سالگرد جهش نرخ محاسباتی ارز در گمرک / هزاران میلیارد تومان از حقوق دولتی بلاتکلیف ماند
سال 1401 نرخ محاسباتی ارز در گمرک دچار جهش 6 برابری شد و گمرک اقدام به صدور مطالبه‌نامه‌های کسر دریافتی کرد با این وجود از آن زمان چند همت از حقوق دولت بلاتکلیف ماند و با وجود مطرح شدن وصول 50 درصدی مطالبات جزئیاتی از آن اعلام نشده است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، به دنبال حذف ارز ترجیحی در قانون بودجه سال 1401، نرخ ارز محاسباتی ارز در گمرک نیز باید از ابتدای فروردین به جای 4200 تومان به نرخ ETS محاسبه می‌شد. با این وجود شاهد بودیم که دولت حدود دو ماه پس از آغاز سال اجرای این بخش از قانون بودجه را ابلاغ کرد.
نکته‌ای که وجود داشت این بود که گمرک ایران باید براساس متن صریح قانون بودجه پیش‌بینی‌های لازم را در این خصوص انجام می‌داد تا مشکل مطالبه‌نامه کسری دریافتی مربوط به مابه‌التفاوت حقوق گمرکی و مالیات ارزش افزوده کالاهای ترخیص شده در دو ماهه ابتدایی سال 1401 به وجود نیاید اما در عمل شاهد اقدام موثری نبودیم.
دو ابهام در تعیین وضعیت مطالبه‌نامه‌های 1401 گمرک / وصول 15 همت از حقوق قطعی دولت بلاتکلیف ماندبه این ترتیب گمرک ایران ناچار شد به منظور مطالبه حقوق معوق دولت، اقدام به صدور مطالبه‌نامه کسری دریافتی کند که تعداد آنها به گفته خاندوزی وزیر اقتصاد به 50 هزار مطالبه‌نامه به ارزی حدود 20 هزار میلیارد تومان رسید. بخشی اندکی از این مطالبات تا ماه‌های پایانی سال 1401 پرداخت شد اما همچنان 16 هزار میلیارد تومان از مطالبات بلاتکلیف باقی‌مانده بود. این آمار مربوط به دی ماه سال 1401 بود و پس از دیگر آماری اعلام نشد.
هم اکنون در سالگرد جهش نرخ محاسباتی ارز در گمرک شاهد هستیم که همچنان این مطالبات به صورت کامل وصول نشده و بلاتکلیف باقی‌مانده است.
یکی از عوامل تاخیر در وصول حقوق دولت این بود که صاحبان کالا نسبت مطالبه‌نامه‌های صادر شده اعتراض کردند. به منظور بررسی این اعتراضات صاحبان کالا باید نیم درصد مبلغ مطالبه‌نامه را به خزانه واریز می‌کردند و سپس کمیسیون مربوط به حل اختلافات گمرکی اعتراض آنها را مورد بررسی قرار می‌داد. در صورت عدم پذیرش رای این کمیسیون، اعتراض در کمیسیون تجدید نظر و سپس دیوان عدالت اداری قابل بررسی است.
با وجود این رویه اما برخی شنیده‌ها حاکی از آن بود که تعدادی از صاحبان کالا که نسبت به مطالبه‌نامه کسری دریافتی اعتراض کرده بودند نسبت به پرداخت نیم درصد مبلغ مطالبه‌نامه به خزانه اقدام نکردند. به این ترتیب این دسته از افراد باید تا پایان مهلت یک هفته تا یک ماهه خود اقدام به پرداخت نیم درصد ارزش مطالبه‌نامه صادر شده به خزانه می‌کردند اما این اتفاق در خصوص این دسته رخ نداده و به نظر می‌رسید که گمرک ایران نیز پیگیر لازم را در این خصوص نداشته است.
باید توجه داشت که گمرک ایران براساس ماده 7 قانون امور گمرکی امکان توقیف کالای صاحبان کالا معادل مبلغ بدهی آنها را داشته است با این وجود به نظر نمی‌رسد که از این امکان برای وصول مطالبات معوق دولت استفاده شده باشد.
وصول 50 درصد مطالبات معوق دولت / خبری از جزئیات نیست
در تازه ترین اظهار نظر در خصوص وصول حقوق گمرکی و مالیات ارزش افزوده کالاهای وارد شده در دو ماهه ابتدایی سال 1401 که همچنان نیز بخشی از آن بلاتکلیف است، نقدی معاون حقوقی گمرک در گفتگو با خبرگزاری تسنیم خبر از وصول 50 درصد مطالبه‌نامه‌های کسر دریافتی داد.
با این وجود در آستانه سالگرد صدور مطالبه‌نامه کسر دریافتی جزئیاتی از روند بررسی به پرونده‌هایی که با اعتراض صاحبان کالا مواجه شده بودند، شیوه وصول این مطالبات و یا برنامه‌های گمرک ایران برای وصول مطالبات باقی مانده اعلام نشده است. در نتیجه لازم است گمرک ایران در خصوص موارد مورد اشاره که همچنان ابهام دارد، شفاف‌سازی کند.