زمان ارسال بودجه به مجلس از اول آبان به اول دی تغییر کرد

باشگاه خبرنگاران جوان نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز (چهارشنبه، 12 شهریور) در جریان بررسی گزارش کمیسیون آیین‌نامه داخلی در مورد طرح اصلاح ماده (182) قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی را تصویب کردند.

در ماده واحده این طرح آمده است: دولت مکلف است ماده واحده لایحه بودجه سالانه کل کشور را به صورت برنامه‌محور، حاوی برنامه‌های اجرائی و اهداف کمی؛ از جمله تراز‌های عملیاتی، سرمایه‌ای و مالی صرفاً در قالب جداول کلان و تفصیلی به تفکیک جداول الزامات منابع و ارقام آن و جداول الزامات مصارف و ارقام آن، به همراه نسخه الکترونیکی با قابلیت خوانش و ویرایش رایانه‌ای حداکثر تا اول دی ماه هر سال، به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند.

بر این اساس، ارائه جدول فروض برآورد منابع و مصارف به همراه لایحه بودجه الزامی است. درجداول فقط عناوینی قابل طرح است که در قوانین مصوب از جمله قانون برنامه پنجساله‌ای که در حال اجرا است، به بودجه‌های سنواتی احاله شده یا برش یکساله از آن برنامه باشد.

نمایندگان همچنین در این ماده واحده این طرح مقرر کردند که جداول لایحه و مصوبه مجلس باید حاوی استناد قانونی، موضوع، ردیف، رقم و سایر اطلاعات مرتبط با بودجه باشد و در صدر، ذیل یا حاشیه جداول هیچ حکم یا توضیحی درج نمی‌شود، به جز در مواردی که تبیین سیاست‌های اجرایی بودجه، در حدود قانون برنامه پنجساله باشد.

بر اساس ماده واحده این طرح، دولت مکلف است احکام قوانینی که طی پنج سال منتهی به ارائه لایحه بودجه، به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و برای آن اعتباری پیش بینی نکرده است، در جدول جداگانه‌ای به همراه لایحه به مجلس منعکس نماید.

بر این اساس، شاخص‌های عملکرد و اهداف کمی مرتبط با بودجه برنامه‌های قوه مقننه، قوه قضائیه، وزارتخانه‌ها، سازمان‌های مستقلی که عالی‌ترین مقام آن را رئیس‌جمهور منصوب می‌کند، نیرو‌های مسلح، نهاد‌های زیر نظر مقام معظم رهبری و نهاد‌های مصرح در قانون اساسی، ضمن انطباق با قوانین بالادستی باید به لایحه بودجه ضمیمه شود.

نمایندگان همچنین هیئت‌رئیسه را موظف کردند که پس از وصول لایحه بودجه، بلافاصله آن را برای اطلاع نمایندگان در سامانه «قانونگذاری و نظارت مجلس» بارگذاری کند و همزمان به کمیسیون تلفیق بودجه و کمیسیون‌های تخصصی مربوط ارجاع کند. کمیسیون تلفیق موظف است ظرف سه روز گزارش خود را در مورد رد یا تأیید کلیات لایحه، به هیأت رئیسه مجلس ارسال کند.

براساس ماده واحده این طرح، رسیدگی به کلیات لایحه در صحن علنی مجلس، مطابق بند «ج» ماده (108) این قانون انجام می‌شود. در جلسه رسیدگی به کلیات بعد از گزارش کمیسیون تلفیق، گزارش کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات در مورد کلیات به مدت ده دقیقه استماع می‌شود. چنانچه کلیات لایحه به تصویب مجلس نرسد، دولت موظف است ظرف پنج روز لایحه را با اصلاحات انجام شده مجدداً به مجلس تقدیم کند. اگر کلیات لایحه بودجه دوباره به تصویب نرسید، فرایند اعاده به دولت تکرار می‌شود.

بر اساس این ماده، کمیسیون تلفیق پس از دریافت لایحه اصلاح شده، از زمان وصول حداکثر دو روز فرصت دارد تا گزارش جدید رسیدگی به کلیات را به مجلس ارائه کند. درصورتی‌که کلیات لایحه به تصویب مجلس برسد، به کمیسیون‌های تخصصی مربوط ارجاع می‌شود.

در بخش دیگری از ماده واحده این طرح آمده است: نمایندگان از زمان تصویب کلیات پنج روز فرصت دارند تا پیشنهاد‌های خود را در سامانه ثبت نمایند، سپس هر کمیسیون موظف است ضمن اطلاع‌رسانی به نمایندگان پیشنهاددهنده، حداکثر ظرف پنج روز به پیشنهاد‌های نمایندگان رسیدگی و گزارش کمیسیون مربوط را به کمیسیون تلفیق ارسال کند.

کمیسیون تلفیق موظف است، ظرف مدت 10 روز به پیشنهاد‌های واصله از کمیسیون‌ها رسیدگی و گزارش آن را در سامانه بارگذاری کند.

براین اساس، فرصت کمیسیون تلفیق فقط برای یک بار و حداکثر تا پنج روز قابل تمدید است. کمیسیون تلفیق به ترتیب به پیشنهاد‌های مربوط به جداول الزامات منابع و ارقام آن و جداول الزامات مصارف و ارقام آن رسیدگی می‌کند. پس از بارگذاری گزارش کمیسیون تلفیق، کمیسیون‌ها و نمایندگان می‌توانند ظرف سه روز پیشنهاد‌های خود را در سامانه ثبت کنند.

نمایندگان همچنین مقرر کردند که در صحن علنی، گزارش کمیسیون تلفیق به ترتیب جداول الزامات منابع و ارقام آن، سپس جداول الزامات مصارف و ارقام آن رسیدگی می‌شود. پس از اتمام بخش منابع در صورت تغییر ارقام گزارش، کمیسیون تلفیق حداکثر سه روز فرصت دارد تا تغییرات مذکور را در جداول مصارف اعمال و گزارش جدید را بارگذاری نماید. نمایندگان حداکثر بیست و چهار ساعت فرصت دارند تا پیشنهاد‌های خود را درمورد گزارش جدید کمیسیون تلفیق ثبت کنند.

براین اساس، در زمان رسیدگی به گزارش کمیسیون تلفیق در صحن علنی، ردیف‌های الزامات منابع و مصارف به صورت مستقل و جداولی که ماهیت مستقل دارد، هر جدول به طور مجزا مورد رسیدگی قرار می‌گیرد و با توضیح سخنگوی کمیسیون تلفیق حداکثر به مدت پنج دقیقه، دو مخالف، دو موافق، نماینده دولت و سخنگوی کمیسیون تلفیق هر کدامحداکثر سه دقیقه رأی‌گیری به عمل می‌آید.

نمایندگان همچنین مقرر کردند که چنانچه گزارش کمیسیون تلفیق در هر مورد به تصویب نرسد، پیشنهاد‌های کمیسیون‌ها و سپس نمایندگان به ترتیب بازگشت به لایحه، حذف و اصلاح مطرح می‌شود و پس از توضیح نماینده پیشنهاددهنده، یک نفر مخالف، یک نفر موافق، نماینده دولت و سخنگوی کمیسیون تلفیق هر یک به مدت حداکثر سه دقیقه رأی‌گیری می‌شود. پس از اتمام رسیدگی به پیشنهادها، مجدداً اصل آن با اعمال تغییرات مصوب، به رأی گذاشته می‌شود.

براین اساس، اگر در این مرحله اصل رأی نیاورد، برای بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق ارجاع می‌شود، کمیسیون تلفیق موظف است حداکثر ظرف دو روز گزارش بخش ارجاع شده را به مجلس ارائه کند. هر بخشی که به کمیسیون ارجاع می‌شود، نمایندگان دوازده ساعت فرصت دارند تا پیشنهاد‌های خود را در مورد آن، در سامانه ثبت نمایند.