترکیه توسط حزب دموکراتیک خلق‌ها و حزب هدی تاکید کرد.

این فرد آکادمیک سابق با حمایت اتحاد آتا که ائتلافی از چهار حزب کوچک یعنی حزب ظفر، حزب عدالت، حزب کشور من و حزب اتحاد ترکیه بود، با یک برنامه شدیدا ضد مهاجرتی و دست راستی در انتخابات حضور پیدا کرد. مهم‌ترین فرد برنامه‌نویس ناسیونالیستی حزب ظفر، اومیت اوزداغ است. اوغان و اوزداغ هر دو در سال2017 پس از به چالش کشیدن دولت باغچلی، رهبر حزب حرکت ملی در حالی که او به سمت اتحاد با اردوغان حرکت کرد، از این حزب اخراج شدند. اوغان و اوزداغ هر دو با ائتلاف ملت و ائتلاف جمهور مذاکرات جداگانه‌ای داشته‌اند. در همین حال، وِجدت اوز، رهبر حزب عدالت، روز دوشنبه آشکارا از کلیچداراوغلو حمایت و تاکید کرد که هدف اتحاد آتا همیشه ایستادگی در برابر اردوغان بوده است. اوزداغ گفت که نامزد دور دوم را که حزب ظفر از آن حمایت خواهد کرد، به‌زودی اعلام خواهد کرد. پیش‌تر گفته شده بود که شاید حزب ظفر از رقیب اردوغان حمایت کند. در این شرایط ارزش تایید اوغان زیر سوال است؛ زیرا هیچ نشانه روشنی وجود ندارد که نشان دهد کسانی که در دور اول به او رای دادند تا چه حد به اردوغان اعتماد خواهند کرد. آتیلا کایا، قانون‌گذار سابق حزب حرکت ملی که از نامزدی اوغان حمایت کرده بود، تصمیم او برای حمایت از اردوغان را محکوم کرد. او پس از اعلام موضع از سوی اوغان یک توییت در نقد اقتدارگرایی تک‌نفره کرد و نوشت: «اگر امیدوارید که بتوانید ثروتی را که آرزو دارید با «یک نفر» به‌دست آورید، احتمالا شما هیچ‌گاه با راه و روش و سنت ما آشنا نبوده‌اید.» کلیچداراوغلو نیز با توییتی به این موضوع پاسخ داد. او گفت: معلوم است چه کسی طرف این وطن زیباست و چه کسی طرف فروش این وطن زیباست.

نظرسنجی‌های متفاوت

درحالی‌که تا روز یکشنبه مدت زمان زیادی باقی نمانده است، نتایج نظرسنجی‌ها آمارهای متفاوتی نشان می‌دهد. در نظرسنجی پولیتیکو، اردوغان در برابر کلیچداراوغلو شکست می‌خورد. مطابق داده‌های این نظرسنجی، رهبر اپوزیسیون با 51درصد آرا پیروز می‌شود و اردوغان نیز با 49درصد پذیرای شکست می‌شود. اما نظرسنجی صورت‌گرفته از سوی «GEHSC» نشان می‌دهد که اردوغان در قدرت باقی می‌ماند و باز هم سریال شکست‌های کلیچداراوغلو در برابر اردوغان تکرار می‌شود. طبق داده‌های این موسسه اردوغان با 8/ 51درصد پیروز می‌شود و رای کلیچداراوغلو نیز در 28مه، به 92/ 48درصد آرا می‌رسد.

اولین قربانی 14 ماه مه

انتخابات دور اول نخستین قربانی خود را گرفت. در شرایطی که امید اردوغان برای پیروزی در 28ماه مه بیشتر از کمال کلیچداراوغلو است، مرال آکشنر، رهبر حزب خوب و از اعضای میز شش‌نفره از دبیرکلی این حزب ناسیونالیستی کناره خواهد گرفت. بنابه نوشته روزنامه دیلی‌صباح، نزدیک به دولت، قرار است در روزهای 24 تا 26ژوئن، دبیر کل جدید این حزب انتخاب شود. این حزب در میان سایر احزاب اپوزیسیون، بعد از جمهوری خلق ترکیه، بیشترین قانون‌گذار را به پارلمان فرستاده است.

--> اخبار مرتبط