روباه‌ها ساکنان جدید مرکز تهران؛ حضور پرسش‌برانگیز حیوانات وحشی در پایتخت
در هفته‌های اخیر، گزارش‌های متعددی از حضور روباه در مناطق مسکونی و خود شهر تهران منتشر شده است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، در سال‌های اخیر، مشاهده روباه‌ها در حاشیه و اطراف پایتخت موضوع تازه‌ای نبوده است، اما طی ماه‌ها و هفته‌های اخیر، گزارش‌های متعددی از حضور این حیوانات در مناطق مسکونی و خود شهر تهران منتشر شده است. گونه‌ای که پیش‌تر تنها در حاشیه‌های جنگل‌ها، تپه‌ها و حاشیه‌های شمال و غرب تهران دیده می‌شد، اکنون پا به مناطق شهری گذاشته و حضور آن در خیابان‌ها و بوستان‌ها موجب نگرانی برخی شهروندان شده است.
آیا "روباه‌های شهری" یک تهدید در حال رشد هستند؟پیش از این، روباه‌ها عمدتاً در اطراف تهران و مناطق کوهستانی البرز حضور داشتند و کمتر پیش می‌آمد که به داخل شهر بیایند. اما گزارش‌های مردمی نشان می‌دهد که این حیوانات حالا در خیابان‌ها، پارک‌ها و حتی کوچه‌های پرجمعیت تهران دیده می‌شوند. کارشناسان محیط زیست معتقدند این تغییر الگو می‌تواند ناشی از کمبود منابع غذایی و زیستگاه‌های طبیعی روباه‌ها باشد که آن‌ها را به سمت محیط شهری سوق داده است.
در این فیلم که یکی از شهروندان برای تسنیم ارسال کرده، تردد روباه‌ها در میدان هفت تیر را مشاهده می‌کنید.
روباه‌ها با وجود جثه کوچک و ظاهر دوست‌داشتنی، یک گونه ارزشمند و بخشی از زنجیره غذایی طبیعی هستند. آن‌ها نقش مهمی در کنترل جمعیت جوندگان و برخی حیوانات کوچک دارند و از این نظر، حضورشان در طبیعت مفید است. اما ورود آن‌ها به محیط شهری با خود چالش‌های امنیتی و بهداشتی نیز به همراه می‌آورد. برخی کارشناسان هشدار می‌دهند که ادامه حضور روباه‌ها در مناطق پرتراکم، می‌تواند موجب بروز تصادفات، حمله به حیوانات خانگی، یا انتقال بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان شود.
از سوی دیگر، سازگاری روباه‌ها با محیط شهری هنوز کامل نیست و حضور مداوم آن‌ها در مناطق پرجمعیت ممکن است خطراتی برای خود حیوانات ایجاد کند. برخی از شهروندان که روباه‌ها را در محله‌های خود دیده‌اند، نگران آسیب‌رسانی به حیوانات یا تهدید برای ایمنی خانواده‌ها هستند. در همین حال، جمع‌آوری یا انتقال این حیوانات به تنهایی بدون برنامه‌ریزی علمی می‌تواند منجر به استرس و آسیب به جمعیت روباه‌ها شود.
در این میان، مسئولیت مدیریت حضور روباه‌ها در تهران بر دوش سازمان حفاظت محیط زیست و شهرداری تهران قرار دارد. کارشناسان می‌گویند که سازمان محیط زیست باید نظارت بر جمعیت و رفتار روباه‌ها را تقویت کند و برنامه‌های آموزشی برای شهروندان ارائه دهد تا تعامل امن میان انسان و حیوان برقرار شود. شهرداری تهران نیز با مدیریت فضای سبز، پسماندها و کنترل دسترسی حیوانات به مواد غذایی شهری می‌تواند از ورود بیش از حد حیوانات وحشی به مناطق مسکونی جلوگیری کند.
برخی از پیشنهادهای کارشناسان شامل ایجاد مناطق حائل یا زیستگاه‌های امن حاشیه‌ای، اطلاع‌رسانی عمومی درباره نحوه برخورد با روباه‌ها، و همکاری با مراکز حیات‌وحش برای انتقال امن حیوانات به محیط طبیعی است. این اقدامات می‌تواند از ایجاد تنش بین انسان و حیوان و همچنین آسیب به جمعیت روباه‌ها جلوگیری کند.
همچنین، شهروندان به عنوان بخش فعال این ماجرا نقش مهمی دارند. از آن‌ها انتظار می‌رود که از تغذیه روباه‌ها، دسترسی آن‌ها به زباله‌ها و نزدیک شدن بیش از حد به حیوانات وحشی خودداری کنند. تجربه شهرهای دیگر نشان داده است که عدم رعایت این نکات موجب بروز مشکلات جدی برای جمعیت حیوانات و امنیت عمومی می‌شود.
در نهایت، حضور روباه‌ها در تهران یک هشدار زیست‌محیطی است که نشان می‌دهد شهر و طبیعت در هم تنیده‌اند. اگر مسئولان محیط زیست و شهرداری تهران با برنامه‌ریزی دقیق و سیاست‌های مدون وارد عمل نشوند، خطرات ناشی از حضور حیوانات وحشی در شهر افزایش یافته و هم مردم و هم حیوانات آسیب خواهند دید. این ماجرا فرصتی است تا سیاست‌های شهری و محیط زیستی همسو شوند و تجربه‌ای موفق در همزیستی شهری با حیات‌وحش رقم بخورد.