سازندگان اسباب بازی کشور توانمند در تولید، فاقد سواد تجارت

به گزارش خبرگزاری تسنیم، نشست بررسی چالش‌ها و راهکارهای توسعه صادرات صنایع فرهنگی با محوریت اسباب‌بازی به همت اندیشکده حرف در روز دوشنبه 27 شهریورماه برگزار شد. در این نشست محمدحسین حبیب‌نژاد، نماینده دفتر صنایع خلاق و ورزشی وزارت صمت، آیدین مهدی‌زاده، رئیس دبیرخانه شورای نظارت بر اسباب بازی، مهدی ضیغمی کاشانی، مدیرعامل مجموعه «شهر اسباب بازی» حضور داشتند. هدف از برگزاری این نشست پرداختن به وضعیت کنونی صادرات صنعت اسباب بازی و شناسایی فرصت‌ها و بررسی چالش‌های موجود در این صنعت و ارائه راه‌حل‌های پیشنهادی مطرح شد.

در آغاز نشست، آیدین مهدی‌زاده اسباب بازی‌ها در ایران را بر اساس توافق شورای نظارت به 5 دسته کلی که شامل اسباب بازی‌های فکری ذهنی، حسی و حرکتی، اسباب بازی‌های مهارتی آموزشی، شبیه‌سازی زندگی واقعی، و سازه‌ها و جورچین است، تقسیم کرد و افزود: این دسته‌بندی معطوف به هدف اسباب بازی است و اقتصادی نیست. ما در حوزه اقتصادی نیاز به شناسایی کالا داریم که کدهای شناسایی کالا را بررسی می‌کنیم و تقریبا بیش از 100 دسته اسباب بازی وجود دارد. ما به کمک دوستان دفتر صنایع خلاق سعی کردیم برای راهنمایی مراجعه‌کنندگان این موارد را در 5 دسته و در زیرمجموعه‌های آن تقسیم بندی کنیم و به آن‌ها کد بدهیم که بتوانند در آمار های خودشان لحاظ کنند.

محمدحسین حبیب‌نژاد، بیشتر صادرات اسباب بازی صورت گرفته در کشور را در سطح انواع ماشین و از جنس پلاستیکی به کشور‌های همسایه عنوان کرد و گفت: با وجود آنکه در کشورهای حاشیه خلیج فارس نفوذ خوبی داشته‌ایم ولی در قاره آفریقا صادرات به صورت تک کشور و نامستمر صورت گرفته است.

وی تاسیس دفتر صنایع خلاق را مهم‌ترین نقطه عطف صادرات اسباب بازی برشمرد و گفت: هدف از تاسیس این دفتر رسیدن این صنعت به جایگاه اصلی خود است؛ صنعتی که اشتغال‌زا، ثروت‌آفرین و هویت‌آفرین و از ارزش افزوده بالایی برخوردار است.

حبیب‌نژاد اولین مشکل صنعت اسباب بازی در ایران را بحث ساماندهی واحدهای صنعتی عنوان کرد و افزود: آغاز فعالیت دفتر صنایع خلاق طی یک و نیم سال گذشته در جهت رفع این مشکل با اتکا به روش شناسایی واحدهای توانمند و محصولات صادرات‌محور بود. اکثر واحدهای تولید اسباب بازی در کشور واجد توانمندی در تولید محصول ولی فاقد سواد تجارت هستند.

وی افزود: بیش‌ترین درخواستی که از وزراتخانه می‌شود این است که که راهکار بدهند تا محصول‌شان را به خارج از کشور صادر کنند. وی تاکید کرد که در بحث صادرات غالبا خود تولیدکننده‌ها صاردات می‌کنند و بیش تر واحدهای تولیدی که نوپا هستند و به بلوغ نرسیدند یا کارگاهی و خانگی‌اند و از طریق واسطه‌ها صادر می‌کنند و گاها به سبب حضور این واسطه‌ها در شرایط تحریم، واسطه‌ها کالای صادراتی را به نام و برند خودشان به کشورهایی مثل عربستان که مدتی قطع ارتباط کرده بودیم ارسال کرده‌اند.

در ادامه مهدی ضیغمی، مدیرعامل مجموعه «شهر اسباب بازی» سابقه فعالیتی این مجموعه را 17 سال عنوان کرد که به مدت 12 سال به کار تولید و 6 سال را فعالیت در حوزه صادرات برشمرد و افزود: اولین بازار هدف صادرات مجموعه ما کشور امارات بود و هدف ما از تولید، صادرات آن بوده است؛ کالایی که کیفیت لازم برای رقابت با سایر تولیدات صنعتی را دارا باشد.

ضیغمی از جمع‌بندی نکات و تجمیع منابع در حوزه صادرات صنعت اسباب بازی توسط مجموعه خود خبر داد و گفت: از نتایج این کار طراحی پروسه استاندارد برای ورود محصولات این حوزه به بازار جهانی را می‌توان برشمرد. شرط ورود به بازارهای صادراتی جهان، الزام ایجاد یک سری جوانب است که این جوانب منجر به شروع کار طرف معامله شود. به صورتی که در طول مدتی که با آن‌ها قراداد بسته می‌شود بتوان نیاز‌شان را رفع کرد و ثبات همکاری با آن‌ها داشت.

وی با بیان اینکه فرایند صادرات فرایند لحظه‌ای و مقطعی نیست و ادامه‌دار است، افزود: متاسفانه دوستان تولیدکننده از این فضا دور هستند و خیلی اطلاع ندارند و همین امر باعث شد که ما به جای ایجاد منابع و زیرساخت‌های جدید به تجمیع منابع و مشورت دادن به این دوستان بپردازیم و این دوستان را در فرایند استانداردی که محصولات خود را قابل عرضه برای بازار صادراتی کنند بیاوریم.

وی از ایجاد نمایندگی و پایگاه‌های فروش در کشورهایی چون امارات و ارمنستان خبر داد و گفت: هدف از ایجاد چنین پایگاه‌هایی ارسال و فروش کالا به دیگر کشورها از طریق این نمایندگی‌ها و یکی دیگر از اهداف تاسیس آن بحث نقل و انتقال مالی از طریق این واسطه‌ها عنوان است.

مهدی‌زاده موضوع صادرات و تولید را دپارتمان‌های مجزا عنوان کرد و تولید بدون نگاه صادراتی را بی‌ثمر دانست و گفت: صادرات باعت ارزآوری به کشور و منجر به کشف بازارهای جهانی می‌شود و یکی دیگر از ثمرات تولید با نگاه صادرات تولید محصول با سطح کیفیت بازارهای جهانی است. هر چند صادرات این کالا صورت هم نگیرد ولی این باعث خواهد شد که در دست کودک ایرانی محصولی با کیفیت جهانی باشد.

ضیغمی یکی از چالش‌های جدی صادرکنندگان را تعهد ارزی 20 درصدی عنوان کرد و افزود: به علت نبود زیرساخت‌های مناسب برای بکارگیری ارز گرفته شده از صادرکننده و رساندن آن به تولید به منظور توسعه این تعهد عملا باری بر روی دوش صادرکننده و صرفا یارانه‌ای برای واردکننده است.

مهدی‌زاده این موضوع را تایید کرد که زیرساخت‌های مربوطه ایجاد نشده‌اند و انگشت اتهام را به سمت دولت گرفت که چرا شبکه‌سازی لازم در این زمینه را انجام نداده است. وی گفت: شفاف‌سازی در این حوزه توسط دولت قدمی مفید برای اطمینان‌بخشی به صادرکننده جهت پرداخت 20 درصدی ارز است؛ در این صورت است که صادرکننده متوجه ارتقای کیفیت تولید محصولش خواهد بود.

در پایان نشست، مهدی‌زاده در پاسخ به سوال مخاطبان مجازی که پرسیده بودند چشم‌انداز صادرات اسباب بازی را طی چند سال آینده چگونه ارزیابی می‌کنید پاسخ داد: فکر نکردن به صادرات در دنیای امروزی مرگ است و صادرات یک انتخاب نیست بلکه اجبار است و ما ناچارا به سمت این اجبار خواهیم رفت. ظرف سه سال آینده صنعت اسباب بازی ایران متحول خواهد شد ما رشد در این صنعت را داریم ولی شتاب در این رشد نیازمند فکر و فعالیت افراد توانمند در این زمینه است.